Artan terör olayları çocuklarda korku ve çaresizlik hissi yaratıyor
Yrd. Doç. Dr. Özlem Şireli Bingöl, "Özellikle büyük kayıpların yaşandığı terör olaylarından sonra belirgin uyum sorunları ve kaygıyla karakterize belirtiler ortaya çıkabiliyor" diyor
Terör olayları ölüm riskini artıran, ağır yaralanmaya neden olabilen, bireyin kendi ya da bir başkasının bedensel sağlığına karşı tehdit yaşadığı ve bazen de tanık olduğu travmatik durumlar olarak tanımlanıyor. Bu gibi olaylardan sonra çocuk ve gençlerde de kendilerine özgü psikolojik ve psikiyatrik sorunlar görülebiliyor. Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Çocuk Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Yrd. Doç. Dr. Özlem Şireli Bingöl, “Özellikle büyük kayıpların yaşandığı terör olaylarından sonra belirgin uyum sorunları ve kaygıyla karakterize belirtiler ortaya çıkabiliyor” diyor.
ENÇOKKAYGIYAŞANIYOR
Terör olayları gibi ölüm, yaralanma, fiziksel zarar riski taşıyan bir durumla doğrudan karşılaşma ya da tanık olma gibi travmatik olayların yarattığı en temel duyguların korku ve çaresizlik olduğu belirtiliyor. Artan terör olayları; doğrudan maruz bırakarak ya da medyanın da etkisiyle şahit olmasını sağlayıp çocuk ve gençlerin kaygısını artırarak ağır stres reaksiyonlarına yol açabiliyor. Travmatik olayların etkileri yaş gruplarına göre değişebiliyor. Yaşanan olayın niteliği, şiddeti, çocuğun okul ve aile gibi destek sistemleri, işlevselliği, olayın çocuğun hayatında yarattığı değişiklikler, cinsiyeti ve bireysel özellikleri de etkilenme düzeyini ve tepkileri belirleyen faktörler arasında. Çocuk ve ergenlerde terör saldırılarından sonra ortaya çıkan belirti çoğunlukla ‘kaygı’ oluyor. Kaygıdüzeyi; ailenin tepkileri, çocuğun kişilik özellikleri ve yaşanan ortama göre değişebiliyor. Terör saldırısı gibi ağır travmalara maruz kalan çocuk ve ergenlerde ‘post travmatik stres bozukluğu’ gelişme riski yüksek oluyor. Artan kaygıyla birlikte küçük çocuklarda ebeveynlerine aşırı düşkünlük, yaşından küçük davranma, kazanılmış becerilerin kaybı, bedensel yakınmalar (baş ağrısı, karın ağrısı, mide bulantısı, vb.) görülebiliyor.
ÇEŞİTLİETKİLERYARATIYOR
Okul çağındaki çocuklarda yaşanan travmatik olay sonrasında; ilgisiz konular hakkında aşırı uğraş ve korkular, uyku ve beslenme alışkanlıklarında değişiklikler, okulda dikkat sorunları ve ders başarısızlığı, yaşıtlarıyla ilişki sorunları, içe kapanma, fiziksel şikâyetler (karın ağrısı, mide bulantısı, baş dönmesi) ortaya çıkabiliyor. Travma etkisi yaratan olayı tekrar tekrar hatırlama ve konuşma, olayı hatırlatan nesnelere karşı abartılı tepkiler verme, hareketlerde ve konuşmada azalma görülebiliyor. Ergenlerde; öfke artışı, umutsuzluk ve depresyon gelişebiliyor. Bazı gençler de içe kapanma ve gerileme gibi sorunlar yaşıyor.
Ceyda ERENOĞLU / GAZETE HABERTÜRK
