Piyasalarda virüs paniği

Çin'in Wuhan kentinde aralık ayı sonunda ortaya çıkan yeni virüs nedeniyle ölenlerin sayısı 6'ya çıktı. Çin, Hubei eyaletinin başkenti olan Wuhan'da baş gösteren vakaların Pekin, Shanghay ve Guangdong kentlerinde de görüldüğünü vaka sayısının 300'ü bulduğunu açıkladı. Çin'de bu haftasonu başlayacak Yeni Ay Tatili'nin virüsü salgına çevirmesinden endişe ediliyor. 18 Şubat'a kadar sürecek tatil döneminde toplam 3 milyar seyahat yapılacağı hesaplanmıştı.

Öte yandan virüsün Japonya, Tayland ve Güney Kore'de görülmesi, uçak yolculuklarıyla salgına döneceği endişelerini artırıyor. Zatürre benzeri hastalığa yol açan virüsle ilgili olarak havalimanları önlem almaya başladı. Çin'den seyahatlerin yoğun olduğu Hong Kong, Avustralya, ABD, Japonya, Güney Kore'deki havalimanlarında taramalar artırıldı. Hastalığın başgöterdiği Wuhan kentinde ikamet edenlerden seyahat etmemeleri istendi. Kuzey Kore, geçici olarak turistlere ülkeye giriş yasağı getirmeye hazırlanıyor.

DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ TOPLANIYOR

İnsan temasıyla yayılabileceği doğrulanan virüs nedeniyle Dünya Sağlık Örgütü yarın acil olarak toplanacak.

ASYA BORSALARINI VURDU

Gizemli salgında ölü sayısının artması Asya borsalarını vurdu. Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0.9, Topix Endeksi yüzde 0.5 değer kaybetti. Hong Kong'da Hang Seng endeksindeki değer kaybı yüzde 2.8'i buldu. Çin'de Şanghay Bileşik Endeksi de yüzde 1.4 geriledi. Bu son iki haftanın en büyük kaybı. Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 1.01 geriledi.

HAVAYOLU ŞİRKETLERİNİN HİSSELERİ DÜŞTÜ

En fazla havayolu ve seyahat şirketlerinin hisseleri değer yitirdi. Japon havayolu ANA'nın kaybı yüzde 2.2, Japan Airlines'ın kaybı yüzde 3'ü, Japon turizm devi HIS'ın kaybı yüzde 5.1'i buldu. Tokyo'daki Haneda Airport'un işletmecisi Japan Airport Terminal'in hisseleri yüzde 4.5, kozmetic üreticisi Shiseido'nun hisseleri yüzde 3.9 düştü. Ameliyat maskesi üreticilerinden Shikibo'nun hisseleri yüzde 10.78,Shikibo'nun hisseleri yüzde 10.8, Daiwabo Holdings'in hisseleri yüzde 1.02 yükseldi. Koruyucu giysiler üreten Azearth'ın hisseleri yüzde 16, hava temizleyici ürünler üreticisi Airtech Japan'ın hisseleri yüzde 8 değer kazandı.

Çin'de de Air China Ltd. yüzde 3.2 değer yitirdi, sağlık ürünleri üreticileri Shanghai Dragon Medical ile Tianjin Teda'nın hisseleri yüzde 10'un üzerinde yükseliş sergiledi. Havayolu, sinema ve kumarhane işletmecilerinin hisseleri sert düştü.

Hong Kong'da Cathay Pacific Airways hisseleri yüzde 4.1 düştü. ABD'de de Delta Air Lines hisseleri yüzde 2.4, American Airlines hisseleri yüzde 2.5 değer yitirdi. Cruises operatörü Carnival'in hisselerinde de yüzde 1.9 düşüş var. China Eastern Airlines yüzde 9.8 değer yitirdi.

Avrupa'da FTSE 100 yüzde 0.8, DAX yüzde 0.1, CAC yüzde 0.7 değer yitirdi.

BORSA iSTANBUL'DA YENİ REKOR

Küresel piyasalardaki düşüşe rağmen Borsa İstanbul yükselişi sürdürdü ve gün içi tarihi zirvesini 123 bin 803 puana taşıdı. BIST 100 Endeksi günü de yüzde 0.76 yükselişle 123 bin 556 puandan tamamladı.

MASKE YOK SATIYOR

Çin'de havalimanları ve tren istasyonlarında maske ve ateş ölçerler yok satıyor. E-ticaret sitelerinde maske fiyatlarının 10 katına kadar çıktığı gözlendi.

SARS 25 MİLYAR DOLARA MAL OLMUŞTU

Analistler, coronavirusün salgına dönüşmesi halinde küresel ekonomiyi etkileyeceği görüşünde. Pekin Üniversitesi'den bir grup araştırmacı 2003 yılında ortaya çıkan SARS'ın Çin ekonomosine toplam 25.3 milyar dolara mal olduğunu hesaplamıştı. SARS salgınından en çok havayolu ve turizm şirketleri etkilenmiyti.

TÜKETİMİ AZALTABİLİR

Tokyo'daki Mizuho Araştırma Enstitüsü'nün şefi Yusuke Miura, coronavirusün yayılması halinde yabancıları Çin'e gelmekten alıkoyarken, AVM ziyaretlerini ve özel tüketimi düşüreceği görüşünde. Çin'de ekonomik büyümenin en önemli itici gücü perakende satışlar GSYH'nın yüzde 40'ına karşılık geliyor.

Çin ekonomisi 2019'de yüzde 6.1 büyüdü. Bu son 29 yılın en düşük büyüme hızı. Özellikle ABD ile ticaret görüşmeleri inişli çıkışlı şekilde devam ederken, ihracat büyümenin temelini oluşturuyor. Çin'in GSYH'sı geçen yıl 14.42 triyon dolardı.

JAPONYA'YI DA TEHDİT EDİYOR

Corona sadece Çin'i değil Japonya'yı da tehdit ediyor. 2020 Yaz Olimpiyat Oyunları Japonya'nın başkenti Tokyo'da 24 Temmuz'da başlayacak. 9 Ağustosta sona erecek olimpiyatların dünyanın her yerinden izleyeci çekmesi bekleniyor. Coronavirüsünün salgına dönüymesi halinde Japonya'nın 24.5 milyar dolarlık ekonomik kayıpla karşı karşıya kalabileceği hesaplanıyor.

DÜNYA 2000 YILINDAN BU YANA 4 BÜYÜK SALGIN YAŞADI

Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) göre, dünya 2000 yılından bu yana Ebola, domuz gribi olarak da bilinen H1N1, SARS ve MERS olmak üzere dört büyük salgın yaşadı. 2013 yılının aralık ayında Batı Afrika'da yeniden görülmeye başlanan Ebola nedeniyle 11 bin kişi hayatını kaybetti.

Mart 2009'da Meksika'da ortaya çıkan, domuz gribi olarak da bilinen H1N1 tüm dünyaya yayıldı. 18 bin 500 kiyi hayatını kaybetti.

Şiddetli akut solunum yolu sendromu (SARS), ilk 2003 yılının şubat ayında Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya’da gözlemlendi. 916 kişi öldü.

Bir başka Corona virüsü enfeksiyonu olan Ortadoğu Solunum Sendromu (MERS), Eylül 2012'de uudi Arabistan'da ortaya çıktı. 412 kişi yaşamını yitirdi.

MERS tanısı konan hastaların yaklaşık yüzde 35-40'ının hayatını kaybettiği biliniyor. Ancak bazı hastalarda MERS hafif belirtilerle atlatılabiliyor.

2003-2008 yıllarında evcil ve yabani hayvanlarda, toplam 61 ülkede 5 binin üzerinde kuş gribi vakası rapor edildi. 245 kişi hayatını kaybetti.