ABD Temsilciler Meclisi’nde kaos: Cumhuriyetçiler başkanı seçemedi

Kayla Epstein | BBC News

ABD'de 100 yıldır görülmemiş bir şekilde Temsilciler Meclisi, başkanını seçemedi. Cumhuriyetçi Parti’nin çoğunun desteklediği Kevin McCarthy dün yapılan üç oylamada da yeterli oyu alamadı. Peki bundan sonra ne olacak?

Kasım ayındaki seçimin ardından Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğu ele geçiren Cumhuriyetçilerin işinin bu kadar zor olacağını kimse beklemiyordu.

Fakat McCarthy kendi partisi içinden yükselen bir itirazla karşılaştı ve ilk turda seçilemeyerek tarihe geçti, 1923’ten beri Temsilciler Meclisi ilk çalışma gününü ilk defa başkansız tamamladı.

Californialı siyasetçi üst üste yapılan üç oylamada da yeterli oy alamadı.

Yarın tekrar toplanacak Temsilciler Meclisi’nde neler yaşanacağını tahmin etmek zor.

Fakat bilinen bir şey var ki, o da Temsilciler Meclisi’nin başkansız işleyemediği ve bir başkan seçilene kadar yapabilecekleri tek şeyin yeniden oylama olduğu.

McCarthy bir şekilde yeterli oyu alsa bile, önümüzdeki iki yıl boyunca Cumhuriyetçi Parti’nin merkez ve sağ kanatları arasında bir gerilim yaşanacağı açık.

"MÜZAKERELER ONU ZAYIF GÖSTERDİ"

Kasım’da Cumhuriyetçiler Temsilciler Meclisi’nde az bir farkla çoğunluğu ele geçirdi.

Bu yüzden McCarthy’nin neredeyse tüm parti üyelerinin desteğini alması gerekiyordu.

Bu da bir grup muhafazakar siyasetçinin bir araya gelerek adaylığına itiraz edebilmesinin yolunu açtı.

Cumhuriyetçileri takip edenlere göre bu gerilim uzun süredir gün yüzüne çıkmayı bekliyordu.

Adını gizli tutmamı rica eden bir Cumhuriyetçi lobici “Kevin McCarthy bir süredir parti grubunun bir kısmıyla arasındaki buzları eritmediği gibi pek çok düşman da edindi. Bazıları onu siyasi nedenlerle, bazıları da kişisel nedenlerle sevmiyor” dedi.

McCarthy kendisine itiraz eden grupla müzakerelere başladı. Onların gözünde ana akım ve iktidara aç biriydi ve oy için vermeyeceği taviz yoktu.

Müzakerelerde, kendisinin görevden daha kolay alınmasına yönelik bir düzenlemeye onay verdiği de basına yansıdı. Bu, kendisine itiraz edenlere sıkı bir denetim imkanı sağlayacaktı.

Fakat konuştuğum Cumhuriyetçi lobiciye göre “sürekli müzakere halinde olması onu çok zayıf ve çaresiz gösterdi”.

KARŞITLARI CESARETLENDİ

Bu yaklaşımın faydasızlığı dün açıkça ortaya çıktı.

Üst üste gerçekleştirilen üç oylamada da McCarthy, seçilmek için gereken 218 oya ulaşamadı.

Cumhuriyetçiler 222 sandalyeye sahip olsa da partinin sağ kanadından 19 siyasetçi ona oy vermedi.

Bir kısmı ideolojik, bir kısmı kişisel nedenlerle oy vermeyen karşıtları, ondan daha fazla taviz alabilecekleri görüşünde.

Virginia temsilcisi Rob Good, “Asla geri adım atmayacağız” dedi.

Getty Images

Günün en dramatik anlarından birinde Cumhuriyetçi Jim Jordan, McCarthy’yi desteklediğini açıkladıktan hemen sonra bu 19 siyasetçi, “Belki de bu konuma seçilmesi gereken kişi, bu konumu istemeyen bir kişi olmalıdır” diyerek Jim Jordan’ın kendisini aday gösterdi.

Partinin sağ kanadında yer alan ve McCarthy etrafında birlik çağrısı yapan Jordan, ikinci turdaki oylamada 20 oy aldı.

MCCARTHY’NİN SEÇENEKLERİ NELER?

Washington’daki siyasi gözlemciler, bütün bu olanların nasıl sonuçlanabileceğine dair farklı teoriler geliştirmeye başladı bile.

BBC’ye anlattıkları senaryolar arasında McCarthy’nin zayıflamış bir şekilde galip gelmesiyle pes ederek adaylıktan çekilmesi de var.

Hatta bir yorumcu, beş Cumhuriyetçinin Demokrat aday Hakeem Jeffries’i destekleyerek Demokrat bir başkan seçtirebileceği görüşünde.

Partizanlık alanında çalışmalar yürüten Chicago Üniversitesi’nden siyaset bilimci Ruth Bloch Rubin’e göre McCarthy “partisinin bir kanadı tarafından rehin alınmış durumda”.

McCarthy daha fazla taviz vermeyeceğini söylese de başka bir çaresi olmayabilir.

Lobici Aaron Cutler “Kendisine itiraz edenlere bir şey vermesi şart” diyor.

Bir diğer Cumhuriyetçi lobici ise “McCarthy zafere giden hiçbir yolunu göremiyorum” ifadelerini kullanıyor.

Bugün Temsilciler Meclisi bir araya gelerek dördüncü oylamayı yapacak.

Fakat bunu yeterli olup olmayacağı bilinmiyor.