Türkiye tütünle mücadele konusunda artık örnek ülke değil
Dünya Sağlık Örgütü tütün kontrolü konusunda uluslararası MPOWER kriterlerine uymadığı gerekçesiyle 2019 yılına ait raporunda Türkiye'yi 6 haritanın birinden düşürdü. Oysa 2013 yılı raporunda Türkiye, 6 kriterin hepsini yerine getiren ilk ve tek ülke oluşuyla dünyaya örnekti. Habertürk'ten Ceyda Erenoğlu'nun haberi
Her yıl 7 milyondan fazla insan, tütünün neden olduğu hastalıklar yüzünden yaşamını yitiriyor. Habertürk’ten Ceyda Erenoğlu’nun haberine göre sadece bu gerçek bile tütün ve tütün ürünleriyle mücadelenin ne kadar önemli olduğunu gösteriyor.
MÜCADELEYE GÜÇLÜ BAŞLANMIŞTI
Tütün endüstrisinin hamleleri ve sigara ile diğer tütün mamullerinin artışına engel olmak amacıyla, 2004 yılında ilk uluslar arası anlaşma olan “Tütün Kontrol Çerçeve Sözleşmesi” (TKÇS) Türkiye tarafından da imzalanarak yaşama geçirilmişti. Bu anlaşma ile sigara ve diğer tütün ürünlerinin tüketiminin kontrol altına alınması ve toplum sağlığının korunması hedefleniyordu. Ülkemizde bu sözleşmeden hemen sonra, Ulusal Tütün Kontrol Programı ve Eylem Planı hazırlanıp uygulanmaya başlandı.
TÜM KRİTERLERİ YERİNE GETİREN İLK VE TEK ÜLKEYDİK
Türkiye, güçlendirilmiş “Tütünle Mücadele Yasası” ile dünyaya örnek bir ülke durumuna gelmişti. Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) 2008 yılında “MPOWER” olarak adlandırdığı 6 kriter, tüm ülkeler için tütün kontrolü konusunda çok önemli idi. 2013 yılı raporunda Türkiye bu 6 kriterin hepsini yerine getiren ilk ve tek ülke oldu.
TÜRKİYE’YE KÖTÜ HABER
Dünya Sağlık Örgütü’nün 2019 yılına ait raporunda ise Türkiye’nin M kriterinde bulunan 6 haritanın birinden düşürüldüğü görülüyor. Peki bu ne demek? MPOWER kriterleri arasında ilk sırada bulunan M, “Tütün kullanımını ile koruyucu uygulamaları izleme ve değerlendirme” anlamına geliyor. Ülkeler tütün ürünleriyle ilgili yaptıkları her tür araştırmayı (Kaç kişinin sigara içtiği, bırakma oranları vb) Sağlık Bakanlıkları aracılığı ile DSÖ’ye gönderiyorlar. Bu araştırmaların yapılmaması veya yapıldığı halde yetkili kurumlara iletilmemesi o ülkenin notunun kırılması ve tütünle mücadelede geri adım atılması anlamına geliyor.
MÜCADELEYE SEKTE VURULDU
Bu izleme ve araştırmalar, ülkelerin sigara ile ilgili değişimlerinin yıllar içinde nasıl bir grafik oluşturduğunu ortaya koyarak sağlık otoritelerinin yeni politikalar geliştirmelerinin ve yeni tedbirler almalarının önünü açıyor. Bu nedenle DSÖ’nün aldığı son kararla, Türkiye’nin 6 haritanın birinden çıkarılması tütünle mücadele konusunda yürütülen başarılı çalışmalarla ilgili gururu yok ederek mücadeleye sekte vuruyor.
HARİTALARDA NE VAR?
Bu haritalar, dünyadaki ülkelerin tütün kontrol politikalarını gösteriyor. Bu kriterleri uygulayan ülkeler haritalar üzerinde işaretli olurken uygulamayanlarda işaret bulunmuyor.
İŞTE OKRİTERLER
*M:Tütün kullanımını ve koruyucu uygulamaları izle
*P:Toplumu tütün dumanından koru
*O:Sigarayı bırakmak isteyenlereyardım et
*W:Tütünün zararları konusunda uyar
*E:Tütün reklam, tanıtım ve sponsorluğunu yasaklamayı destekle
*R:Tütün vergilerini artır.
