İstanbul, 1730'a kadar Avrupa'nın en kalabalık kentiymiş
Dünyanın en kalabalık 10 şehrindeki değişim 1500 yılından günümüze dek grafik animasyonuyla gözler önüne serildi. Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti olan İstanbul'un bir dönem zirvede yer aldığı 520 yıllık yarıştaki değişim çok çarpıcı. İstanbul, imparatorluğun en parlak dönemlerini yaşadığı 1600'lü yılların başında küresel liderliği 700 bin nüfusuyla devralırken yaklaşık bir asır boyunca Pekin, Paris, Londra, Tokyo gibi metropollerle çekiştikten sonra, 18. yy başına Tokyo'ya geçilse de Avrupa'nın en büyük metropolü olmayı 1730'a kadar sürdürüyor. Alper Öcal'ın haberi
Dünyanın en kalabalık 10 şehirlerinin 1500 yılından 2018 yılına dek olan gelişimi Financial Times'ın veri gazetecisi John Burn-Murdoch tarafından görselleştirildi.
NASA ve Columbia Üniversitesi'nin milattan önce 3700 yılıyla M.S. 2000 yılı arasındaki ölçümlerinin bulunduğu "Tarihi Şehir Nüfusu" araştırmasındaki tahminler ile Birleşmiş Milletler'in Ekonomik ve Sosyal İşler Departmanı Nüfus Dairesi'nin 1900 yılı sonrası verilerinin kaynak alındığı çalışmada, dünyadaki siyasi, sosyal ve ekonomik gelişmelere de paralel olarak çok çarpıcı geçişler görülüyor.
100 YILLIK İSTANBUL HAKİMİYETİ
Çin İmparatorluğu'nun başkenti Pekin'in 672 bin nüfusuyla zirvede başladığı yarışın ilk yıllarında doğu medeniyetinin Kahire, Tebriz gibi merkezleri öne çıkarken Hindistan'ın güneyinde, günümüzde yok olmuş ve pek az izi kalmış Vijayanagar İmparatorluğu'nun aynı isimli merkezi ikinci sırada yer alıyor.
Osmanlı İmparatorluğu'na başkentlik yapmış olan Edirne'nin de kısa bir süre 200 bine yaklaşan nüfusuyla ilk 10 arasında bulunduğu görülüyor.
İstanbul, imparatorluğun en parlak dönemlerini yaşadığı 1600'lü yılların başında liderliği 700 bin nüfusuyla devralırken yaklaşık bir asır boyunca Pekin, Paris, Londra, Tokyo gibi metropollerle çekiştikten sonra, 18. yy başına Tokyo'ya geçilse de Avrupa'nın en büyük metropolü olmayı 1730'a kadar sürdürüyor.
AVRUPA'NIN YÜKSELİŞİ VE AMERİKA'YA KAYIŞ
1 milyon nüfusu geçen ilk şehir 18. yy son çeyreğinde Pekin olurken, Sanayi Devrimi'nin başlamasıyla birlikte 19. yy'da Londra'nın inanılmaz atağı başlıyor ve şehir 1896 yılında 6 milyon nüfusu geçiyor.
Bu dönemde dikkat çeken bir diğer nokta da, Amerika kıtasının keşfiyle başlayan süreçte 1830'larda 400 bin civarı nüfusuyla ilk 10 içerisine giren New York'un aldığı göçle 1800'lerin sonunda 4 milyonuaşması.
İstanbul bu dönemde ilk 10'dan düşerken, Britanya İmparatorluğu bir dönem listeye 8 şehirle giriyor.
Rusya'da gelişen çarlıkla birlikte Moskova ve St. Petersburg gibi şehirler de yine bu dönemde de kendini gösteriyor.
MODERN DÖNEMİN EN KALABALIĞI TOKYO
1. Dünya Savaşı sonrası nüfus yoğunluğu başta New York olmak üzere, Los Angeles ve Şikago ile birlikte ABD'ye akmaya devam ediyor. Göç dalgasının bir başka gözde liman kenti Arjantin'in başkenti Buenos Aires de 20. yy başında ilk 10 arasına giriyor.
En büyük sıçrama ise Tokyo'dan geliyor. 1885'te 1 milyon olan Tokyo nüfusu, 1900'lerin başında hızla yükselerek 1954'te 13 milyona kadar ulaşıyor. 60'lardan sonra ise Şangay, Mexico City, Sao Paulo, Seul, Kahire, Mumbai, Delhi gibi gelişmekte olan metropollerinin öne çıktığı en kalabalık 10 metropol arasında Tokyo halen 38 milyonu aşkın nüfusuyla zirvede.
