Sosyal medya çocukların elinde!

Kayseri Erciyes Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Mustafa Bostancı, 'Çocuklarda Sosyal Medya Kullanımı ve Ebeveynin Rolü' konulu bir araştırma yaptı. 444 ebeveyne sosyal medya kullanan çocuklarına ilişkin düşünceleri soruldu. Anketten, çocukların hemen hemen her gün internet erişimine sahip oldukları, sosyal medyaya erişmek için en fazla ev bilgisayarını kullandıkları, sosyal medya kullanmaya başlama yaşının ise genellikle 7-9 yaş aralığı olduğu sonucu ortaya çıktı.

Yüzde 71 ailenin çocuklarının sosyal medyada güvende olmadıklarını düşündükleri ancak buna karşılık sosyal medya kullanırken uyması gereken kuralları belirten bir yazılı metin hazırlamadıkları (yüzde 86) da belirlendi. Veliler üzerinden yapılan araştırmaya göre çocukların yüzde 14'ü günde 6 saatten fazla internette kaldıkları sonucuna varıldı. Araştırmanın en çarpıcı sonucu ise sosyal medya kullanım yaşının 13'le sınırlı olmasına rağmen yüzde 82 ailenin çocuğu 13 yaşın altında olduğu halde sosyal medya kullandığını söylemesi oldu. Araştırma ayrıca çocukların yüzde 86'sının sosyal ağlardan Facebook kullandığı ve bunda Facebook'un sunduğu hizmetler arasında oyun ve eğlence ağırlıklı içeriklerin olmasının etkili olduğu sonucu ortaya çıktı. Çocuklarda Twitter kullanma oranı ise yüzde 31.

Türkiye'de ortalama 4,5 milyon 18 yaş altı sosyal medya kullanıcısı olduğunu belirten araştırmayı yapan öğretim elemanı Mustafa Bostancı, 13 yaşın, sosyal ağlara başlama sınırı olduğunu söyledi. Araştırmaya katılanların büyük bir çoğunluğunun, çocuklarının 13 yaş altında sosyal medya kullanmaya başladığını ifade ettiğini kaydeden Bostancı, "Bu da tehlike anlamına geliyor. Çünkü bu yaşın altındaki bir çocuğun sosyal medyayı faydalı şekilde kullanmayı bilmesi biraz zordur."uyarısında bulundu. Bostancı, orta öğretimde var olan medya okur yazarlığı seçmeli dersi müfredatına sosyal medya okur yazarlığıyla ilgili konuların da yerleştirilmesi gerektiğini dile getirdi.

Bostancı, ailelerin çocukların sosyal medya kullanımına başlaması konusunda kesinlikle yaş sınırlaması getirmesi gerektiğini de kaydetti. Çocuğun ilk eğitimini aileden aldığını vurgulayan Bostancı, "Sosyal medya konusunda da çocukların bilinçlendirilmesi ebeveynlerin önemli görevlerindendir. Aileler genellikle sosyal medyada çocuklarının güvende olmadıklarını düşünüyor." dedi. Avrupa ülkelerinde sosyal medyanın olumsuzluklarından çocukların korunması amacıyla "aile - sosyal medya sözleşmesi" imzalandığını belirten Bostancı, bunun ülkemizde de yapılması gerektiğini söyledi.

Mustafa Bostancı, yaptığı araştırma ışığında ebeveynlere şu önerilerde bulundu: "10 yaş altındaki çocuğunuza denetiminiz olmadan bilgisayara erişim izni vermeyin. 10-14 yaş aralığındaki çocuklar ancak sizin gözetiminizde, 15-18 yaş aralığındaki çocuklar ise evin herkese açık alanlarında internete ulaşabilsin. Çocuklarınızın sosyal medya hareketlerini onları rahatsız etmeyecek şekilde gerek yazılımlarla, gerekse hesap şifrelerini sizinle paylaşmalarını isteyerek takip edin. Çocuğunuzun sosyal ağlarda geçireceği süreyi siz belirleyin. Onların kullandığı sosyal ağlara üye olarak onlarla arkadaş olun. Çocuğunuzun sosyal ağındaki profil bilgileri ve paylaşımları kimlerin görebileceğiyle ilgili gizlilik ayarlarını düzenleyin. Çocuğunuzun 13 yaş öncesi sosyal ağ üyeliğini engelleyin. Çocuklarınızı yaş, adres, telefon gibi özel bilgileri paylaşmaması konusunda uyarın. Çocuğunuzun sosyal ağlardaki arkadaş listesini belirli aralıklarla gözden geçirin."

Sosyal ağların zararları olduğu kadar faydaları da olduğunu belirten Bostancı, "İnsan bilmediğinden korkar anlayışından hareketle, sosyal ağları öğrenin, sosyal ağlardan korkmayın. Kendinizi güvenli ve faydalı sosyal medya kullanımı konusunda geliştirin." dedi.