Rusya'dan Yunanistan'a büyük gaz jesti
Rus enerji devi Gazprom, Bulgaristan'ın ardından Yunanistan'a da doğal gaz konusunda önemli bir jest yaptı. Yunanistan, Rusya'dan yılda 3 milyar metreküp dolayında doğal gaz ithal ediyor. Rusya, Yunanistan'a sattığı doğal gazın fiyat formülünde çarpıcı bir değişik yaptı ve sattığı gazın fiyatını düşürdü. Buna göre yeni fiyat formülü yüzde 60 petrol (türevleri), yüzde 40 Hollanda TTF (orta ve kısa vadeli doğal gaz alım satımının yapıldığı likit piyasa) olarak değiştirildi. Uzmanlara göre, bu hamle sonrasında Yunanistan, her 1000 metreküp gazı en fazla 130-140 dolara ithal edecek. Rusya, Bulgaristan'a da yüzde 40 indirim yapmıştı. Peki, Türkiye'de durum ne?, Türkiye, Rusya'dan yılda 30 milyar metreküpün üzerinde gaz ithal ediyor. İthal ettiği her 1000 metreküp gaza, 230 dolar ödüyor. BOTAŞ, 1 Ocak itibarıyla Rusya'dan doğal gaz fiyat revizyonu talep etti. Rusya'nın, en büyük müşterileri arasında yer alan Türkiye'ye de fiyat konusunda bu ölçüde "tatminkar" adım atması bekleniyor. Türkiye her yıl 50 milyar metreküp dolayında doğal gaz ithal ediyor. Bu miktar, zaman zaman 50 milyarın da üzerine çıkıyor. Son birkaç yıldır tüketim geriledi. 45 milyar metreküpe düştü.
Türkiye; Rusya, İran ve Azerbaycan’dan boru hatları üzerinden doğal gaz ithal ediyor. Rusya, Türkiye’ye, doğal gazı her 1000 metreküpü ortalama (ikinci çeyrek fiyatı) 230 dolardan satıyor. Türkiye, 1 Ocak’tan geçerli olmak üzere sözleşmeden doğan hakkını kullanarak fiyatta revizyon talebinde bulundu. Rusya, “indirim” konusunda şu ana dek bir adım atmadı.
YUNANİSTAN’LA ANLAŞTI
Rusya’dan gaz ithal eden diğer ülkelere bir bakalım. Rus enerji devi Gazprom, Yunanistan’a yılda 3 milyar metreküp doğal gaz satıyor. Rusya’nın, Yunanistan’a sattığı doğal gazın fiyat formülünde bir değişik yaptığı duyuruldu. Buna göre yeni fiyat formülü yüzde 60 petrol ve türevleri, yüzde 40 Hollanda TTF (bu piyasada oluşan fiyat) olarak değiştirildi.
Bu ne anlama geliyor? HABERTÜRK uzmanlara sordu. Uzmanlara göre, Hollanda TFF’de her 1000 bin metreküp gazın fiyatı halen 70 dolar düzeyinde bulunuyor. Uzmanlar, nihai gaz satış fiyatının yüzde 40’ının bu piyasadan geleceğini, yüzde 60’ının da petrol ve türevlerinden oluşacağını söyledi. Uzmanlara göre, bu hamle sonrasında Yunanistan, her 1000 metreküp gazı en fazla 130-140 dolara ithal edecek. İthalat maliyetleri düşecek.
Rusya, kısa süre önce de Bulgaristan’a yüzde 40 indirim yapmıştı.
TÜRKİYE’YE PAHALI GAZ
Rusya, Avrupa’da en büyük müşterileri arasında bulunan Türkiye’de gazı kaç dolardan satıyor? Türkiye, Rusya’dan yılda 30 milyar metreküpün üzerinde gaz ithal ediyor. Son yıllarda, bu miktar geriledi. Türkiye, doğal gaz yerine fiyatı daha düşük olan sıvılaştırılmış doğal gaz eş deyişle LNG almayı tercih ediyor. Bu nedenle Rusya’nın toplam ithal edilen gaz içindeki payı geriledi.
BOTAŞ, Rus Gazprom’a ithal ettiği her 1000 metreküp gaz için 230 dolar ödüyor. Bu fiyat, petrol düştüğü için 1 Temmuz’da 183 dolara gerileyecek.
BOTAŞ, 1 Ocak itibarıyla (sözleşmeden doğan hakkına dayanarak) Rusya’dan doğal gaz fiyat revizyonu talep etti. Türkiye, Rusya’dan fiyat konusunda bu ölçüde bir adım atması bekleniyor.
