Kendimizi kaderin eline bırakmışız

Rahim AK / GAZETE HABERTÜRK

Swiss Re’nin Sigma araştırmasına göre Türkiye sigortada 88 ülke arasında kişi başına düşen 153 dolarlık prim ile 63’üncü sırada bulunuyor. İsviçre’de kişi başına düşen sigorta primi 7.934 dolara ulaşırken iflas etmiş Yunanistan’da sigorta tutarı Türkiye’nin üç katı. Bulgaristan da Türkiye’nin önünde bulunuyor.

Gerek deprem ve sel gibi doğal afet riski fazla olan gerekse de sağlık ve diğer güvencelerin yoksunluğu nedeniyle vatandaşların zor anlar yaşadığı Türkiye bu sorunların üstesinden gelinmesi için geliştirilen sigortacılıkta neredeyse en diplere demir atmış durumda.

Swiss Re’nin her yıl yaptığı Sigma araştırmasına göre Türkiye’de kişi başına sigorta primi 153 dolar. Bu rakam İsviçre’de kişi başına sigorta priminin 7 bin 934 dolar olduğu göz önüne alındığında daha da çarpıcı hale geliyor. Öyle ki Türkiye 88 ülkenin değerlendirmeye alındığı araştırmada 63’üncü sırada bulunuyor. Bulgaristan bile 164 dolar ile Türkiye’nin üstünde bulunurken iflas etmiş Yunanistan’da rakam Türkiye’nin üç katı olan 478 dolara ulaşmış durumda. Türkiye’nin altında ise dünyanın gerçekten yoksul olarak kabul ettiği Fas, Nijerya, Pakistan ve Bangladeş gibi ülkeler bulunuyor.

Avrupa ülkeleri baz alındığında ise Türkiye sadece Romanya, Sırbistan ve savaş halindeki Ukrayna’yı geçebiliyor. Diğer Avrupa ülkeleri ise Türkiye ile kıyas kabul edilemeyecek düzeyde bulunuyor. Her birinin kişi başına düşen sigorta tutarı 4-5 binlerle ifade ediliyor.

DOLAR BAZINDA YÜZDE 7’LİK DÜŞÜŞ VAR

Kişi başına sigorta pirimi ödemesinde dünya ortalaması 662 dolar ile yine Türkiye’nin yaklaşık 4 katı düzeyinde. Türkiye’de prim üretimi doların da yükselişi ile birlikte dolar bazında yüzde 7’lik düşüş ile 11.6 milyar dolara inmiş durumda. Özellikle otomobil sigortalarındaki gerilemeyi ise havacılık, kredi alırken yapılan hayat sigortası ve tarım sigortaları dengelemiş durumda.

Türkiye’de sigorta priminin 10.7 milyar doları ağırlıklı otomobilde olmak üzere hayat dışı alanda oluşmuş durumda. Bu haliyle Türkiye 27’nci sırada. İnsanlar için en önemli olması gereken hayat sigortasında ise yılda sadece 1.4 milyar dolarlık prim üretilmiş durumda. Bu alanda da Türkiye’nin yeri 47’ncilik. Dolar bazında Türkiye’de hayat sigortası üretimi yüzde 16.2 düşmüş durumda. Türk Lirası bazında bile yüzde 3.6’lık bir gerileme ile toplam prim 3.2 milyara gerilemiş durumda.

DÜNYA ORTALAMASININ 4 KAT ALTINDAYIZ

Türkiye’de sigortanın milli gelire oranı da yüzde 1.4 ile 88 ülke arasında 70’inci sırada. Dünyada halkın ve şirketlerin sigorta için ayırdığı para milli gelirin yüzde 6.2’sine ulaşıyor. Toplam tutar 4 trilyon 778 milyar dolar. Yani dünya sigorta primi ortalaması Türkiye’nin yaklaşık 4 katı. Bu alanda ilk sırayı yüzde 18.9 ile Tayvan göğüslerken ikinci Hong Kong’da sigorta prim üretiminin milli gelire oranı yüzde 14.2 düzeyinde. Gelişmekte olan birçok ülkede de rakamlar Türkiye’nin fersah fersah üstünde.

GELİŞMİŞ ÜLKELERDE MİLLİ GELİRİN YÜZDE 10'U

Prim üretiminin milli gelire oranının en yüksek olduğu ülkelerin aynı zamanda ekonomik ve sosyal gelişmişlikte dünyanın sayılı ülkelerinden olması herhalde tesadüf değil.

Başta İngiltere, Danimarka, Hollanda ve Japonya olmak üzere birçok gelişmiş ülkede sigorta prim üretimi milli gelirin yüzde 10’undan çok daha fazla. Üretiminin milli gelire oranı yüzde 1’in altına düşen ülkelerin ise zengin bile olsalar halkı Müslüman olan ülkelerden çıkması ise bu toplumların kadercilik anlayışının bir yansıması olarak görülebilir. Nitekim Suudi Arabistan’da sigorta prim üretimi milli gelirin yüzde 1.1’i. Katar’da ise yüzde 1’i düzeyinde. Pakistan, Bangladeş ve Kazakistan’da ise rakam yüzde 1’in bile altına düşüyor.

‘MARTA GÖRE YÜZDE 30'LUK İYİLEŞME VAR’

Emre Özer, Türk şirketlerinin zor durumda kaldıkları için ödeyemedikleri borçlarını sonraki üç ay içinde ödemeye başladıklarını, 2 yıl içinde de yarısını ödediklerini ifade ederek “Mart ve nisan aylarına göre ödemelerde % 30 iyileşme var” dedi

Alacak sigortası şirketi Coface Türkiye Genel Müdürü Emre Özer, Türkiye’de şirketlerin ödeyemediği borçlarının sonradan yüzde 50’sini ödediğini belirterek Türkiye’nin bu alanda güvenilir olarak bilindiğini kaydetti. Özer “Türkler zor duruma düşüyor ancak 18 ile 24 ay sonra borcunu ödüyor” dedi. Dünyada bilinen bu alışkanlık nedeniyle Coface Türkiye’nin ödediği hasarın da azaldığını ve 2007’den bu yana 102 milyon liraya ancak ulaştığını ifade etti.

Türk şirketlerinin ödeme performanslarının 2014’ün ilk çeyreğinden bu yana dolar kurundaki yükseliş ile birlikte bozulmaya başladığını kaydeden Özer, “Ödenmeyen faturaları günlük gördüğümüz için şirketlerin durumunu anlık takip edebiliyoruz. Şu anda mart ve nisana göre daha olumlu bir durum var. Şirketler ve insanlar seçimlerden bir iktidar çıkacağını ve FED’in kararının ardından dünyada da ortamın yumuşadığını düşünüyor. Bu nedenle fatura ödeme performanslarında yüzde 20 ile 30 düzelme var” diye konuştu.

‘YANGIN ÇIKMADAN SİGORTA YAPTIRIN’

Türkiye’de Coface’in aldığı riskin 3 milyar Euro’dan 7 milyar Euro’ya çıktığını anlatan Özer, böylece 45 bin alıcı şirketi sigortaladıklarını ve bu firmaların daha güvenli ticaret yaptığını ve ticaretin böylece çok daha geliştiğini kaydetti. Özer, Türkiye’de alacak sigortası tutarının ise 15 milyar Euro’ya yükseldiğini söyledi. Suriye, İran, Yemen ve Afganistan gibi ülkelerde ihracat sigortası yapmadıklarını belirten Özer diğer yandan şu anda Rusya’da alacak sigortası fiyatlarının Almanya’dan çok daha kötü olduğunu ifade ederek “Evin bir odasında yangın çıktığında sigorta yaptırırsanız bunun bir anlamı olmaz” diye konuştu. Özer alacak sigortası poliçelerinin teminat olarak kabul edilmesi nedeniyle özellikle KOBİ’lerin bankalardan çok daha ucuza kredi bulabildiğini belirtti.