'MB başkanı istifa etmeli'

‘ENFLASYONU BİR MÜDDET UNUTABİLİRİZ’

Faiz indiriminin ardından enflasyon düşürülebilir mi?

Faizi indirince enflasyon düşer diye bir teori yok. O bir varsayım. Böyle bir teori varsa ben duymadım. Cidden böyle olacaksa tebrik etmek lazım. Bütün mesele paranın Türkiye’den çıkmaması, bunun için faiz lazım. Bu noktada Türkiye bir tercih yapacak. Türkiye büyümek istiyorsa faizi düşürüp kurun ve enflasyonun artmasını göze alacak. Bence Türkiye enflasyonu bir müddet unutabilir, enflasyon kontrollü olarak 10 bandına gelebilir.

- Merkez Bankası’nın faiz kararsızlığını nasıl değerlendiriyorsunuz? Merkez Bankası kâğıt literatüre bakıldığında yapıyor. ‘Ben bu şekilde enflasyonu kontrol altına alırım’ diyor. Çünkü faizi indirirse enflasyon patlar.

Teorik olarak Merkez Bankası’nın doğru yaptığını, piyasanın canlanması için ise Cumhurbaşkanı’nın yolunun işe yarar olduğunu söylüyorsunuz. Birini seçmek gerekirse?

Doğru. Bir bürokrat garanti olanı yapmak istiyor. Siyasetçi ise risk alabilir. Ama şöyle bir durum da var: Başçı’nın söylemleri yanlış. Piyasayı tedirgin eden, önceden satın alınacak bu tür söylemleri dile getirmemesi lazım. Çok şanssız açıklamalar. İcraat yapacak, konuşmayacak. Bana sorarsanız Erdem Başçı’nın yarın istifa etmesi lazım. Hiç lüzum yok. Cumhurbaşkanı herhangi bir şekilde konuştu diye onunda konuşması gerekmiyor. Nasıl doğru biliyorsa onu yapsın.

‘OYALAMANIN ÂLEMİ YOK’

Doğru bildiğini yapamıyorsan, sürekli mesaj vermeye çalışıyorsan yapma Merkez Bankası Başkanlığı. Git istifa et. Çıkıyor“Salıya kadar bekleyeceğim, enflasyona bakacağım” diyor. Enflasyonun ne geleceği aşağı yukarı belli, yani İTO açıklamış zaten. Böyle oyalamanın, böyle yönlendirmenin âlemi var mı? Merkez Bankası piyasaları böyle yönlendiremez. Soru işareti yaratıyor, “Acaba bilerek mi yapıyor diye. Kitap üzerinde doğru yapıyor” ama pratikte yol açtığı şeyler nedeniyle istifa etmeli.

DEYİNCE PAT DİYE İNMİYOR ‘FAİZİ İNDİRELİM’

Eskinazi, “Çok ciddi bir faiz indirimi yapılması kısa vadeli bir plan. Uzun vadede döviz borcu olana, bankalara sıkıntı yaratır mı, düşünmek lazım. Düşürmek öyle pat diye isteyince olmuyor” diyor.

‘AKLI OLAN ŞİMDİ YATIRIM YAPMAZ

-Düşük büyüme eğilimi ihracatla kırılabilir mi?

Önce şunu belirletelim: Yüzde 2.5-3’lük büyümeler Türkiye için yeterli değil. En az yüzde 4-5’lerde büyümek lazım. Nüfus artışı ve konjonktür bunu gerektiriyor. Bunun için de yatırım ortamının yaratılması lazım. İhracat için de yatırım ortamının iyileştirilmesi gerekiyor. Türkiye’ye bu iyileştirme şart. Bakın mesela Maliye Bakanı Mehmet Şimşekde bunun farkında. Bir yabancının Türkiye’ye gelip de yatırım yapması için atılması gereken adımlar var. Yani akıllı olan şu anki şartlarda gelip buraya yatırımını yapmaz; incelese burayı. Onun için kanunları, mevzuatları baştan elden geçirmek lazım. Çünkü ilgili her kanun lastik gibi, istediğiniz yere çekebilirsiniz. Güven vermiyor yabancıya. Türkiye’nin bunları hasıraltı yapmaması, yüzleşmesi lazım.

- İnşaatla büyüme modeli şu ana kadar işe yaradı, yine bu büyüme modeliyle devam edilemez mi?

İnşaat sektörüyle piyasa düzenli büyümez. Bence yanlış. Bugüne kadar büyüttü ama gerçek bir sanayiyle büyüme sağlayamadığınız zaman, 3-4 sene büyüyorsunuz, ondan sonra duruyorsunuz. Bu kaçınılmaz. O yüzden bu model daha fazla işe yaramaz.

'SON 10 GÜNDE İHRACATÇI EN AZ YÜZDE 6 ZARAR YAZDI'

- Son 1 hafta, 10 günde faiz tartışmaları kaynaklı kur hareketlerinden sizin rakamlarınız nasıl etkilendi?

Zarar yazıyoruz. Biz sezon başında fiyat verip arkasında dururuz. Eğer dövizin TL karşılığını 2.85 olarak düşünüp fiyat verdiysek şu an yüzde 5’in üzerinde para kaybediyorsunuz demektir. Zaten ihracatta kârlar yüzde 4’ler seviyesinde olduğu için zarar yazıyorsunuz demektir. İşçilik dolayısıyla da yüzde 6-10-15 neyse fark verdiyseniz personelinize, yüzde 4-5 de o getirir. Şu anda ihracatçı en az yüzde 5-6 para kaybetti. Forward yapıp kendini garantiye alan tabii ki vardır. Ama yeni gelecek siparişlerde fiyat artışı yapamadığınızmüddetçe zararın önüne geçemezsiniz.

Jak Eskinazi, kurla ilgili değerlendirmede bulunmanın zorluğunu “En büyük kumar” sözleriyle anlatıyor.

- Zam yapabiliyor musunuz?

Hayır, yapamıyorsunuz. Bir miktar da olsa kendinizi garantiye alabiliyorsunuz.

‘SEPET BİR SÜRE DAHA BU BANTTA GİDEBİLİR’

- Şu anki kur seviyesinden memnun musunuz?Ya da ne olması gerekir ihracatçının gözünde?

Sepet 2.60’a değdi. Biraz geri geldi. Şimdilik o bantta gidiyor. Bana sorarsanız Türkiye 2.58-2.60 bandında bir süre daha götürebilir. Ama sepeti 2.65’lere çekerseniz ihracatçı nefes alır, faiz de düşmüş olur, inşaatçılarda konut elden çıkar. Esnaf şu an ağlıyor çünkü. Piyasa cansız.