Cumhuriyetle büyüyen Sabancı
Bugün Türkiye Cumhuriyeti'nin 95'inci kuruluş yıldönümü. 95 yılda Türkiye yarım milyardan 850 milyar dolarlık milli gelire ulaşarak dünyada sosyoekonomik gelişmede sayılı ülkeler arasında yerini aldı. Türk özel sektörü de Cumhuriyet rejiminin sağladığı imkanlar ışığında emekle azimle büyüyerek devler yarattı. İşte Sabancı Topluluğu da Kayseri'den Adana'ya Adana'dan İstanbul'a uzanan başarı dolu hikayesiyle o dev kuruluşların başında geliyor
1975 ve sonrası Türkiye ekonomisi için de önemli bir dönüm noktası olmuştu. ABD ile gerilen ilişkiler sanayide savunmanın ve haberleşmenin önemini öne çıkarmış tam da bu dönemde Türk Silahlı Kuvvetleri’nin haberleşme ihtiyacını karşılamak üzere Aselsan kurulmuştu. Sonraki yıllarda bu yatırımları Türk Havacılık ve Uzay Sanayi şirketi TUSAŞ, Havelsan, Roketsan, izledi. Ancak 80’li yıllara asıl damgasını vuran gelişme ise 24 Ocak kararlarıydı. Bu tarih karma ekonomiden serbest piyasa ekonomine geçişin başlangıcı olarak kabul edilirken bu dönemde özel sektör yatırımları hız kazandı. Dış ticaret serbestleştirilirken ithalat liberalize edilmeye başlandı.
80-90 yılları arasında Sabancı, Türkiye’yi yeni uluslararası ortaklıklarla buluşturmaya devam ediyordu. 1987’de Lassa ile girdiği otomobil lastiği sektöründe dünya devi Bridgestone ile ortaklık yapılarak Brisa kuruldu. 1990’da Toyota, 1991’de de Philsa ortaklığı başladı. Yine bu dönemde bir dünya markası olan Hilton ile birlikte Mersin, Ankara ve İstanbul’da oteller açıldı. Bugün halen Topluluğun merkezi olan Sabancı Center’in temeli de bu dönemde atıldı.
90’lı yıllar Türkiye ekonomisinin dışa açılması sonrasında küresel ekonomiden negatif etkilendiği bir dönem olarak tarihe geçti. Finansal dalgalanmalar yaşayan ekonomi Asya, Rusya ve Meksika krizlerinden de derin bir şekilde etkilenmişti. Ancak bu dönemde bile özel sektörün kamunun da teşvikleriyle yatırımları devam ediyordu. Enflasyondaki artış bankacılık kesimini zora sokarken reel sektör finansman sıkıntıları yaşıyordu. Nitekim 2001’e kadar süren bu dönemde Türkiye o dönem tarihinin en büyük finansal krizini yaşamış bu tarihten sonra ise bankacılık kesimi olmak üzere önemli yapısal dönüşümlerin yaşandığı bir dönemin kapısı aralanmıştı.
90’ların ortasında Türkiye ve dünya finansal kırılganlıklar yaşarken Sabancı Topluluğu çeşitli sektörlerde yatırımlarını sürdürdü. Bugün sektörünün lideri olan Enerjisa, o dönemde kuruldu. Carrefour ile ortaklık bu dönemde imzalandı. Sabancı Holding halka açıldı. Topluluk sosyal yatırımlarını da sürdürdü. Sabancı Üniversitesi’nin temelleri atılırken; Sakıp Sabancı Müzesi'nin de kapıları açıldı. Teknolojik gelişmelerle paralel olarak 2000’li yılların başında Teknosa kuruldu. 2004 yılına kadar Topluluğa liderlik eden Sakıp Sabancı’nın vefatının ardından Güler Sabancı Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini üstlendi.
2003’ten günümüze geçen sürede altyapı projeleri başta olmak üzere önemli yatırımlar hayata geçti. Duble yollar, tüneller ile ulaşım alanında atılım yapılırken sanayi teşvikleri ile de özel sektör yatırımlarında ivme yakalandı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğindeki bu dönemde Yavuz Sultan Selim köprüsü, Osmangazi Köprüsü, Avrasya Tüneli gibi önemli projeler inşa edilirken son olarak bugün de İstanbul’un yeni havalimanının açılışı gerçekleştirildi.
Sabancı Topluluğu’nda Güler Sabancı liderliğindeki yeni dönem, katılımcı bir süreçle yapılan arama konferansıyla başladı; böylece Topluluğun yeni yol haritası belirlendi. Enerji sektörüne ağırlık veren Sabancı Topluluğu dağıtım ve üretim alanında pazar odaklı faaliyetleri, verimliliği esas alan yatırımları ve rekabetçi stratejileriyle Türkiye elektrik piyasasının lider oyuncusu oldu. Enerjisa Enerji halka arzı, Türkiye’nin TL bazında en büyük özel sektör halka arzı olarak tarihe geçti. Ayrıca Avivasa ve Ageas ortaklıkları bu dönemde gerçekleştirildi. Kordsa global pazarlarda büyümesini sürdürerek Endonezya’daki ikinci tesisini açtı. Ayrıca üniversite-sanayi işbirliğinde örnek bir model olan Kompozit Teknolojileri Mükemmeliyet Merkezi Sabancı Üniversitesi- Kordsa işbirliği ile faaliyet geçti.
Bu yıl Cumhuriyetin ilan edilişinin tam 95’i yılına giriyoruz. 95 yılda Türkiye, Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde inşa edilen yönetim biçiminin verdiği güçle dünyada sosyo-ekonomik gelişmede sayılı ülkeler arasında yerini aldı. Cumhuriyetin ilan edildiği dönemde sadece yarım milyar dolarlık bir ekonomi olan Türkiye’nin bugün toplam milli geliri 850 milyar doların üzerinde. 50 milyon dolarlık ihracat rakamlarından bugün Türkiye 150 milyar dolarlık ihracat hacmine ulaşmış dünyanın 17’inci büyük ekonomisi.
Sabancı Topluluğu, 95 yıllık Cumhuriyet’in kuruluş öyküsüne paralel büyümesiyle bugün dünyanın önemli grupları arasında. 1925 yılında Hacı Ömer Sabancı’nın önderliğinde ilk temelleri atılan Topluluk bugün sektörlerinde lider kuruluşları ve Sabancı Vakfı, Sabancı Üniversitesi ve Sakıp Sabancı Müzesi ile Türkiye’ye ekonomik ve sosyal olarak katkı sağlayan öncü bir grup. 2017’yi dönüşüm yılı ilan eden holdingin Yönetim Kurulu Başkanı Güler Sabancı’nın şu sözleri aslında Cumhuriyet’in değerleri ile bugünlere gelen topluluğun geleceğine de ışık tutuyor: “90 yılı aşan hikayemizde yeni bir başlık açtık. Bu yeni etapta hedefimiz, sadece “Türkiye’nin Sabancı’sı” değil, “Yeni Neslin Sabancı’sı” olmak.”
