Ölümsüzlük projesi gerçek mi?
Ölümsüzlük mümkün mü? Bununla ilgili iki büyük çalışma var; biri konnektom yani beyin haritalama projesi diğeri epigenetik -genetiğimizi değiştirebileceğimiz projesi. Gündemde olan bir üçüncü proje ise; Rus yatırımcıların önderliğinde 2011 yılında başlayan ve tüm hızıyla devam eden AVATAR 2045 ölümsüzlük projesi. Peki, bu projeler, ölümsüzlük arzusunu yerine getirebilecek mi? Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nöroloji Ana Bilim Dalı'ndan Prof. Dr. Derya Uludüz yazdı
İnsanın varoluşundan bu yana temel olarak aradığı aslında ölümsüzlüktür. Peki bunu nasıl yapmaya çalışıyoruz? Sağlığımızı optimum hale getirelim, yaşam süresini uzatalım. Uzayan yaşam süresini 120 yılın üzerine çıkarabilir miyiz uğraşımız var. Son yıllarda bizleri heyecanlandıran iki büyük çalışma var, biri konnektom yani beyin haritalama projesi diğeri epigenetik -genetiğimizi değiştirebileceğimiz projesi idi. Ancak gündemde olan bir üçüncü proje daha var ki bizleri heyecanlandırdığı kadar korkutuyor da. Bu proje Rus yatırımcıların önderliğinde 2011 yılında başlayan ve tüm hızı ile devam eden AVATAR 2045 ölümsüzlük projesidir.
İLK AŞAMASI TAMAMLANDI
4 farklı aşamada gerçekleştirilecek projenin ilk aşaması tamamlandı bile. İlk aşama AVATAR-A 2020 yılında tamamlanan yapay bir vücudun beynin emrinde kullanılması idi. Halen robotlar bu iş için üretilmiş durumda ve güç gerektiren zorlu ve tehlikeli işlerde insanoğlunun emrinde kullanılmaya başladılar. Bu sayede uzuvlarını kullanmakta zorluk çeken kişilerde işlevsellik artacak, kişiler tehlikeli işler yapmak zorunda kalmayacaktı. Hatta daha da ileri giderek beyin-bilgisayar arayüzleri oluşturuldu. Ayrıca yeni çalışmalar telekinezi yani zihin gücü ile hareket sağlanabilir mi sorusunu çözme çabası içinde. 2005 yılında Pittsburg deneyinde elleri bağlı maymunun beyin sinyalleri alındı ve beyin makine arayüzü sistemiyle beyin sinyalleri robot bir kola aktarıldı. Maymun o kolu beyin gücüyle hareket ettirerek muz yedi. Bu deney heyecan uyandırdı ve telekinezi olabilir mi soruları hala cevap bekliyor.
2025 YILINDA TAMAMLANMASI BEKLENİYOR
AVATAR-B projesinde ölen veya vücudunu kullanamayan kişinin beyninin organ nakline benzer şekilde beyne konaklık yapacak, beyni canlı tutacak yapay bir vücuda nakletmek hedefleniyor. B projesinin 2025 yılında tamamlanması bekleniyor. Henüz bu konuda bir sonuçlanma yok, 1970 yılında yapılmış maymun beyninin nakledildiği bir çalışma mevcut.
AVATAR 2045 projesinde ise ana hedef üçüncü aşamada yapılacak olan zihnin, bilincin transferi. Bunu Hint mitolojisinde görüyoruz. Hint tanrıları yaşlandıkça bilinçlerini başka bir bedene transfer ediyor, bu beden değiştirme olayına da enkarne deniyor; ama Hintler buna avatara diyorlar. Avatar filmi de burdan esinlenmiş. Bazı bilim insanlarına göre 2045 yılında ölümsüzlük olacak ve avatarlar ortaya çıkacak. İnsanlar beden değiştirecek ve insanlığın bilinci tek bir merkezde bilgisayarda toplanacak. 2045 yılında hologram tarzında bir vücut ve zihnimizin birlikteliğiyle yeni ölümsüz bir dünyaya giriş yapılacak. İnsan bedeninden bağımsız çalışacak zihin ve hologram bedenler oluşacak.
AVATAR MAKİNELERİ İNSANDAN ZEKİ OLURSA NELER OLUR?
Düşünce beden üzerinde çok etkili, limon deyince veya limonu görünce ağzımızın suyunun akması, yemeği görünce mide asidimizin salgılanması düşünceyle oluşuyor. Düşüncelerimiz duygularımızla çok ilişkili, moralimiz iyi olunca farklı düşünür farklı yorumlarız. Burada akla gelen soru; insan nedir sorusudur. Yıllar önce ürkütücü bir haber vardı; dünya satranç şampiyonu bilgisayarla satranç maçı yapmış ve kaybetmişti. Peki avatar makineleri insandan zeki olursa neler olur? Süper bilgisayar insanın hesaplayamayacağı 8 haneli bir sayının karekökünü hesaplayabiliyor. İzleyebileceğiniz bir çok film var; Ex machina, Matrix, Altered carbon filmleri Avatar projesini hatırlatıyor. Makineler düşünebilir mi? Yapay zeka duygu yüklü olabilir mi? Yapay zeka sanatçı olabilir mi?
2045 yılında hologram beden ve maddeden bağımsız zihinler oluşturulacak, bu sayede ölümsüzlük başlayacak, hastalık gibi zayıflıklar ortadan kalkacak ve zihin ebediyen var olacak. Üstelik ölümsüzlük projesiyle sadece Rus ekibi ilgilenmiyor, aynı zamanda DARPA yani Amerika savunma projeleri araştırma geliştirme birimi de ölümsüzlük projeleriyle yakından ilgileniyor.
