Ay döngüsünün psikolojiyle bir ilişkisi var mı? Dolunayda insanlar daha mı agresif oluyor?
Ayın dolunay evresi, yüzyıllardır insanların hem fiziksel hem de zihinsel sağlığı üzerinde etkili olduğuna inanılan gizemli bir doğa olayı. Shakespeare'in Othello eserinde bile ayın "çok yaklaşması" sonucu insanların delirdiği söylenir. Peki, bu sadece edebiyata özgü bir motif mi, yoksa bilimsel bir gerçeklik payı da var mı?
ABONE OL
Binlerce yıldır insanlar Ay’ın özellikle de dolunay evresinin kendileri üzerindeki etkilerini sorguluyor. Delilikten uykusuzluğa, doğumdan suç oranlarına kadar birçok konu dolunayla ilişkilendirilmiş durumda. Peki, bu kadim inanışların arkasında bilimsel bir temel var mı?
Antik Yunan'dan günümüze kadar uzanan inanışlara göre ay, insanların davranışlarını ve ruh hallerini etkileyebilir. Hatta "lunatik" kelimesi bile Latince’de "ay" anlamına gelen luna kelimesinden türemiştir. Tarihsel olarak birçok hekim ve hukukçu da insanların akıl sağlığının ayın evreleriyle değiştiğine inanmıştır.
1970’lerde psikiyatrist Arnold Lieber, ayın insanların vücutlarındaki biyolojik gelgitleri etkilediğini ve bu nedenle şiddet eğilimi ile cinayet oranlarında artış yaşandığını ileri sürmüştü. Ancak bu tür teorilerin çoğu günümüzde bilimsel olarak çürütülmüştür.
Ay ışığı, uyku kalitesi üzerinde etkili olabilir. Özellikle dolunay öncesi gecelerde daha geç uykuya dalındığı ve toplam uyku süresinin azaldığı birçok çalışmada gözlemlenmiştir. Bazı araştırmalar, derin uyku süresinin kısaldığını ve REM evresine geçişin geciktiğini ortaya koymuştur.