Sakın o e-mail'e cevap verme!

Tam 16 gün önce tarihimize kazınanları asla unutmayacağız ama uzun bir kış öncesi biraz olsun olanlardan uzaklaşmak, kendinizi rahatlatmak için birkaç günlük bile olsa tatil şart. Ama bir anlaşma yapalım! İş mail’leri ve sosyal medya kaçamaklarıyla tatili kâbusa çevirmek yok. İnanın kurallara uyarsanız, birkaç günlük yokluğunuz işleri arap saçına döndürmeyecek, gündemden de kopmayacaksınız. Peki bu nasıl mümkün?

Cunda’da butik bir oteldeyim. Hafif rüzgâr esiyor. Beyaz ahşap bir şezlongda, havuz başında uzanıyorum. Güneş, kuş cıvıltısı, çiçek kokuları derken bir anda takip ettiğim işler aklıma geliyor ve odama koşup dizüstü bilgisayarımla dönüyorum. Biraz önceki o dünya umrunda olmayan, tipik tatil insanı modumu görenler muhtemelen çok şaşkın. Çünkü mail’lerimde kendimi kaybediyorum ve akşam oluyor. Sanki bir işgününü daha sorunsuz tamamlamanın huzuruyla güneş batarken odama çıkıyorum.

Bir keresinde de istikamet Karayipler... Okyanusta internet olmadığından durduğum adalarda açlıktan çıkmış insanlar gibi internete saldırıyorum. Haberlere mi baksam? Mail’lerime mi? WhatsApp’a mı yoksa tüm bunları unutup görüntülü konuşma mı yapsam? Tabii ki yemek yiyeceğim, kahve içeceğim yerleri seçerken en önemli kriter mekânın internetinin olup olmaması!

BEDENİNİZ TATİLE ÇIKSA DA BEYNİNİZ ÇIKAMIYOR

Oysa ne kadar büyük bir hata! Aylardır beklediğiniz tatile çıktınız ama tatil tatil değil; bırakın dinlenmeyi eve daha yorgun dönüyorsunuz. Ne de olsa devir “work-ation” devri, degil mi? Olmaz olsun!

Work (iş) ve vacation (tatil) kelimelerinin birleşiminden doğan “work-ation” akımından sonra bir zamanlar dokunulmaz sınırları olan iş ve tatil kavramları birleşti. Muhakkak kenarından köşesinden de olsa işimiz tatile nüfuz ediyor. ABD’de 125 binden fazla çalışanlı şirkette insan kaynakları uzmanı olan Jim Link, 10-15 yıl önce iş ve tatili birbirinden ayırmanın mümkün olduğunu söylüyor. Çağımızdaysa tatilde elini ayağını işten çekenler kendini suçlu hissediyor. Başına gelecek potansiyel sonuçlardan korktuğundan çevrimdışı olamıyor. Hatta işi daha da ileri götürenler uçakta bile mail’lerine dönüş yapıyor. Sanıyoruz ki birkaç günlük yokluğumuzda şirketimiz batacak! Tüketici trendleri üzerine araştırmalar yapan Mintel’in raporuna göre arzu etsek bile tatilde işten kaçamıyoruz, tamamen fişleri çekmeye elimiz gitmiyor.

ASLINDA STATÜ SEMBOLÜ

Dahası bu yılın başında yayımlanan tüketici trendleri raporuna göre 7/24 erişilebilir olmak, yeni statü sembolü. Yani ulaşılamıyor olmak bugüne dek edindiğiniz itibarı sarsabilir... Bu da tatil boyunca sık sık kendinizi yığılan maillere yanıt vermeye çalışırken bulmanız gerçeğini kaçınılmaz kılıyor.

İşiyle tatil yapanlara Manchester Business School’dan Prof. Cary Cooper da “İşler sizsiz yürümez zannediyoruz ama diyelim ki bir kalp krizi geçirdiniz şirket sizsiz de devam edecek” diyor ve ekliyor “Asıl olan aile ve arkadaşların vazgeçilmez olduğu. Onlarla rahatlamaya ihtiyacımız var...”

Olaya diğer bir bakış açısı da kişinin duyduğu kaygıdan dolayı tatilinde işini bertaraf edemiyor oluşu. Cooper “Bu kişiler tatilde olduklarının bilinmesinden korkuyor olabilirler, gittilerse de sürekli erişilebilir olmak istiyorlar. Yani bugün ulaşılabilir olma arzusu, kendini güvende hissetmeyen ve önemli gözükmek isteme psikolojisinden tetiklendi. Terapist Elaine Slater da “Kendilerini vazgeçilmez hissetmiyor, yerine başkasının oturabileceğini düşünüyorlar” diyor. Slater’a göre işinden uzaklaştığı için profesyonel olmamak ya da tembel görünmekten korkanların sayısı da fazla. Bu nedenle kişinin eli tatilde de mail’lerine gidiyor.

DAHA AZ SEKS...

Uzmanlara göre uzun saatler aralıksız çalışmak, kalp ve damar rahatsızlıkları, kanser, mide ve bağırsak hastalıklarını tetikliyor. Üstüne bir de elimizden düşürmediğimiz akıllı telefonların sebep oldukları eklenince durum içinden daha da çıkılmaz bir hal alıyor. Çünkü Chicago Üniversitesi’ndeki bilim insanlarına göre sigara ve alkolden daha fazla bağımlılık yapan, yemek yemeyi, uyumayı ertelememize sebep olan akıllı telefonlar beyni hızlı yoruyor ve beden sağlığını etkiliyor. Bu nedenle akıllı telefonları bir kenara bıraktığınız ufak kaçamaklar şart. Almanya’daki Mannheim Üniversitesi’nden iş ve organizasyon psikolojisi üzerine çalışmaları olan Prof. Sabine Sonnentag, ara vermenin sonrasında çalışanların kendini daha enerjik, uzlaşılabilir, sağlıklı hissettiğini fazla iş yüküne bile ılımlı yaklaştığını söylüyor. Kaliteli geçirilmiş tatil, zihinsel becerilerimize çok iyi geliyor.

Bu arada ‘work-ation’ akımından ilişkiler de nasibini aldı. Durex tarafından 2 bin kişi üzerinde gerçekleştirilen araştırmaya göre yatakta telefon kullanan tatilcilerin yüzde 40’ı daha az seks yapıyor, yüzde 41’i tatildeyken akşamları yatakta geçiriyor ama çiftler birbirlerine değil telefonlarına konsantre oluyor. Sussex Üniversitesi araştırmasına göre partnerlerden birinin telefonla uğraşması savunma mekanizmasıyla ötekini de buna teşvik ediyor. Çünkü “Beni değil telefonu tercih ediyor” izlenimi yaratıyorsunuz.

DİJİTAL DİYET ŞART

Geçen yıl digital detoks kamplarında, dünyanın bir ucunda doğayla baş başa geçirilen, telefonun ve dünyayla bağlantı kurabilen diğer dijital cihazların kapıda teslim edildiği kaçamaklardan söz etmiştik. Özel dijital diyete hepimizin hiç olmadığından daha fazla ihtiyacı var. Ne dersiniz?

İş mail’leriyle nasıl baş edilir?

Ara sıra:

İlla bakmanız gerekiyorsa mail’lerinizi arada kontrol edin.

Sessiz sedasız gitmeyin:

Önceden iş çevrenizi tatile gideceğiniz konusunda uyarın. Şezlongda güneşlenirken bu detayı söylemek her şey için çok geç olabilir. İşlerinizi önceden devredin.

Yedek oyuncular devreye girsin:

Önceden tatilde tadınızı kaçıracak krizlere karşı gardınızı alın. Otomatik mail’e ofis dışında olduğunuzu yazmak yerine sorunu çözebilecek arkadaşlarınızın mail’ini verin.

Kendini imha eden mail’ler...

Tatil sonrası yığılan mail’lerle baş etmenin derdinde olanlar için Alman firması Daimler, çalışanları tatildeyken gelen mail’leri otomatik olarak silen ve gönderene kişi tatilde olduğundan mail’inin silindiğini söyleyen sistem geliştirdi ama burada acil durumlar için alternatif yardım sunabilecek birinin kontağını da veriyor. Şirketin sözcüsü Oliver Wihofszki, “İşlerine tatil sonrası arınmış dönebilmeleri için çalışanlara gerçek bir dinlenme süresi sağlamak istedik” diyor. Fransa’da da birkaç ay önce hafta sonları ve tatildeyken çalışanlara mail atmanın illegal olması gündeme gelmişti.

Çalışanına erişime kısıt getiren diğer bir şirket Volkswagen... Alman firma, 2012’de çalışma saati bittikten en geç 30 dakika sonra çalışanlarının BlackBerry’lerine mail atmayı kesti. İşe dönmeden de en az 30 dakika önce tekrar mail atmaya başladı.

Tatilde mail’lere bakmamak için 7 sebep

1. Yokluğunuz hissedilmez: Her seferinde ulaşılabilir olunca kimse iş yerinizde yokluğunuzdan doğan boşluğu anlamaz.

2. Her an ulaşılabilir olmayın: Bir sonraki tatilinizde hatta hasta olduğunuzda bile ulaşılabilir olacağınız izlenimi yaratmayın.

3. Arkadaşlarınız nefret edebilir: İş arkadaşlarınız sizden nefret edebilir çünkü patronunuzun beklentisini yükseltirsiniz.

4. Bir mail’le kalmaz o iş: Bir kere cevap verdiğinizde yazışmanın devamının geleceğini bilin ki bu tatili burnunuzdan getirebilir.

5. İçinden çıkılmaz olaylar olursa...: Ulaşılabilirseniz büyük sorunlarda sizden çözüm beklenebilir, aylardır beklediğiniz tatil burnunuzdan gelebilir.

6. Riskli olabililir: Tatil psikolojisiyle yaptığınız bir mail dönüşü sonradan pişman edebilir.

7. Siz olmadan da olur: 7/24 ulaşılabilir olma endişeniz boşuna... Siz olmadan da işler bir şekilde yoluna girecek.