Alışverişte Londra, temizlikte Tokyo, zirvede Singapur

Güntay ŞİMŞEK / HT CUMARTESİ

Dünyadaki birçok havalimanıyla teması olan birisi olarak, en fazla zaman geçirmekten keyif aldığım terminallere Singapur’un sahip olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim. Fakat bu yarış öylesine tatlı bir rekabetle gidiyor ki, her havalimanı artık farklı bir özelliğiyle öne çıkmaya başladı. Güvende Zürih, alışverişte Londra, temizlik ve yemekte Tokyo, tüm hizmetlerde ise Singapur Havalimanı akla geliyor. Son yıllarda yapılan araştırmalarda da bu tablo pek değişmiyor. İngiltere merkezli Skytrax, 1999’dan bu yana her yıl dünyanın en iyi havalimanlarını yolcularının tecrübeleriyle araştırıyor. En son değerlendirme, Skytrax World Airport Awards, çarşamba günü Almanya’nın Köln şehrinde açıklandı.

Dünya geneli 550 havalimanında, 106 milletten 13.25 milyon yolcunun katılımı ile gerçekleşen araştırma sonucunda, dünyanın en iyi havalimanı 4. kez üst üste Singapur Changi Havalimanı oldu. Güvenlik, check-in, zamanlama, transfer, alışveriş, güvenlik, göç ofisi, gidiş kapıları gibi 39 ayrı kategoride yolcu memnuniyetlerine dayanan değerlendirmelerle liderliğini koruyan bir havalimanı bunu nasıl başarıyor? Bir ada ve şehir devleti olan Singapur, çatı katında yüzme havuzu, içerisinde bir kelebek bahçesi, 24 saat açık sinema salonlarının yer aldığı ve birbirinden ilginç yeniliklerle yolculara bir havalimanından çok daha fazlasını yaşatıyor.

Dünyanın en büyük havalimanları ve havayolu şirketlerinin, Amerikalı olduğu gerçeğine rağmen; en iyi havalimanları listesinin ilk 10 sırasında hiçbir Kuzey Amerikalı havalimanı olmaması ise oldukça şaşırtıcı. İlk 10’da 3 Japonya’dan, 4 Asya’dan, 3 tane de Avrupa’dan havalimanı yer alıyor. 2013’ten bu yana en iyi ikinci olan Seul Incheon Havalimanı başarısı da takdire değer.

TAV’ın işlettiği Atatürk Havalimanı’nda yer alan Türk Hava Yolları (THY) özel yolcu salonunun (CIP Lounge) geçen yıl, Skytrax tarafından dünyanın en iyisi seçildiğinin altını çizerek ve bir gün Türkiye’den havalimanlarının da ilk 10’da yer alacağını ümit ederek, 2016’nın en iyi havalimanlarına göz atalım.

ÇİN ELEKTRİKLE UÇURACAK

Çin, havacılıkta adeta devasa adımlarla ilerliyor. Çinli uçak üreticisi COMAC, ilk büyük yolcu uçağı C919 için fabrika çıkış töreni (roll- out) yaptı, yine COMAC’ın ürettiği ilk bölgesel yolcu uçağı ARJ21 ilk müşterisine teslim edildi. Ve son adım olarak Çinliler, elektrikli yolcu uçağı RX1E Ruixiang için dünya gündemine gelmek üzereler. Dünyanın ilk uçuşa elverişlilik sertifikasını alan RX1E, seri imalata başlıyor.

Elektrikli uçak konusunda en fazla Avrupalı Airbus’ın E-Fan, elektrikli uçak projesi biliniyordu. Airbus, 2 kişilik E-Fan 2.0 Aircraft adı verilen uçağın 2017’de, 4 kişilik E-Fan 4.0’ın da 2019’da seri üretime geçmesi hedefliyor. Ancak hedeflenen sürelerin ne derece yakalanacağı tartışmalı... Dolayısıyla elektrikli uçak konusunda yaşanan en güncel gelişme Çinli Liaoning Ruixiang General Aviation Co’nun geliştirdiği RX1E. Biri pilot olmak üzere iki koltuk kapasiteli olan uçak, karbon fiber kompozit malzemeden üretildi. Şarj edilebilir lityum piller ile çalışan RX1E, yaklaşık 2 dolarlık maliyet ile bir buçuk saat boyunca şarj edildikten sonra 45-60 dakika kadar havada kalabiliyor. Tek pervaneli elektrikli uçağın azamî sürati ise 120 km/saat. Test uçuşlarında çevreye hiçbir karbondioksit salımı da ölçülmeyen uçak bu anlamda tamamen çevreci. 2015’te Çin Sivil Havacılık İdaresi’nden “uçabilirlik” sertifikasını alan RX1E, geçtiğimiz günlerde başarıyla tamamlanan düşük sıcaklık testlerinin ardından, meraklı müşterilerden gelecek yeni siparişleri bekliyor. Şu ana kadar bu uçaktan dört tane üretildi. 28 tane de sipariş aldı. 2016 yılı içerisinde 20 adet uçağın daha üretilmesi planlanıyor. Nihai hedef ise yılda ortalama 100 adet üretim gerçekleştirebilmek. Son olarak Çin yapımı elektrikli uçağın fiyatının ise yaklaşık 170 bin dolar olduğunu söyleyelim. RX1E özellikle pilot eğitimi, hava fotoğrafçılığı ve turistik gezi için uygun görünüyor.