'Yes Man' olmaz!

Koç Holding Başkanı Mustafa Koç, çok fazla gaza basıldığında patlama yapan ithalatın ekonomiye zarar verdiğini belirtirken, “Çok fren de istihdamı etkiliyor. Sanayi ve üretim yapımız açısından dengeli büyüme önemli. Ama Türkiye yüzde 5’in altında da büyümemeli” diyor

Koç Holding Başkanı Mustafa Koç ile deprem yaralarını saran Van’da Ford’un inşa ettiği öğretmen lojmanlarının açılışından sonra sohbet ediyoruz. Konu ekonomi, grubun büyümesi iç ve dış siyasete kadar uzanıyor. Önce 2013’ten başlayalım. Mustafa Bey 2013’ün bu yıla oranla çok daha iyi geçeceğini söylüyor. Not artışının öncelikle psikolojik bir etkisi olacağını savunan Koç, bazı kredi derecelendirme kuruluşlarının dikkat çektiği siyasi gerginlik uyarısını ise gerçekçi bulmuyor. Koç şöyle konuşuyor: “Yakın coğrafyamızda siyasi gerginlikler var. Ancak içeride benzer bir durum oluşsa bu hemen piyasalara yansırdı. Dolar, tüketici, borsa tepki verirdi. Böyle bir durum yok.” Peki Türkiye yeni yılda gaza mı basmalı yoksa bir ayağı fren de mi olmalı? Bu soruya Mustafa Bey’in yanıtı şöyle oluyor: “Türkiye enerji bağımlı bir ülke olduğu için çok fazla gaza bastığınız zaman açık giderek artıyor. Bunun ayarını çok iyi bulmak lazım. Ama her yıl yüzde 10 büyüyemeyiz. Yüzde 10-11 büyürsek o makas çok daha fazla açılır. O bakımdan hükümetin almış olduğu ekonomiyi bir nebze soğutma kararlarını doğru buluyorum. Diğer taraftan da istihdam yaratma bakımından yüzde 5’in altında büyüme Türkiye için sağlıklı değil.

2013’te Türkiye için öngördüğümüz büyüme rakamı yüzde 4.5-5. Burada memleketin çıkarı önemli. Sanayi ve üretim yapımızı değiştirmeliyiz. Çok enerji bağımlı olduğumuz için cari açığın fazla olması ekonomi açısından sağlıklı değil. Ülke yüzde 5 büyürken, gruplar kendi içlerinde daha fazla büyüyorlar. Küçülünce de o oranda küçülüyorlar.” (Mustafa Koç’un verdiği bilgiye göre Koç Grubu ise ülkenin 1.5-2 katı büyüme kaydediyor.)

OTOMOTİVDE DURUM

Koç Holding Otomotiv Grup Başkanı Cenk Çimen, otomotiv pazarında Avrupa’da daralmanın adet bazında önemli seviyelere geldiğini dile getirirken bu yıl Türkiye’de yakalanan 800 binlik adedin iyi bir rakam olduğunu ifade etti. Çimen “Avrupa’nın yeniden toparlanması bizim bütün yatırımlarımızı tamamladığımız zamana denk gelecek. Bunu bekliyoruz” dedi.

‘BU DEVİRDE İDAMI TARTIŞMAK YERSİZ!’

Son dönemin siyasi tartışmaları ile ilgili de görüştüğümüz Koç, AB ile ilişkiler, idam tartışması ve ölüm oruçları ile ilgili şu sözleri söyledi: “Avrupa Birliği süreci sekteye uğramış gibi görünse de kim ne derse desin biz Batı’nın bir parçasıyız. Elbette ölüm oruçları konusunda kimse böyle olsun istemez. İdam cezası konusunun Avrupa Birliği’ne aday bir ülke olarak bugün çok gerekli bir tartışma olduğunu düşünmüyorum. Bu devirde idamı tartışmak bana yersiz geliyor. Ama herkesin görüşü kendine göredir.”

‘MUHARREM BEY ‘YES MAN’ OLMAZ’

TÜSİAD’ın yeni dönemde başkanlık koltuğuna oturacak Sütaş’ın patronu Muharrem Yılmaz üzerine de değerlendirme yapan Koç, “Muharrem Bey, arkadaşım. İşinde gayet iyi, firması fevkalade. Çok özveriyle çalışıyor. İnsan ilişkileri de çok iyi” dedi. Ümit Boyner ile hükümet arasındaki yaşanan gerilimleri anımsatmamız üzerine Koç “Seçildiğinde hep birlikte göreceğiz. Ama size kesinlikle inanmadığı bir konuya ‘Evet’ diyen bir kişi olmayacağını da söyleyebilirim. ‘Yes Man’ (Bay Evet) olmayacaktır” yorumunu yaptı.

İSTANBUL’DA REZİDANS GİBİ

Koç’un inşa ettiği Van Gölü manzaralı öğretmen lojmanları hem işçilik hem de metrekare kullanımı ile İstanbul’daki markalı konutlara taş çıkaracak kalitede gibi görünüyor. Açık, kapalı spor salonu olan lojmandaki 1+1 ve 2+1 dairelerde TV, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi ve buzdolabı dahil tüm ihtiyaçlar da düşünülmüş. Grup örnek bir sosyal sorumluluğun altına imza atmış.

‘İran petrolünü azaltıyoruz ama Suudi şartları maliyetli’

İran’a yaptırımlarla ilgili görüşünü aldığımız Mustafa Koç bunun yansımalarını ise şöyle özetledi: “İran’da biliyorsunuz ilk başta yaklaşık 9 milyon ton işlenmemiş mal alıp kendilerine işlenmiş mal satıyorduk. Önce onu kestik. Şimdi de Tüpraş’ta İran petrolünü her yıl yüzde 20 azaltmak zorundayız. Maalesef uluslararası yaptırımlar nedeniyle ABD’ye bu sözü verdik. Şimdi İran’dan aldığımızı azaltınca benzer standardı olan Suudi Arabistan’dan bir miktar daha fazla almamız lazım. Ama örneğin Suudi Arabistan da 120 gün ödeme vadesi vermiyor. Durumdan yararlanarak vadeyi 30 güne kadar kısaltabiliyor.” Peki bu durum tüketiciye yansıyor mu? Burada da yanıt Koç Holding CEO’su Turgay Durak’tan geliyor. Durak mevcut durumun finansman maliyeti olarak Tüpraş’a ek bir yük getirdiğini ancak sokaktaki vatandaşa yansıtılmadığını belirtiyor. Durak şöyle konuşuyor: “Türkiye’de dağıtım yapan tüm şirketler için ithalat serbest. Bitmiş ürünü ithal ediyor. Benim maliyetim arttı, fiyatı artırayım’ diyemezsiniz.”