Tiyatro eleştirmenliği ve dramaturji bölümü nedir, mezunları ne iş yapar ve nerelerde çalışır? Tiyatro eleştirmenliği ve dramaturji bölümü iş imkanları
Tiyatro, insanlık tarihinin en eski toplumsal iletişim biçimlerinden biri. Ancak günümüz sahnesi, Yunanca tragedyaların ötesinde, hologram oyuncular, interaktif seyirci katılımı ve sanal gerçeklik dekorları gibi teknolojik katmanlarla genişledi. Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü, dramaturginin metin çözümleme disiplini ile eleştirinin entelektüel çerçevesini birleştirerek dört yıllık lisans programı sunar.
Öğrenciler; tiyatro tarihi, metin çözümleme, sahne estetiği, yaratıcı yazarlık, toplumsal cinsiyet perspektifi ve medya dili dersleriyle çok yönlü donanım kazanır. Uygulamalı atölyelerde reji toplantılarına katılır, sahne arkası dramatik yapı raporu hazırlar ve çağdaş eleştiri metinleri yazar.
TİYATRO ELEŞTİRMENLİĞİ VE DRAMATURJİ BÖLÜMÜ NEDİR?
Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji bölümü nedir sorusunun yanıtı, sahne metnini tarihsel, sosyolojik, estetik ve teknik boyutlarıyla okuyan; dramaturji raporları, festival katalog yazıları ve eleştirel incelemeler üreten disiplin şeklinde özetlenir. Program; tiyatro tarihi, dramatik yazın araştırmaları, eleştiri kuramları, dramaturjik yöntemler, sahne teknolojileri, dünya draması, Türk tiyatrosu, sahne tasarımı ilkeleri ve sinema-televizyon için senaryo analizi gibi modüller içerir. Öğrenciler, Beckett’in absürd yapılarından Brecht’in epik tavrına, çağdaş belgesel tiyatrodan performans sanatına kadar geniş yelpazede metin analizleri gerçekleştirir; ayrıca dijital dramaturji laboratuvarlarında yapay zekâ ile sahne ışığı kurgulayan yazılımları test eder.
TİYATRO ELEŞTİRMENLİĞİ VE DRAMATURJİ BÖLÜMÜ EĞİTİM SÜRESİ KAÇ YIL?
Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji bölümü eğitim süresi kaç yıl? Program sekiz yarıyıldır. İlk iki yılda tiyatro tarihi, temel oyunculuk, dramatik yazın, estetik ve eleştiri kuramları eğitimi verilir. Üçüncü sınıfta dramaturji atölyesi, reji-dramaturg ilişkisi, sahne tasarımı analizi, sanat yönetimi, edebiyat uyarlamaları, medya eleştirisi ve yayıncılık dersleri öne çıkar. Dördüncü yıl öğrenciler festival dramaturgisi, çocuk ve gençlik tiyatrosu, interaktif oyun tasarımı, dijital sahneleme teknikleri, kültürel politikalar ve sanat hukukuyla derinleşir; bitirme projesi kapsamında yeni bir oyun metni için dramaturji dosyası hazırlar veya sezon programı oluşturarak sahneleme dosyası tasarlar. Zorunlu stajlar, Devlet Tiyatroları’nda, özel tiyatro topluluklarında, kültür merkezlerinde veya yayın organlarının sanat sayfalarında yapılır.
TİYATRO ELEŞTİRMENLİĞİ VE DRAMATURJİ MEZUNLARI NE İŞ YAPAR?
Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji mezunları ne iş yapar? Dramaturg olarak bir yapımın metin analizi, tarihsel bağlam araştırması, reji notu hazırlama ve seyirci broşürü yazımı süreçlerini yürütür. Eleştirmen kimliğiyle basılı ve dijital mecralarda oyun incelemeleri, festival raporları, podcast yorumları üretir. Yayın editörü olarak tiyatro kitapları, oyun dergileri ve çevrim içi kültür portallarının içerik planlamasını yapar. Kültür-sanat yöneticisi olarak tiyatro festivallerinde program koordinatörlüğü, fon başvurusu yazarlığı ve sanatçı ilişkileri yürütür. Senaryo analisti olarak dizi-film sektöründe öykü editörlüğü, dijital oyun dünyasında etkileşimli hikâye kurgusu danışmanlığı yapabilir. Ayrıca müze ve sergi mekanlarında performans küratörü veya kültürel miras dramaturgu olarak görev alabilir.
TİYATRO ELEŞTİRMENLİĞİ VE DRAMATURJİ MEZUNLARI İŞ OLANAKLARI
Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji mezunları iş olanakları açısından Devlet Tiyatroları, Şehir Tiyatroları, özel tiyatro toplulukları, festivaller, yayıncılık sektörü, kültür-sanat dergileri, televizyon ve dijital platform yapım şirketleri, oyun stüdyoları ve sanat yönetim ajanslarında talep görür. Dijital oyun şirketleri, anlatı tasarımı (narrative design) için dramaturg kökenli uzmanlara başvurur. Belediyelerin kültür müdürlükleri, proje bazlı dramaturji ve sanat eğitimi koordinatörü pozisyonu açar. Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı araştırma merkezleri, UNESCO somut olmayan kültürel miras dosyaları için dramaturjik danışmanlık talep eder.
TİYATRO ELEŞTİRMENLİĞİ VE DRAMATURJİ MEZUNLARI NEREDE ÇALIŞIR?
Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji mezunları nerede çalışır? İstanbul, Ankara ve İzmir’deki devlet/şehir tiyatroları dramatürji birimleri; uluslararası festivallerin program ekipleri; özel tiyatro topluluklarının repertuvar oluşturma ofisleri; tiyatro dergileri ve eleştiri portalları; televizyon-dijital dizi stüdyolarının senaryo geliştirme masaları; reklam ajanslarının hikâye anlatımı ekipleri; AR/VR deneyim tasarımı yapan teknoloji firmalarının içerik bölümleri başlıca çalışma alanlarıdır. Akademik kariyer hedefleyen mezunlar, sahne sanatları, performans çalışmaları veya kültür yönetimi yüksek lisans programlarına devam edebilir.
TİYATRO ELEŞTİRMENLİĞİ VE DRAMATURJİ BÖLÜMÜ DERSLERİ
Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji bölümü dersleri; tiyatro tarihi, dramatik yazın, eleştiri kuramları, dramaturji yöntemi, sahne tasarımı analizi, reji-dramaturg atölyesi, dünya tiyatrosu, Türk tiyatrosu, çocuk-gençlik tiyatrosu, edebiyat uyarlamaları, medya ve performans, kültür politikaları, dijital dramaturji, sanat yönetimi, festival organizasyonu, oyun çevirisi ve yaratıcı yazarlık modüllerini içerir. Uygulama atölyeleri; masa başı dramaturji toplantısı, sahne provası gözlem raporu, interaktif oyun metni geliştirme, yapay zekâ ile sahne ışığı planı oluşturma ve VR sahne tasarımı prototipini kapsar.
