Pomza nedir, nerelerde kullanılır?
Pomisit olarak da adlandırılan pomza, volkanik olaylar sonucunda oluşmuş, gözenekli bir yapıya sahip volkanik kayaçtır. Boşluklu ve camsı yapıdadır. Süngerimsi yapısı sebebiyle köpük taşı, süger taşı ya da ponza taşı olarak da isimlendirilmektedir. Pomza nedir, nerelerde kullanılır ve özellikleri neler? Pomza Türkiye'de nereden çıkarılır? İşte, detaylar...
Genelde açık renkli bir yapıdadır ancak kahverengi, yeşil ya da siyah da olabilmektedir. Suyu emen özelliği sebebiyle oldukça hafiftir. Yeryüzünde yaygın olarak bulunan türü asidik ponzadır. Oluşum esnasındaki ani soğuma neticesinde gözenekli bir yapıya kavuşmuştur. Pomza nedir? Nerelerde kullanılır? Türkiye’de nereden çıkarılır? Pomza madeni kullanım alanları nelerdir? Nerede kullanılır ve pomza madeni ne işe yarar? İşte, detaylar.
Pomza Nedir?
Volkanik patlamalar sırasında magma hızla soğuyup katılaştıkça gaz kabarcıklıları kayaya hapsolmaktadır. Bu ani ısı değişimi neticesinde gözenekli bir magmatik kaya oluşmaktadır. Bu magmatik kaya pomza olarak adlandırılır. Oldukça kırılgan olduğundan dolayı küçük parçacıklara kolayca ayrılabilir. Kimyasal yapı bakımından cama benzer. Silika bakımından zengin lavlardan elde edilen pomzalar beyaz, orta derece silika içeriğine sahip lavlardan elde edilen pomzalar sarı veya kahverengindedir. Silika bakımından fakir olanların rengi ise siyahtır. Düşük yoğunluğa sahip olduğundan suda yüzer. Pomza kelimesinin kökeni Latince köpük anlamına gelen “pumex” kelimesinden gelmektedir.
Pomza Nerelerde Kullanılır?
Ponza taşı olarak da bilinen pomza, halk arasında ölü deriyi temizlemek amacıyla kullanılmaktadır. Ancak kullanım alanları bundan çok daha fazladır. Pomza; temizleyici olarak, inşaat ve çevre düzenlemelerinde, siğillerde, nasır tedavisinde, leke çıkarmada, tekstil ürünlerini yumuşatmada, su arıtmada, endüstriyel kaplamalarda pomza taşından yararlanılır. Hafif aşındırıcı etkisi sayesinde kullanım alanları da genişlemektedir. Dünya üzerindeki pomzanın yaklaşık %90’ı inşaat sektöründe kullanılmaktadır. Isı, ses ve yangın yalıtımında da pomza tercih edilir. Yabani otların oluşumunu engeller ve yangına dayanıklıdır. Bu sebeple ağaçları çevrelemek için kullanılır.
Pomza Türkiye'de Nereden Çıkarılır?
Ülkemizde ponza madeninin üretimine 1988 yılında başlanmıştır. Türkiye'de çoğunlukla Kayseri, Bitlis, Nevşehir, Van, Kars, Ağrı, Ankara ve Sivas dolaylarında yer almaktadır.
Pomza Madeni Kullanım Alanları
Ponza taşını çoğumuz görmüş ya da kullanmıştır. Bilindiği üzere pomza taşı, genellikle nasırlara uygulanır. Topuk çatlaklarındaki ölü deriyi gidermek için tercih edilir. Ancak kullanım alanları çeşitlilik göstermektedir. İşte, pomza madeni kullanım alanları:
Pomza Nerede Kullanılır?
Pomza Yunanlılar ve Roma halkı tarafından kullanılmıştır. Tarihi yolculuğu milattan önceki dönemlere kadar uzanmaktadır. Eski Roma halkı, pomza taşını tapınak yapımında ve termal banyolarında kullanmışlardır. Kum ve çakıla göre daha düşük bir yoğunluğa sahip olduğu bilinmektedir. Bu sebeple pomza maddesinden yapılan yapılar daha hafiftir. Pomza; kozmetik, el sabunu, diş macunu, cam metal, inşaat sektörü, dekoratif süslemeler, asfalt karışımları, ilaç yapımı ve filtrasyonunda kullanılmaktadır.
Pomza Madeni Ne İşe Yarar?
Volkanik bir cam yapısında olan bu kayaç türü, asidik pomza ve bazik pomza olarak ikiye ayrılmaktadır. Bazik pomzanın rengi koyudur. Ayrıca yeryüzünde en yaygın bulunan türü asidik pomzadır. Yüzeye yakın yerlerde oluştuğundan ötürü, madenciliği açık ocak işletmeciliğiyle yapılır; mekanik kazı yoluyla çıkarılmaktadır. Herhangi bir patlayıcı madde kullanılmaması ve radyoaktif madde çıkışının olmaması sebebiyle çevre kirliliği gözlemlenmez. Pomza madeni; inşaat, tekstil, cam, metal, plastik ve kozmetik alanlarda kullanılmaktadır.
