İnme yılda 45 bin ölümün sorumlusu! Korunmanın yolu bu 8 maddeden geçiyor!

İnsan ömrü uzadıkça beynin hastalıklarından biri olan inmenin (felç) görülme sıklığı da artıyor. Türkiye'de yılda yaklaşık 45 bin kişinin ölümünden ve binlerce kişinin sakat kalmasından sorumlu olan inme; yüzde kayma, kolda güçsüzlük ve konuşma bozukluğu bulgularıyla ortaya çıkıyor.

İnme Farkındalık Ayı kapsamında açıklama yapan Türk Nöroloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Akif Topçuoğlu, inmenin hem tedavi edilebilir hem de korunulabilir bir hastalık olduğunu ve alınabilecek önlemlerle riski 5 kat azaltmanın mümkün olduğunu dile getirdi.

YAŞLANDIKÇA İNME RİSKİ ARTIYOR

Prof. Dr. Topçuoğlu, "İnme, beyin damarlarının tıkanması veya damarlardaki probleme bağlı olarak beyin içinde ya da beyin zarında meydana gelen kanamalar sonucunda görülen nörolojik nedenli yeti yitimidir ve sıklığı yaşla birlikte artar. Türkiye'de 1950 yılından beri her iki yılda bir ortalama yaşam yılı bir yaş artar. Buna göre kadınlarda 80'i erkeklerde ise 75 yaş seviyesinin üzerine çıkalı çok oldu. Dolayısıyla inme bizim gibi yaşlanan toplumlarda giderek artmaktadır. Son üç yıl içerisinde inme nedeniyle Sağlık Bakanlığı hastanelerine yatan hasta sayısı 150 bini geçti; ancak bu sayının 200 bin seviyesinde olduğunu düşünüyoruz. Sıklık giderek artmaktadır ve önümüzdeki yıllarda düşeceğine dair bir veri yok" dedi.

YILDA 45 BİN ÖLÜMÜN SORUMLUSU

TÜİK'in ölüm nedenlerini açıkladığı veriye göre, son iki yıl içerisinde vasküler nedenlere (kalp krizi ve inme) bağlı ölümlerin yaklaşık 190 bin ölümün nedeni olduğunu aktaran Prof. Dr. Topçuoğlu, sözlerine şöyle devam etti: "İnme tüm ölümlerin yaklaşık üçte birinden sorumludur. Türkiye'de yılda yaklaşık 45 bin ölümün nedenidir; ancak bu rakamların çok daha aşağılara inmesi gerekiyor."

İNME RİSKİNİ 5 KAT AZALTAN BU 8 MADDEYE DİKKAT!

Prof. Dr. Topçuoğlu, inmenin hem tedavi edilebilir hem de korunulabilir bir hastalık olduğunu belirterek, şunları söyledi: "En iyi inme hiç olmamış inmedir. İnme aniden gelir ve kişiyi hayattan koparır. Farkına varmadan yaptığımız konuşmak, yemek yemek ve yürümek gibi faaliyetleri inmeyle kaybederiz. İnme hem ciddi bir ölüm nedenidir hem de modern toplumlarda yeti yitiminin en önemli nedenlerinden biridir. Bu nedenle inmeden korunmak çok önemlidir."

İnmeden korunmak için yapılması gerekenlerin iki kategori altında toplandığını aktaran Prof. Dr. Topçuoğlu, bunların önemli bir kısmının yaşam tarzıyla ilgili olduğunu söyledi ve inmeyi engellemek için gereken yaşam tarzı değişikliklerini 5 maddeyle sıraladı:

1- Sigara içmemek (dumana maruz kalmamak da dahil),

2- Sağlıklı kiloda olmak (Vücut Kitle Endeksi (VKE) bilinmeli, VKE yüksekse bunu elverişli bir hale getirmek için sağlık kuruluşuna gidilmeli ve ideal kiloya inilmeli),

3- Akdeniz usulü beslenmek (tuz kısıtlı olmalı, trans yağlar son derece düşük olmalı, meyve ve sebze bol tüketilmeli),

4- Fiziksel aktivite yapmak (haftada en az 75 dakika şiddetli (koşma), 150 dakika da orta şiddette aktiviteler (yürüyüş) yapılmalı),

5- İyi uyumak (Bir yetişkin ortalama 7-8 saat uyumalı. İyi uyumalı ve dinlenmiş bir şekilde uyanmalı. Uykusunu nasıl iyileştireceğine ilişkin önerileri sağlık kuruluşlarından almalı).

KENDİ RAKAMLARIMIZI BİLMELİYİZ

Prof. Dr. Topçuoğlu, kişinin kendi rakamlarını bilmesi gerektiğine dikkat çekerek, "Saydığım 5 maddenin yanı sıra 3 faktör daha var ki insanların bunu ezbere bilmesi lazım. Bunlar; kan basıncı (12/8), kolesterol düzeyleri, kan şekeridir (126'nın üzerinde olması diyabet anlamına gelir). Eğer bu 8 faktöre dikkat edersek önümüzdeki 5 yıl içinde inme riskini 5 kat azaltmış oluruz. Bunlar inmenin olmaması için uymamız gereken en önemli standartlardır" diye konuştu.

İNME BELİRTİLERİNİ GÖRÜRSENİZ HEMEN 112'Yİ ARAYIN

İnmenin 3 tane önemli bulgusu olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Topçuoğlu, "Kişide yüzde kayma, kolda güçsüzlük, konuşma bozukluğu (inmenin yüzde 60'lık bir kısmında görülüyor) varsa kişinin inme geçirdiği düşünülmelidir. Derhal 112 aranmalıdır. İnmenin tedavisi mümkündür. Tıkalı damarlar açılabilir, kanamalar ameliyat edilebilir. Ülkemizde bununla ilişkili olarak 2019'dan beri tüm ülke sathını kapsamına alan bir inme tebliği yayınlandı. Hastaneler buna göre organize olur. Muhakkak 112 aranmalı, böylece hasta en uygun hastaneye götürülür. Öte yandan hasta mümkün olduğunca hastaneye erken götürülmelidir. Zaman, beyin demektir. Hastanın şikayetleri geçer diye beklemeyin. Dakikalar; nöron demek, hücre demek, kaybın geri dönmemesi demektir, bu yüzden hızlıca hareket etmeliyiz" diye konuştu.