Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin
        Haberler Bilgi Yaşam Sanayi devrimi hangi yıl oldu? Sanayi devrimi nedir, tarihi ve sonuçları nelerdir?

        Buharlı makinenin icat edilmesiyle insan yaşam standardını yükselten devrim, insanlığı büyük değişime uğratmış ve tüm Dünya’da sınıfsal değişimlerin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Devrim ile birlikte sosyalizm gelişmiş ve kentleşme artmıştır. Peki Sanayi Devrimi hangi yıl oldu? Sanayi İnkılabı ile ilgili tüm merak ettiklerinizi yazının devamında bulabilirsiniz…

        SANAYİ DEVRİMİ NEDİR?

        Sanayi Devrimi tarihçesi birçok kişi tarafından yoğun olarak merak edilir. 18. yüzyılın sonlarında kas gücüne dayalı faaliyetlerin yerini makine gücüne bırakması, dünyada büyük bir devrim yaratmış ve bu inkılap, “Sanayi Devrimi” ismini almıştır. Bu devrim, aynı zamanda Dünya tarihinde bir geçiş döneminin de ifadesidir. Devrimin her ne kadar olumlu ve olumsuz etkileri olsa da toplumlarda sosyolojik anlamda büyük değişimler söz konusudur.

        REKLAM

        Sanayi Devrimi’nden kısa bir süre önce gerçekleşen Reform hareketleri ve Rönesans, Avrupa sahasında özgür düşünce, sanat, bilim ve teknik alanlarında gelişme hazırlamıştı. Ayrıca Coğrafi Keşifler de Avrupa’nın ekonomik anlamda güçlenmesini sağlamıştı. Bunun üzerine ise Endüstri Devrimi doğmuş oldu. Ard arda yaşanan radikal değişimler, günümüzde hâlâ varlığını sürdürmekte.

        ENDÜSTRİ DEVRİMİ NEREDE ÇIKTI?

        Sanayi Devrimi Batı Avrupa’da, 18. yüzyılın sonlarında ortaya çıktı. Bunun zaman aralığı ise 1760 – 1840 arasındaki süre olarak bilinir. Yeni teknolojik buluşlar, üretim alanına etki etmiş ve devrim ile birlikte Avrupa’da sermaya artmıştır. İngiltere ile başlayan devrim süreci, sonrasında tüm dünyaya yayılmıştır. Bilhassa İngiltere’den sonra devrimi kolayca kabullenenler; Batı Avrupa, Kuzey Amerika ve Japonya olmuştur.

        SANAYİ DEVRİMİ NEDENLERİ

        Avrupa’da halihazırd aolan Reform ve Rönesans Hareketleri başta olmak üzere birçok gelişmeyle Sanayi Devrimi’nin önü açılmıştı. Bunun üzerine Coğrafi Keşifler de eklendiğinde Endüstri Devrimi kaçınılmaz oldu. 18. Yüzyılda zenginlik, “güç” anlamına geliyordu ve buluşlarla zenginleşen Avrupa, dünyadaki rekabet ortamının da artmasına neden oldu. Rekaber ortamında denizcilik alanında gelişmeler de arttı. Denizcilerin keşif süresince daha az hasta olması için yeni yöntemler düşünüldü ve bunlar teknolojinin gelişimine katkıda bulundu. Toplamak gerekirse Sanayi Devrimi’nin nedenleri;

        REKLAM
        • Coğrafi Keşifler ve daha fazla toprağın keşfiyle gelen zenginlik,
        • Avrupa’nın sermaye tarafında büyük bir zenginlik elde etmesi,
        • Teknolojinin devrim yaratacak şekilde büyüme yakalaması,
        • Şirketlere yapılan yatırımların artması,
        • Teknik icatlar,
        • Köyden kente artan iş gücü akımları.

        Gelişen teknolojiye paralel olarak refah seviyesi de yükselmiştir. Bu refah seviyesiyle birlikte nüfus artışı olmıştır. Bunu takiben iş gücünde fazlalaşma olmuştur. Neticede buharlı makinelerin icadı, gemi ve tren gibi araçlar için kullanılmasını da sağlamış ve yıllar içinde Batı toplumu büyük bir değişime uğramış ve ivme kazanmıştır.

        SANAYİ DEVRİMİ’NİN SONUÇLARI NELER OLDU?

        Sanayi devrimi sonuçları üzerine inceleme yapıldığında en fazla öne çıkanın üretilen malların hacmi ve çeşitliliği olduğu görülür. Bununla birlikte başta üst sınıf olmakla birlikte orta sınıf için refah seviyesi hızla yükselmiştir. Ancak durum, çalışan işçi sınıfı için tam tersi yöndedir. Yaşam standartları gittikçe zorlaşan işçi sınıfı, ilk kez yüksek çalışma saatleri ve ucuz emek kavramlarıyla tanışmıştır. Bundan en fazla payını alanlar, ucuz iş gücüyle çalıştırılan kadınlar ve çocuklar olmuştur.

        İngiltere teksil endüstrisinde ucuz emek ile çalıştırılan çalışanların 5/1’i 15 yaşın altındaki çocuklardır. Bunun uzun süre devam etmesiyle “çocuk işçiliği” kavramı doğmuştur. Böylece devrimden önce de var olan işçi sınıfı, devrim ile birlikte en kalabalık hacmini almıştır. Ancak bu, işçi sınıfının bilinçlenmesini de sağlamıştır. Böylece bugün hâlâ birçok kişinin bildiği “ sosyalizm” kavramı ortaya çıkmıştır.

        REKLAM

        Endüstri Devrimi ile birlikte gelen sonuçlardan biri de nüfus artışıdır. Köyden kentlere yapılan büyük göç dalgaları, büyük şehirlerin kurulmasına ve çarpık kentleşmenin oluşmasına neden olmuştur. Son derece pis ve kalabalık hâle gelen büyük şehirler, doğal kaynakların bilinçsizce tüketildiği yerler olmaya başlamıştır. Bununla birlikte doğa kirliliği de artmıştır.

        Teknolojinin gelişmesiyle birlikte insanların yaşam standardı değiştiğinden iletişim ve ulaşım bakımından gelişimler yaşanmıştır. Bundan öncesinde insanlar sık seyahat edemiyorken kolayca bir yerden bir yere gider olmuştur. Teknik alanındaki ilerlemeler, insanoğlunun telgraf ve telefon gibi cihazlar ile tanışmasını sağlamıştır.

        Endüstri Devrimi’nin insanlar üzerindeki en büyük etkilerinden biri de insanlardaki bakış açısıdır. Daha önceleri sadece hayatta kalmak için çalışan insanlar, sürecin gelişimiyle birlikte üst sınıfa yükselmek için daha fazla çalışmaya başlamıştır. Öyle ki bazı tarihçiler, devrimden “Tarım toplumlarından sanayi tolumlarına evrim” olarak bahseder. Devrim ile beraber üretim merkezleri, insanların evlerinden büyük fabrikalara taşınmıştır. Dolayısıyla üretim miktarları arttıkça sermayeler de yükselmiştir.

        SANAYİ DEVRİMİN AŞAMALARI NELER?

        İşte Endüstri Devrimi’nin aşamaları;

        • Birinci Sanayi Devrimi: 18. yüzyılın ortalarında İngiltere’de buhar gücü icat edilir ve bu, Sanayi Devrimi’nin başlangıcı olarak kabul edilir. Su ve buharın gücü birleştiğinde ortaya makine gücü çıkar ve el emeğinin yerini mekanik güç alır. Buharlı makineler, bilhassa demir- çelik ve tekstil üretimini sağlar. Ülke sermayeleri artışa geçtikçe demir yolu ağları geliştirilir ve Sanayi Devrimi dünyanın dört bir yanına yayılır. Bu gelişmeler; işçi sınıfı, Burjuvazi ve Bilimsel Sosyalizm gibi kavramları doğurur.
        • İkinci Sanayi Devrimi: 19. yüzyılın sonu ile 20. Yüzyılın başı arasındaki süreçte ortaya çıkan ikinci dönem, ucuz çelik üretiminin yaygınlaştığını zamana tekabül eder. Bundan önceki dönemde kullanılan makineler daha basit iken, ikinci dönem ile birlikte kasnak, piston, kayış ve diş ile çalışan yeni nesil makineler ortaya çıkar. Fen alanındaki büyük buluşlar, teknolojiye aktarıldığında bunlardan en fazla faydalanan ABD ve Almanya, dünya lideri konumuna gelir. İkinci Sanayi Devrimi’nde elektrik, makinelere aktarılır ve üretim daha seri ve hacimli olur.
        REKLAM
        • Üçüncü Sanayi Devrimi: Üretimde yaşanan dijital dönüşüm, elektroniğin kullanılmasıyla ve bilgi teknolojilerindeki dönüşümlerle kelimenin tam anlamıyla otomatik hâle gelir. Bu dönemde otomasyon gelişir, 3D yazıcılar ortaya çıkar ve akıllı robotlar insan hayatına girer. Üçüncü aşamanın insanlığa katkısı verim olur.
        • Dördüncü Sanayi Devrimi: Bilinen bir diğer ismiyle Endüstri 4.0 Devri, akıllı üretim çağını resmen simgeler. Dördüncü devrimin en nihai amacı, birbiriyle haberleşebilen ve yüksek veri analizi yapan robotlar üretmek olur. Yapay zekâ gelişimi, üç boyutlu yazıcılar sayesinde üretimin evlere taşınması, robotların insan gücünü devralması ve sermaye gücünün azalması konuları öne çıkar. Dördüncü dönem, üretilen her şeyin dijitalleşme üzerine kurulduğu bir dönem olarak ifade edilir. Gelecekte dünyayı, insan gücünün Endüstri 4.0 ile fiziksel düzeyden beyinsel düzeye geçtiği bir dönemin beklediği düşünülür.

        SANAYİ DEVRİMİ’NİN ÖNCÜSÜ KİM?

        Devrimin gerçekleşmesinde birçok öncü isim olsa da James Watt tarafından 1769’da geliştirilen buhar makinesi, dönemin en önemli buluşları arasına girmiştir. Buhar makinesi, dünya üzerinde büyük bir çığır açmış ve enerji üretimi, taşınması gibi süreçleri kökten değiştirmiştir.

        ÖNERİLEN VİDEO
        Haberi Hazırlayan: Rıza Gereniz
        GÜNÜN ÖNEMLİ MANŞETLERİ