1974 Kıbrıs Barış Harekatı'nın ruhu, anıt, şehitlik ve müzelerde ziyaretçilerle buluşuyor

Harekatın unutulmayan hatıraları, TSK'nın kahramanlık hikayeleri ve şehitlerin anıları, Türk ordusunun denizden ilk çıkarmayı yaptığı Karaoğlanoğlu Plajı'nın bulunduğu alan ile diğer bölgelerdeki şehitlik, anıt ve müzelerde sergileniyor.

Girne'de bulunan Barış ve Özgürlük Anıtı, Karaoğlanoğlu Şehitliği, Boğaz Şehitliği ve Ç1974 Müze Gemisi ziyaretçilerini o günlere götürüyor.

- Karaoğlanoğlu Şehitliği

Karaoğlanoğlu Şehitliği, harekatta şehit düşen subay, astsubay, erbaş ve erlerin anısına 20 Temmuz 1976'da inşa edildi. Şehitliğe, Kıbrıs Harekatı'nda Ada'ya ilk çıkan TSK alayının komutanı Halil İbrahim Karaoğlanoğlu'nun ismi verildi. Şehitlikte 8 subay, 5 astsubay, 58 erbaş ve er olmak üzere 71 Türk askerinin mezarı bulunuyor.

Girişindeki 2 sütunun, anavatan Türkiye'ye açılan kapıyı temsil ettiği şehitliğin giriş kısmına yakın bölümdeki panolarda, Kıbrıs ve Kıbrıs Türklerinin tarihi, 1974 Barış Harekatı ve Ada'yla ilgili Türkçe ve İngilizce genel bilgiler yer alıyor.

Şehitliğin orta kısmında, harekat sırasında şehit olanların mezarları ile fotoğrafları, soy kütükleri, doğum ve ölüm tarihlerinin yazılı olduğu mezar taşları bulunuyor. Bu taşların 5 basamaklı olması, havadan indirme yapılan Beş Parmak Dağlarını sembolize ediyor.

Karaoğlanoğlu Şehitliği'nin batısındaki heykeller KKTC'yi, doğusundaki heykeller Türkiye'yi temsil ediyor. Bu iki heykel arasında bulunan boşluk da Türkiye'ye açılan pencereyi simgeliyor. Heykelin 4 ayrı ayak üzerinde durması, harekatın 4 günde tamamlandığını anlatıyor.

- Boğaz Şehitliği

İlk olarak Temmuz 1974'te kurulan Boğaz Şehitliği'nde, 20 Temmuz-16 Ağustos 1974'te gerçekleştirilen Kıbrıs Barış Harekatı'nda şehit olan subay, yedek subay, astsubay, erbaş ve erler ile mücahitler yatıyor.

Boğaz Şehitliği'ne 4'ü meçhul olmak üzere 301 TSK mensubu, 26 mücahit şehit defnedildi.

Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığınca 2001'de şehitliğin tamamı yeniden düzenlenirken bu kapsamda 15 metre boyunda bir anıt, sergi ve şehitlik alanı, yürüyüş yolları, 200 metrekarelik tören alanı, danışma binası, 4 çardak, süs havuzu, çevre ve istinat duvarları, park alanları, çevre düzenlemesi ile şehitlik alanının çevre aydınlatması yapıldı.

Şehitliğin en üst noktasına, daha önceki 7 metrelik anıt yerine, 15 metre yüksekliğinde Türkiye Cumhuriyeti ve KKTC'nin birlik, beraberliğini simgeleyen anıt inşa edildi.

Anıt bölgesinde, bayrağa sarılı şehit asker, iki heykel kompozisyonu ve aslan heykeli bulunuyor.

Ziyaretçilere bilgi vermek amacıyla yapılan danışma binasındaki bilgisayarda, şehitlerin bilgi ve resimlerine ulaşılabiliyor.

- Barış ve Özgürlük Anıtı

"Çıkarma Anıtı" olarak da anılan Barış ve Özgürlük Anıtı, 1974'te şehit olan askerler anısına, harekatın sembolü olan Yavuz Çıkarma Plajı'nda yer alıyor. Kıbrıs'a ilk askeri çıkarmanın yapıldığı bölgede bulunan anıt, yapısıyla dikkati çekiyor. 20 Temmuz 1978'de açılan anıtın eni 41, boyu ise 74 metre. Anıtın kuzey yönü esas alınarak yerleştirilen yüksek sütun, Türk ordusunun gücünü, disiplinini ve dinamikliğini simgeliyor. Anıt, Türk toplumunun zor zamanlarda mücadele edişini ve anavatandan gelen güçle özgürlüğe yükselişini yansıtıyor.

11 sütunun birleşiminden oluşan anıtın ana gövdesi, Kıbrıs Türkü'nün 1963-1974'te 11 yıl çektiği acıları anlatıyor. Anıttaki fotoğraflar da Kıbrıs Türk halkının 1974'teki Barış Harekatı'yla huzura kavuşmasını ve Kıbrıs'ta harekat sayesinde ulaşılan barışı simgeliyor. Anıtın hemen karşısında ve denizin içinde bulunan kayanın ise çıkarma gemilerince de siper olarak kullanıldığı belirtiliyor.

Barış ve Özgürlük Anıtı civarında yapılan çevre düzenlemesi, ziyaretçilerin bölgede daha iyi vakit geçirmelerine olanak sağlıyor.

- Ç1974 müze gemisi

Ada'da 2020'den bu yana bulunan, 1974 Kıbrıs Barış Harekatı’nda yer alan çıkarma gemi modelinin sonuncusu olan Ç1974, Barış ve Özgürlük Anıtı'nın bulunduğu alan içerisine yer alıyor. Bakımı ve boyama işlemi yapılan Ç1974, 20 Temmuz'da halkın ziyaretine açılacak.

1974'te çıkarmaya katılan gemilerle aynı sınıf olan Ç1974 gemisi, Türk tersanecilik kabiliyetinin örnekleri arasında yer alıyor. 1978'de inşa edilen ve 2014 yılına kadar tevdi edilen tüm görevleri başarıyla icra eden Ç1974 gemisi, bugün Kıbrıs Türk halkının geleceğinin teminatı olan Türkiye Cumhuriyeti’nin Deniz Kuvvetleri unsuru olarak müze gemi haline getirildi.