Sasani İmparatorluğu tarihi, hükümdarları, sınırları, başkenti ve özellikleri
Sasani İmparatorluğu; İran'ın en büyük ve en güçlü imparatorluklarından birisi olarak kabul edilmektedir. İran coğrafyasına hâkim olan Part İmparatorluğu'na son vererek tarih sahnesine çıkan Sasani İmparatorluğu ne zaman kuruldu? Sasaniler özellikleri nelerdir? Birden fazla kültüre ev sahipliği yapan ve bu özelliği sebebiyle kozmopolit bir yapıda olan Sasani İmparatorluğu ne zaman yıkıldı? Sasani İmparatorluğu tarihi hakkındaki tüm bilgileri derlediğimiz içeriğimizi sizler için hazırladık.
İnşa etmiş oldukları anıtlar, sahip oldukları ticaret yolları ve eğitim merkezleri ile dikkat çeken Sasaniler kurucusu kimdir? Sasani İmparatorluğu başkenti neresidir? İşte, tüm detaylar…
Sasani İmparatorluğu Ne Zaman Kuruldu?
Sasani İmparatorluğu; M.S. 224 yılında İran coğrafyasının önemli güçlerinden olan Part İmparatorluğu’na son vererek tarih sahnesine çıkmıştır. Sasaniler kurucusu; ilk olarak Persis’te egemenliğini sağlayan ve çevre eyaletlerin de kontrolünü elde ederek 224 yılında Part hâkimiyetine son veren 1. Ardeşir’dir.
Sasani İmparatorluğu Tarihi
İmparatorluğun kurucusu ve ilk hükümdarı olan 1. Ardeşir döneminde Sasani devleti sınırları, Horasan ve Merv ele geçirilerek kuzeybatı ve doğu yönünde genişlemiştir.
Ardeşir’den sonra gelen 1. Şapur dönemi ise Romalılarla mücadele ile geçmiş ve bu dönemde Antakya Sasani egemenliği altına girmiştir.
Sasani İmparatorluğu’nun ilk altın çağı ise 309 ile 379 yılları arasında yaşanmıştır. Bu dönemin önemli hükümdarlarından olan 2. Şapur döneminde Araplar üzerine düzenlenen seferlerle güney sınırı güvence altına alınmıştır. Yine bu dönemde Orta Asya üzerine yürünmüş ve Afganistan coğrafyası ele geçirilmiştir. Kazanılan bu zaferlerle birlikte kültürel anlamda da Sasani kültürü ve sanatı geniş coğrafyalara yayılma imkânı bulmuştur.
379 ile 498 yılları arasında ise Bizans İmparatorluğu ile bir dizi mücadeleye girişilmiştir. İki devlet arasında yapılan bir antlaşma ile Ermenistan coğrafyası paylaşılmıştır.
Sasani Devleti imparatorları arasında önce çıkan isim ise 1. Kavad’dır. İmparatorluğa yeniden bir altın çağ yaşatan Kavad döneminde, Romalılar üzerine bir sefer düzenlenmiş ve Sivas ve Diyarbakır bölgesi ele geçirilmiştir. Yine bu dönemde birçok yeni şehir tesis edilmiş ve bürokrasi alanında bir dizi yeni düzenleme gerçekleşmiştir.
622 tarihi ise Sasaniler için gerileme ve çöküş döneminin başlangıcı olarak kabul edilmektedir. Bizans İmparatorluğu’na karşı alınan mağlubiyet sonucu Bizans birlikleri Batı İran coğrafyasına kadar ilerlediler. Bu yenilginin ardından gelen ve 14 yıl süren iç savaş döneminden sonra ise merkezi otorite iyice zayıfladı ve ülke Arap ordularının saldırılarına açık bir hale geldi.
Sasani Devleti Ne Zaman Yıkıldı?
633 yılında Araplar ile Sasaniler arasında başlayan savaşta; Sasani İmparatorluğu başkenti Tizpon, Müslüman Araplar tarafından kuşatılmıştır ve şehir 637 yılında Arapların eline geçmiştir. Başkentin de kaybedilmesiyle çaresiz kalan Sasaniler, ortada bir merkezi otorite kalmaması sebebiyle Arapları püskürtmeyi başarmamışlardır. Tarihi belgelere Nihavend Savaşı olarak geçen bu savaş sonucunda Sasani İmparatorluğu yıkılma sürecine girmiş ve en nihayetinde 651 yılında yıkılmıştır.
Sasani İmparatorluğu Özellikleri
