Dünya İran ambargosunu konuşuyor!
ABD Başkanı Donald Trump, 8 Mayıs'ta Kapsamlı Ortak Eylem Planı olarak adlandırılan nükleer anlaşmadan ülkesini tek taraflı çekerek İran'a yaptırımları geri getireceğini açıklamıştı. 2015'te Obama döneminde imzalanan nükleer anlaşma, seçim kampanyası döneminden beri Trump'ın en çok itiraz ettiği konulardan biri olmuştu. Anlaşmayı "ABD tarihinde yapılmış en kötü anlaşmalardan biri" olarak niteleyen Trump, göreve geldikten kısa süre sonra anlaşmadan ülkesini çekmiş ve İran'a yönelik yaptırımların ilk aşamasını 7 Ağustos'ta devreye sokmuştu. Dün ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, 5 Kasım'da uygulanmaya başlanacak İran ambargosundan 8 ülkenin muaf tutulacağını açıkladı. İran'a yönelik yaptırımlardan muaf tutulacak 8 ülke Pazartesi günü açıklanacak.
Dünya, ABD'nin İran'a uygulayacağı ambargo kararını konuşurken, ABD Başkanı Donald Trump,İran’a uygulanacak yaptırımların geri geldiğini duyurduktan sonra sosyal medya hesabında fenomen dizi Game of Thrones’a (Taht Oyunları) atıfta bulunarak bir paylaşım yaptı.ABD Başkanı Donald Trump'ın Twitter hesabından film afişi gibi 'Yaptırımlar 5 Kasım'da geliyor' paylaşımı, tepkilere de neden oldu.
Dün ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, İran'a yönelik uygulanan yaptırımlardan 8 ülkenin geçici süreyle muaf tutulacağını açıklamış, Tahran yönetimine yönelik ambargonun 5 Kasım'da başlayacağı duyurulmuştu. Ambargoyla birlikte, 2015'te imzalanan nükleer anlaşmanın ardından kaldırılan tüm yaptırımlar geri getirilecek. Ambargodon muaf tutulacak ülkelerin Pazartesi günü açıklanacağı bildirildi.
TRUMP'IN GAME OF THRONES PAYLAŞIMINA HBO'DAN YANIT
Trump'ın ünlü Game of Thrones dizindeki gibi afişle yaotırımları duyurmasına, Game of Thrones dizinin yapımcı kanalı HBO'dan yanıt gecikmedi. HBO, "Bizim belirgin özelliğimizin politik amaçlar için kötüye kullanılmamasını tercih ederiz" denilirken, resmi Twitter hesabından da dizideki gruplardan birinde kullanılan kurgusal dile atıfta bulunarak; "Dothraki dilinde markanın kötüye kullanımını nasıl söylersiniz" şeklinde bir paylaşımda bulunuldu.
HBO, Trump'ın paylaşımından dolayı hukuki işlem başlatılıp başlatılmayacağı yönündeki soruya ise “hayır” yanıtı verdi.
Trump’ın Game of Thrones göndermeli mesajı dizinin yıldızlarından Arya Stark’ı canlandıran Maise Williams tarafından; "Bugün değil" diyerek yorumlandı.
TÜRKİYE, YAPTIRIMLARDAN MUAF TUTULACAK
ABD Hazine Bakanlığı, iki Türk bakan hakkında uygulanan yaptırımların kaldırıldığını açıkladı.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ve Adalet Bakanı Abdülhamit Gül'e, ABD'li rahip Andrew Brunson'ın tutukluluğu nedeniyle Ağustos ayında ABD Hazine Bakanlığı tarafından yaptırım uygulanmaya başlanmıştı.
Yaptırımlar uyarınca iki bakanın ABD'deki mal varlıkları dondurulmuş ve ABD vatandaşlarının iki bakanla herhangi bir iş yapması yasaklanmıştı.
Kararın dün Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump arasında yapılan görüşmede alındığı bildirildi.
BAKAN PEKCAN: MUAF TUTMASINI BEKLİYORUZ
Ticaret Bakanı RuhsarPekcan, Türkiye'nin, ABD'nin İran'a yönelik yaptırımlarından muaf 8 ülkeden birisi olacağı yönünde haberler geldiğini belirterek, "Bizim İran ile zaten bir enerji anlaşmamız var, almasak da ödeyeceğimiz, vazgeçemeyeceğimiz bir durumdayız. Bizim doğalgaz rezervimiz de olmadığına göre, kışın da halkımızı koruyup kollamak durumdayız. Ama ilk gelen haberler Türkiye'nin muaf 8 ülkeden birisi olacağı yönünde. Biz böyle olmasını bekliyoruz. Pazartesi hep beraber öğreneceğiz." diye konuştu.
İKİ ABD'Lİ BAKANA UYGULANAN YAPTIRIMLAR DA KALDIRILDI
Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Süleyman Soylu ile Abdülhamit Gül'e uygulanan yaptırımların kaldırılmasıyla mütekabiliyet ilkesi gereği ABD'li bakanlara uygulanan yaptırımların da kaldırıldığı belirtildi.
ABD Adalet Bakanı Jeff Sessions ile ABD İç Güvenlik Bakanı Kirsjten M. Nielsen’e uygulanan Türkiye'ye giriş yasağı, ülkemizdeki malvarlıklarının bloke edilmesi ve ülkemizdeki gerçek ve tüzel kişilerin adı geçenlerle her türlü mali işlem gerçekleştirmesinin ve ticari ilişkide bulunması yasağı kaldırıldı.
700'Ü AŞKIN KİŞİ VE KURULUŞA DAHA YAPTIRIM UYGULANACAK
ABD Hazine Bakanı Mnuchin, 5 Kasım'dan itibaren tamamen yürürlüğe girecek yaptırımlar çerçevesinde, aralarındaİranMerkez Bankası veİranUlusal Petrol Şirketinin de bulunduğu 700'ü aşkınİranlı kişi ve kurumun daha kara listeye ekleneceğini belirtti.
Steven Mnuchin, öte yandan bazıİranlı bankaların, uluslararası fon transferlerini düzenleyen SWIFT sistemini kullanmaya devam edebileceğini açıkladı.
ABD'ninİran'a yönelik ikinci yaptırım paketi 4 Kasım'da 180 günlük sürenin dolmasının ardından 5 Kasım'da devreye girecek. Bu tarihten itibarenİranUlusal Petrol Şirketi,İranPetrol Ticaret Şirketi ve Ulusal Tanker Şirketine uluslararası kısıtlamalar getirilirken, ekonomisi büyük ölçüde petrole dayalıİran'dan petrol ve ürünlerinin satışına yaptırımlar uygulanacak.
AB, ALMANYA, İNGİLTERE, FRANSA'DAN ORTAK AÇIKLAMA
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, İngiltere Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt, Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas ve söz konusu üç ülkenin savunma bakanları ABD'nin 2015 nükleer anlaşması kapsamında kaldırılan tüm İran yaptırımlarını yeniden uygulama kararı hakkında ortak açıklama yaptı.
Açıklamada, "ABD'nin İran'a tekrar yaptırım uygulama kararından derin üzüntü duyuyoruz." ifadesine yer verildi.
İran nükleer anlaşmasının küresel nükleer silahlardan arınma çalışmalarının temelini oluşturduğunun altı çizilen açıklamada, anlaşmanın Avrupa'nın, bölgenin ve tüm dünyanın güvenliği için kilit öneme sahip olduğu kaydedildi.
Açıklamada, "Taraflar, AB hukukuna uygun bir şekilde İran ile yasal yollardan ticaret yürüten Avrupalı ekonomik aktörleri koruyacak." ifadesi kullanıldı.
ABD'NİN AVRUPALI MÜTTEFİKLERİ İRAN İLE ÇALIŞMAYA DEVAM KARARI ALMIŞTI
Almanya, İngiltere ve Fransa, 6 Ağustos'ta ABD'ninİran'a ilişkin yaptırım kararına karşı AB çatısı altında ortak açıklama yayınlamış, İran'ın Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) tarafından hazırlanan raporlarda da belirtildiği gibi KOEP'in şartlarına uyduğu, anlaşmanın, Avrupa, bölge ve dünya barışı için kilit öneme sahip bir güvenlik garantisi olduğu bilgisine yer verilen açıklamada, "İranile yapılan nükleer anlaşmanın korunması, uluslararası anlaşmalara saygı ve uluslararası güvenlikle ilgili bir konudur." ifadelerine yer verilmişti.
YAPTIRIMLARA DESTEK VEREN ÜLKELER
ABD'nin müttefikleri dahil uluslararası toplumun ezici çoğunluğu tarafından karşı çıkılan Washington yönetimininİran'a yönelik tek taraflı yaptırımları İsrail, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) tarafından desteklendi.
Söz konusu üç ülke ABD'nin önceki başkanı Barack Obama döneminde imzalanan nükleer anlaşmaya da karşı çıkmış Trump'ın anlaşmadan ayrılma kararını desteklemişti.
GERİLİM TIRNAMIŞTI: "İRAN, SADDAM'I YENDİĞİ GİBİ TRUMP'I DA YENECEK"
İran, misilleme olarak Basra Körfezine kıyısı olan ülkelerin açık denizlere ulaşabileceği ve ham petrol taşımacılığının 3’de biri olan 18,5 milyon varil petrolün geçtiği tek yol olan Hürmüz boğazını petrol ticaretine kapatmak için askeri tedbirler alacağı tehdidinde bulunmuştu. Washington, petrol gemilerinin geçiş güvenliğini sağlamak içinİranKörfezinde bir filo bulunduruyor. ABD, Hürmüz Boğazı'nın Suudi Arabistan kıyısında 5. Filo için bir üs inşa etti.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, ABD’yi çileden çıkaran füzelerinden vazgeçmeyeceğini,İran'ın Irak ile yaptığı savaşta Saddam Hüseyin’i yenilgiye uğrattığı gibiİranile çatışmasından Trump’ın da yenileceğini söylemişti.
TÜRKİYE'YE GELEN İRANLI TURİST SAYISINDA AZALMA YAŞANABİLİR
ABD'ninİran'ın petrol ve enerji ihracatını sınırlamayı hedefleyen yaptırımları 1 Kasım itibariyle başladı. Yaptırımlar ilk etkilenen havayolu şirketleri oldu. Türkiye'ye tarifeli ve tarifesiz(charter) sefer yapan havayolu şirketlerinin uçakları indikleri havalimanlarında akaryakıt alamadı. Bu nedenle geliş ve gidiş yakıtlarınıİran'dan alarak Türkiye'ye uçan şirketler, yolcu ve kargo kapasitelerini düşürerek soruna geçici çözüm buldular. Havayolu şirketlerinin yetkilileri bu durumun uzun süre sürdürülemeyeceğini belirterek, kısa zamanda çözüm bulunması gerektiğini, aksi taktirde seferlerin duracağını söylediler.
