Rusya krizi İstanbul'un enflasyonunu yarıya indirmiş

Merkez Bankası’nın Enflasyon Raporu’nda yayımladığı çalışma, geçen yıl Rusya ile yaşanan sorun nedeniyle düşen turist sayısı ve bu ülkeye ihraç edilemeyen sebze-meyvenin İstanbul’un enflasyonunu yarı yarıya düşürdüğünü ortaya koydu. Rapora göre arza rağmen turist azlığı nedeniyle düşen gıda fiyatlarının ülke enflasyonunu 1.7 puan aşağı çektiği vurgulanırken bu düşüşten en fazla İstanbulluların kârlı çıktığı görüldü. Merkez’in çalışmasında turizmdeki düşüş nedeniyle İstanbul’da enflasyonun 5.56 puan düştüğü tespit edildi. Bu şu anda yüzde 6.6 olan İstanbul enflasyonunun eğer Rusya krizi olmasaydı neredeyse iki katı olarak gerçekleşeceği ve yüzde 12.22’ye tırmanacağını gösterdi.

İSTANBUL’UN ENFLASYONU 5.56 PUAN DÜSTÜ

İKİNCİ İL ANTALYA

Tüm bölgeler için tahmin edilen etkiler değerlendirildiğinde, turizmdeki daralmanın 2016 yıl sonu ülke geneli gıda enflasyonuna olan toplam etkisi 1.7 puan olarak tahmin edildi. Bölge gıda enflasyonlarında son dönemde gözlenen farklılaşma şimdiye kadar yapılan gözlemleri de doğruladı. Nitekim ziyaretçi sayısındaki düşüşlerin en belirgin olduğu İstanbul ve Antalya bölgelerinde gıda enflasyonu son dönemde diğer bölgelere kıyasla daha düşük seyretti. Antalya’da da enflasyon gıda nedeniyle 4.91 puan düştü.

NELER YAPILMALI?

1- Başta Gıda Komitesi çalışmaları olmak üzere bu konudaki yapısal çözüm arayışları sürmeli.

2- Döviz kurunun çekirdek enflasyon üzerindeki belirleyici rolü nedeniyle tasarruf oranı artırılarak cari denge iyileştirilmeli, dolarizasyon ve ithal girdi bağımlılığı azaltılmalı.

3- Vergilerin enflasyona katkısının yüksek ve oynak olması enflasyonla mücadelede Maliye ve para politikası eşgüdümünün öneminin altını çizmektedir.

4- İşgücü maliyetlerinin enflasyon üzerinde oluşturduğu baskının giderek artması nedeniyle emek piyasasının esnekliği artırılmalı.

Seçilmis bölgelerde turizmdeki daralmanın gıda enasyonuna etkisi (yüzde puan)

VERGİ ARTIRMA ENFLASYON YÜKSELİYOR

Enflasyon raporunda, fiyat istikrarına ulaşmak için Merkez Bankası’nın enflasyona odaklı kararlı bir duruş sergilemesinin yanı sıra, yapısal alanlarda da atılabilecek adımların önemine işaret edildi. Vergilerin enflasyona etkisinin giderek artıyor olması nedeniyle enflasyona katkısının yüksek ve oynak olmasının enflasyonla mücadelede Maliye ve para politikası eşgüdümünün önemine dikkat çekildi.

ENFLASYONDA DOLARIN ETKİSİ 4’E KATLANDI

Merkez Bankası’nın çalışmasına göre 2006 ile 2010 yılları arasında gıdanın son 5 yılda otalama yüzde 8.2 olan enflasyona katkısı 2.5 puanken 2011 ile 2015 arasında bu katkı 1.9 puana düştü. Buna karşın döviz kurundaki yükseliş ile birlikte kurun enflasyon üzerindeki etkisi neredeyse 4’e katlandı ve 0.4 puandan 1.8 puana ulaştı.

Bu nedenle Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya da kurdaki gelişmelere seyirci kalamayacaklarını ve aksiyon alacaklarını kaydetti. Döviz gibi son 5 yılda önemli bir başka etken reel birim ücretlerin artışı ile meydana gelen talep enflasyonu. Bu kalemin etkisi 0.2 puandan 0.8’e çıkmış durumda.

Rahim AK/GAZETE HABERTÜRK