Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin
        Haberler Gündem Eğitim Tarih Devşirme Sistemi Nedir, Amaçları ve Özellikleri Nelerdir? Osmanlı'da Devşirme Sistemini Kim Kurdu?

        Başlangıçta beşte bir anlamına gelen ve savaşlarda alınan esirlerin, Osmanlı ordusunda istihdam edilmesini ifade eden pençik sisteminin yerine getirilen devşirme sistemini kim kurdu? Devşirme sistemi özellikleri nelerdir? Devşirme sistemi ne demek sorusuna cevap aradığımız bu yazımızı sizler için kaleme aldık. İşte, tüm detaylar…

        Devşirme Sistemi Nedir?

        Osmanlı Devleti tarafından uygulanmış olan devşirme sistemi; Balkan coğrafyasında gerçekleştirilen fetihler neticesinde bölgeden toplanan çocuk ve gençlerin, ciddi bir eğitime tabi tutularak gerek orduda gerekse de muhtelif devlet kademelerinde görevlendirilmek üzere yetiştirilmesidir.

        REKLAM

        Devşirme Sistemi Amaçları

        Devşirme sisteminin uygulanmasında ana amaç; devlet hizmetinde çalışacak olan bir kesimin yaratılmak istenmesidir. Genç yaşlarında alınan bu çocuklar, yetenek ve meziyetlerine göre aldıkları eğitimin neticesinde, devlete sadık birer kişi halini almışlar; orduda ya da bürokrasinin farklı kademelerinde istihdam edilmişlerdir.

        Devlet kademelerinde görev alacak kişilerin devşirme sistemiyle yetiştirilmesinin amacı ise ileride Osmanlı hanedanına rakip olabilecek köklü ailelerin ortaya çıkmasının engellenmek istenmesidir. Bu nedenle özellikle bürokraside; devşirme sistemi ile alınmış, eğitilmiş ve devlete sadık birer memur haline getirilmiş gayrimüslim çocuklar kullanılmıştır.

        Devşirme Sistemi Özellikleri

        Devşirme sistemi ile toplanan devşirmeler 8 ile 15 yaş arasındaki genç gayrimüslim çocuklardan seçilmiş ve bu seçme görevini padişah adına sancak beyleri, kadılar, beylerbeyleri gibi devlet memurları üstlenmiştir. Bu sistem uygulanırken Osmanlı Devleti’nin dikkat ettiği bir diğer önemli husus ise ailelerin tek çocuklarının devşirilmemesidir. Bir aileden çocuk devşirileceği zaman, o ailenin en az iki çocuğunun olmasına ve bu çocuklardan yalnızca bir tanesinin devşirilmesine son derece özen gösterilmiştir.

        Özellikle Rumeli coğrafyasından devşirilen çocukların bir kısmı saray içi hizmetler için İstanbul’da bırakılırken bir kısmı ise Anadolu’da bir ailenin yanına gönderilirdi. Anadolu’ya gönderilen bu çocuklar buralarda hem Türkçeyi hem de İslam dinini öğrenirler ve bölgedeki tarımsal üretime de katılırlardı.

        REKLAM

        Bir süre sonra Anadolu’dan İstanbul’a getirilen bu gençler, Acemi Oğlanlar ocağına kaydedilir ve eğitimlerine burada devam ederlerdi. Burada zekâsı, yeteneği ve başarısı ile dikkat çeken gençler, sarayda bulunan Enderun’a alınırlar; geri kalanlar ise Yeniçeri Ocağı’nda asker olmak için eğitimlerine devam ederlerdi.

        Sarayın bünyesinde bulunan Enderun Mektebi; devlet kademesinde görev alacak olan bürokratların yetiştirildiği özel bir eğitim kurumu olarak hizmet vermekteydi. Bu eğitim kurumunda başarılı olan gençler ileride sadrazam, sancak beyi ya da vezir-i azam gibi görevlere getirilirlerdi. Sokollu Mehmed Paşa, Köprülü Mehmed Paşa, Pargalı İbrahim Paşa gibi Osmanlı tarihine derin izler bırakmış birçok devlet adamı, Enderun’da yetişmiş devşirme kökenli kişilerdir.

        Devşirme Sistemi Kim Kurdu?

        Devşirme sisteminin temelleri, Yeniçeri Ocağı’nı kuran 1. Murad zamanında atılmaya başlanmış ancak 2. Murat döneminde kurumsal bir hal alarak Devşirme sistemi adını almıştır. 1. Murad döneminde Yeniçeri Ocağı’nın kurulmasıyla, bu yeni ordunun personel ihtiyacının karşılanması amacıyla pençik usulü uygulanmaya başlanmıştır. Bu sisteme göre savaş sırasında ele geçirilen esirlerin beşte biri, yeni kurulan Yeniçeri Ocağı’nda asker olarak kullanılmıştır. 2. Murad dönemine gelindiğinde çıkarılan kanunlarla ve getirilen kurallarla, bu devşirme sisteminin atası sayılabilecek olan bu pençik usulü, devşirme sistemi halini almıştır.

        ÖNERİLEN VİDEO
        Haberi Hazırlayan: Türker Üner
        Şurada Paylaş!

        GÜNÜN ÖNEMLİ MANŞETLERİ