Diş etiniz sizi ele veriyor

Diş ve diş eti hastalıkları, dişi çevreleyen dokularda ortaya çıkan kronik enfeksiyonlardır ve genel sağlığımızı olumsuz yönde etkilerler. Örneğin diş eti kanamasının en temel nedeni ağız ve diş bakımına gereken önemin yeterince verilmemesidir. Ağızda oluşan diş eti kanamaları sistematik hastalıklar için zemin hazırlar ya da var olan bir hastalık varsa onun ilerlemesine neden olur. Diş Hekimi ve Protez Uzmanı Çağdaş Kışlaoğlu, diş ve diş eti hastalıkları ile ilgili merak edilenleri anlatıyor.

SAĞLIKLI DİŞ ETLERİNİN GÖRÜNÜMÜ NASIL OLMALI?

Sağlıklı, doğal ve estetik bir diş eti portakal kabuğu görüntüsünde, açık pembe renkte olmalıdır. Sağlıklı diş etlerinde kırmızılık, şişkinlik ya da enfeksiyon yoktur. Fırçalama sırasında ya da diş ipi kullanırken diş etlerinde kanama olmaz.

DİŞ ETİ HASTALIKLARININ SEBEPLERİ

Bakteri plağı: Dişlerin düzgün temizlenmemesi dişler üzerinde krem rengi bir bakteri plağının oluşmasına neden olur. Diş çürükleri ve diş iltihaplarının temel nedeni; dişe sıkıca tutunan, yapışkan, saydam olan bu bakteri plağıdır. Ağız hijyeni yetersiz olduğunda, diş ve diş etlerini etkileyen bakteri plağı oluşur. Plağın bir miligramında 200 ile 500 milyon arasında bakteri bulunur.

Sigara: Sigara ağızda çürük oluşumu, diş eti hastalıkları, dişlerde sararma, akciğer, yemek borusu, kalp hastalıkları ve ağız kanseri gibi birçok önemli hastalığa neden oluyor.

Genetik faktörler: Araştırmalara göre, diş eti hastalıklarında yüzde 30 oranında genetik bir yatkınlık söz konusu. Ağız bakımının doğru şekilde yapılmaması diş eti hastalığının gelişme olasılığını 6 kat daha artırıyor.

Hormonal değişiklikler: Hamilelik döneminde östrojen ve progesteron hormonlarındaki artış nedeniyle hamilelik gingivitisi denilen diş etlerinde kanama, şişlik, kızarıklık ile belirti veren diş eti rahatsızlıkları görülebilir. Diş etleri bu dönemde daha hassas olduğu için ağız hijyenine daha fazla özen gösterilmesi gerekir.

Stres: İnsan doğasının dengesini bozan stres sadece psikolojik olarak zarar vermekle kalmaz ayrıca vücutta fiziksel hastalıkların da oluşmasına zemin hazırlar. Yoğun stresin vücudumuza zarar verdiği bölgelerden biri de diş etleridir. Periodontal hastalıklar da dahil olmak üzere stres, vücudun enfeksiyonla mücadelesini zorlaştırır.

İlaç kullanımı: Antidepresanlar, doğum kontrol hapları, kalp ilaçları diş eti hastalıklarına neden olabilir. O nedenle, bu ilaçlardan birini almak gerekirse, diş hekimine bilgi verilmelidir.

Diş sıkmak veya gıcırdatmak: Diş ve diş eti arasındaki kuvvetin azalmasına neden olarak periodontal doku yıkımına sebep olur. Diş etlerindeki çekilmenin bir sebebi de diş sıkmaktır. Mutlaka gece plağı takılarak bu sıkmanın durdurulması gerekir.

Diyabet (şeker hastalığı): Diyabet hastalığı, bilinen komplikasyonların yanı sıra diş kaybı ile sonuçlanan diş eti hastalıklarına da yol açabilir. Enfeksiyon açısından yüksek risk grubunda olan diyabet hastalarının ağız sağlığının yakından takip edilmesi, düzenli aralıklarla diş hekimi tarafından değerlendirilmesi gerekir.

Kötü beslenme: Yetersiz ve dengesiz beslenme vücudun, bağışıklık sisteminin zayıflamasına ve buna bağlı olarak, diş eti enfeksiyonu da dahil olmak üzere diğer enfeksiyonlarla mücadelesinin zorlaşmasına neden olur.

NASIL ANLAYABİLİRİZ?

Diş eti hastalıkları basit bir diş eti iltihabından şiddetli enfeksiyonlara kadar geniş bir alanı kapsar. Hastalıklarla birlikte diş etleri şişer, kızarır, kanar, çekilir; diş boyları uzar; ağız kokusu meydana gelir; dişler yer değiştirir, araları açılır ve sonunda kaybedilir. Diş hastalığının en önemli belirtisi olan diş eti kanaması fırçalama sırasında, sert gıdalar yerken bazen de kendiliğinden meydana gelir. Diş eti kanamalarını önemsemek gerekir. Çünkü tedavi edilmezse gingivitis oluşumu, daha da ileri giderek periodontitis denilen diş destek dokularının iltihaplı hastalığının meydana gelmesine neden olabilir. Vitamin ve minerallerin eksikliği diş etlerini hassaslaşmasına bu da diş eti kanamalarına neden olur.

DİŞ ETİ KANAMASI NASIL ÖNLENEBİLİR?

Dişlerin düzenli olarak fırçalanması, en az günde bir kere diş ipi kullanılması ve rutin olarak dişhekiminin ziyaret edilmesi ile diş eti kanamalarının önüne geçilmiş olunur. Diş etlerinin sağlıklı olması için doğru beslenmek önemli. Sağlıklı diş etleri için özellikle A ve C vitaminlerini (ıspanak, ciğer, süt ürünleri, portakal, greyfurt, domates, patates) düzenli olarak tüketmek gerekiyor.

DİŞ VE DİŞ ETİ SAĞLIĞINI ARTIRMAK İÇİN NELER YAPILABİLİR?

Sağlıklı diş ve diş etleri için bakteri plağının; diş fırçalanması, diş ipi ve kimyasal ajanlar

kullanılması yoluyla, düzenli olarak her gün dişlerden uzaklaştırılması gerekir. Ayrıca, diş hekimine düzenli gidilerek kontrollerin yaptırılması da son derece önemlidir. Günlük ağız bakımı, diş taşlarının oluşumunu en az seviyede tutmakla beraber, tamamen önleyemez. Bir diş hekimi tarafından yapılacak diş taşı temizliği; diş fırçası, diş ipi ile temizlenemeyen bölgelerdeki sertleşmiş diş taşlarının ortamdan uzaklaştırılmasını sağlar. Diş hekimi, kişiye özel ağız bakım planı yaparak diş etlerine zarar vermeden, diş fırçalamayı ve diş ipi kullanmanın doğru yöntemini hastaya öğretebilir.