Bu biber başka yerde yetişmiyor Çermik biberinin ıslahı için çalışmalar başlatıldı

Diyarbakır’ın Çermik ilçesinde yetişen ve 'Çermik biberi' diye adlandırılan biber çeşidinin tohumu başka bölgede ekilince kendine has özelliğini kaybediyor. Rahatsız etmeyen acısı ile kahvaltıda bile çiğ yenilen bu biberin özelliklerini korumak için GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi tarafından ıslah çalışmaları başlatıldı.

Çermik ilçesinde yetişen ve özellikle kahvaltılarda, yemeklerde çiğ olarak yenen kendine has bir tadı olan Çermik biberi başka topraklarda yetiştirilince özeliklerini kaybediyor. Özellikle ilçe dışına çıkan Çermiklilerin özlem duyduğu yerel lezzetlerden olan 'Çermik biberi' ilk çıktığı zaman 30 TL’ye kadar çıkan yüksek fiyatı nedeniyle de üreticisine büyük kazanç sağlıyor. GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi tarafından başlatılan ıslah çalışmaları ile bu biberin özelliklerini kaybetmeden korunması amaçlanıyor. Çiftçiler ve uzmanlar da 'Çermik biberi' ile ilgili olarak bölgeye yatırım yapılmasının ve biberin tescil edilmesinin üretimi büyük oranda arttıracağını ve ekonomiye katkı sağlayacağını düşünüyor.

“Özelliği toprak ve bakım”

Beybağı Küme Evlerinde çiftçilikle uğraşan Mehmet Yosunkaya, Beybağı mevkiinin Çermik biberi için ideal bir yetiştirme alanı olduğunu ve biberin kendine has özelliğinin toprak ve bakımla ilgili olduğunu belirterek, “Birkaç yere gönderdik büyük ve siyah oldu. Ekmeyi bıraktılar. Başka birkaç yere daha gönderdik rengi beyaz oldu herhangi bir randıman alamadılar. Ya siyah oluyor rengi ya tadı bozuluyor ya da özelliğini bozuyor. O yüzden en güzel burada yetişiyor. Bunun işçiliği zor ve herkes yapamıyor. İlk çıktığı zamanlar çok pahalı oluyor. 2030 TL’den başlıyor fiyatları. Şimdi normal fiyatı 34 TL arası. Diğer biberlerden farkı olarak tadı acı değil, fazla tatlı da değil. O yüzden millet çok istiyor. Eski hayvan gübresi kullanıyoruz. Turşu oluyor, yemekte kullanılıyor. Pul biber oluyor. Çermik biberi üretimi için destek istiyoruz. Suyumuz az. Suyumuz olsa bunun iki üç katı biber ekerim. Daha fazla ekimi olursa dışarıya göndeririz. Millet fayda görür. Biz burada bütçemize göre yapıyoruz. Tohumu biberden alıp poşete bırakıyoruz, ekiyoruz sonra tarlaya çekiyoruz. Bunun özelliği toprak ve bakım. Bakım olmazsa olmuyor. 2 dönüme 34 bin lira arası masraf gidiyor. Kazancımız belli değil. Bazen fiyat yüksektir bazen düşüktür. Gelirden evin ihtiyacını görüyoruz. Burada fazla su olursa fazla ekeriz. Daha güzel olur” dedi.

“İlk çıktığında üreticiye iyi kazanç sağlıyor”

GAP uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi Müdürlüğü Bahçe Bitkileri Bölüm Başkanı Murat Kaya, Çermik biberinin ilk çıktığı zaman üreticisine iyi kazanç sağladığını ve kendi bölgesi dışına çıktığı zaman özelliklerini kaybettiğini ifade ederek, “Bu başka bir yerde yetiştirilmediği anlamına gelmez ama Çermik’te gösterdiği özelliği de göstermez. Bölgede çok tutulan, çiğ olarak tüketilen ve ilk çıktığı zaman özellikle turfanda zamanı üreticiye iyi kazanç sağlayan bir biberimizdir. Bu biber üzerinde ön çalışmalarımız bulunmaktadır. Fidelerini kendimiz yetiştirdik. Islahı ile ilgili çalışma yapmayı düşünüyoruz. Rakım olarak bizim enstitü arazileri ile Çermik birbirine yakın olduğu için sonuçlar birbirine çok uzak olmaz. Bölgede yayılması, Çermik’in iklimine ve şartlarına uygun olan yerlerde bu yetiştiriciliğin arttırılmasının ve bu çeşidin tescil edilmesinin hem bölge tarımına hem milli gelire çok büyük katkıları olacağına inanıyoruz. Çünkü aşırı derecede tüketimi olan bir biber çeşididir. Kahvaltıda ve yemeklerin yanında çiğ olarak da tüketilmektedir. Ayrıca yemeklerde de kullanılabilir. Acısı rahatsız etmez” diye konuştu.

“Tam çeşit özelliklerini kaybetmeden korunması gerekiyor”

GAP UTAEM’den Ziraat Mühendisi Kenan Çelik, biberin tam çeşit özelliğini kaybetmeden korunması gerektiğini ve bununla ilgili enstitü olarak çalışmaları olduğunu vurgulayarak şunları kaydetti:

“Çermikli vatandaşların çok severek tükettiği ve hatta başka yerlerde yaşayan Çermiklilerin en çok özlediği yerel lezzetlerin başında geliyor. Çermik’ten kargo ile istettikleri, Çermik’e gelen yakınlarına mutlaka sipariş olarak verdikleri bir yerel çeşittir. Çermik haricinde yetiştiriciliği pek yapılmayan bir yerli biber çeşididir. Gerçek özelliklerini bu coğrafyada, bu ekolojide gösteriyor. Nasıl ki Bursa’nın şeftalisi Bursa’da, Malatya’nın kayısısı Malatya’da bütün özelliklerini gösteriyorsa ve buralarda da yetişebiliyorsa ama istenilen çeşit özelliğini gösteremiyorsa Çermik biberi de öyle bir çeşit. Asıl Çermik biberi bu bölgede yetiştirilmektedir. Son zamanlarda Çermik biberinin en büyük tehlikelerinden biri diğer süs biberleriyle melezlenmesidir. Çermik biberi daha kıvırcık ve daha ince etli olur. Acısı insanı rahatsız etmez. Çok hoş bir acısı vardır. İnsanların yemeklerin kenarında meze olarak tükettikleri bir biber çeşididir. Çermik biberinin bu tam çeşit özelliklerini kaybetmeden korunması gerekiyor. Bu konu ile ilgili de enstitümüzde bölüm olarak bir çalışmamız var. En azından Çermik biber çeşidimizi bozulmadan, özelliklerini kaybetmeden ıslah etmeyi düşünüyoruz.”