'Spotlight', Oscar yarışında ayakta kalacak mı?
Eylül’de Oscar canavarı Toronto Film Festivali sonrası yazdığım yazıda, bu sene bir film oradan çıkıp zafere ulaşırsa bu eserin adı “Spotlight” olur demiştim. O zamandan bu yana rakip tanımayan McCarthy’nin eseri ikinci aşamayı da önde tamamladı. Stallone ise ‘En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu’da son düzlük zaferine doğru gidiyor. ‘En İyi Film’de Aralık’ta en çok yükselen ise “Büyük Açık” oldu. “Spotlight” bundan sonra da ayakta kalabilir mi? 14 Ocak’ta açıklanacak Oscar adayları öncesi son tahminlerim ve yorumlarım.
Oscar yarışında aşamaları hasarsız atlamak önemli. Öncelikle Sundance, Berlin, Cannes, Venedik, Toronto ile Telluride’i kapsayan ‘festival girişi’ni doğru hesaplamalısınız. Ardından ‘eleştirmenler birliği ödülleri’ gelir. Her ikisini birden zirvede geçtiyseniz Altın Küre’ye ve meslek birliği ödüllerine (PGA, SAG, DGA vs.) odaklanmak gerekir.
TORONTO 11’DE 9, TELLURIDE 6’DA 6’YA MI GİDİYOR?
Toronto Film Festivali 2006-2015 arasında galip gelen 10 filmden sekizini çıkartma istatistiğine sahip. Sadece “Köstebek” (“The Departed”, 2006) ve “Birdman”de (2014) sekme yaşadı. Filmlerin dünya, Amerika ya da Kanada prömiyerlerini aldı. Bu sene orada İzleyici Ödülü’ne ulaşan “Gizli Dünya”dan (“Room”, 2015) ziyade onun arkasından ikinci olan “Spotlight” (2015), “Operasyon: Argo”nun (“Argo”, 2012) yaptığını tekrarlama peşinde. Film, Telluride ve Venedik gösterimlerinin ardından Toronto’ya da uğrayarak yarışa bomba gibi girdi.
Açıkçası Open Road Films, bu süreçte bağımsız sinemaya ve şirketlere açılan yolu takip ediyor. Ekstra bir şey yapmıyor. “Spotlight”, buraya kadar stratejik sıkıntılar yaşayarak geldi. Michael Keaton ve Mark Ruffalo dal sorunsalı sebebiyle beklenen adaylıkları alamadı. Ama eleştirmenler birliği ödüllerini en yakın rakibi olan “Mad Max: Fury Road”un iki katı fazla zaferle kapattı Tom McCarthy’nin filmi.
AMERİKA’DAKİ GÜNCEL OLAYLAR SİYASETİN MERKEZİNDE
Bu Pazar Altın Küre, önümüzdeki Pazar Eleştirmenlerin Seçimi Ödülleri’nde de zirveyi görürse aslında önü bir hayli açık olacak. Açıkçası hem festival hem eleştirmenler birliği dönemini önde geçen “12 Yıllık Esaret” (“12 Years a Slave”, 2010), “Artist” (“The Artist”, 2011) gibileri genelde rakip tanımıyor. Ama “Çocukluk” (“Boyhood”, 2014), “Sosyal Ağ” (“The Social Network”, 2010) gibi rakipleri zorlu olanlar problem yaşayabiliyor.
“Spotlight”, bu sene 11 Eylül sonrası Amerika’sındaki gerçek siyasi olaylara olan ilgiden beslendi. “Büyük Açık” (“The Big Short”) ile birlikte ‘konuşan kafalar filmi’ konseptini bu süreçten yaşam dilimlerine uyarladılar. Ama Akademi üyelerinin çok sevdiği liberal bakış beğeni topladı. İlkinin 2001’de The Boston Globe’un pedofiliyle suçlanan Katolik rahiplerin isimlerine ulaşmasıyla yaşananları, ikincisinin ise içeride çalışanların gözünden 2008’deki ekonomik krizin yarattıklarını ele alması tatmin etti.
OSCAR GALİBİ GAZETECİLİK FİLMİ YOK
Açıkçası “Spotlight”, ‘gazetecilik filmi’ alanında. Bu formülden daha önce “Başkanın Bütün Adamları” (“All the President’s Men”, 1976) gibi senaryo dahil dört ödülle ve “Ölüm Tarlaları” (“Killing Fields”, 1984) gibi üç ödülle (yardımcı erkek, sinematografi, kurgu) yetinen ‘En İyi Film’ adayları gördük. Bu dalda en üst noktayı görmek, işin içine TV programcılığını katınca dahi (“İyi Geceler, İyi Şanslar”, “The Insider”, “Şebeke”, “Frost/Nixon”) mümkün değil. Ama filmi gazetecilerin 11 Eylül sonrası durumu, boyutsuz irade öyküsü, mücadelesi çekici kıldı. Liberal ve romantik bakış, önümüzdeki hafta vizyona girecek “The Club”ın (“El Club”, 2015) aynı temaya el atarken sert ve rahatsız edici olduğu düşünülünce Amerikan insanının genel görüşüne uygun.
Ama elbette Eddie ve Amerikan Görüntü Yönetmenleri Birliği’nden adaylık alamadı “Spotlight”. Zira sinemanın teknik zorunluluklarını düşününce, mini dizi projesi veya beşinci sınıf TV filmi gibi gözüken bir yapıt... Açıkçası bunlardan ilkine aday gösterilmeyip zafere ulaşan bir film son 20 yılda çıkmadı. Ama geçen sene de “Birdman” ‘En İyi Kurgu’ Oscar’ına aday olmayıp zafere ulaşarak, bu başarıyı yakalayan sayılı eser arasına katılmıştı.
‘DİRİLİŞ’ VE ‘BÜYÜK AÇIK’ EN ÖNEMLİ RAKİPLER
“Spotlight”ın rakiplerini iyi değerlendirmek gerek. En İyi Yönetmen’de “Diriliş” (“The Revenant”) ve “Mad Max: Fury Road”dan biri zafer görür. En İyi Film’de ise “Büyük Açık”la bir yarış olabilir. Zira SAG’in ‘En İyi Oyuncu Kadrosu’ dalında aday olmayan sadece bir film (“Cesur Yürek”) zafer gördü. Üstelik ne BAFTA, ne PGA, ne DGA’yı kazanarak. Ama SAG’e aday olmadan ‘En İyi Yönetmen’ Oscar’ı gelebiliyor. Bunun örnekleri var.
“Büyük Açık” ve “Spotlight”, SAG ve PGA’ya bir arada aday olan iki yegane film. Ama “Diriliş”i de unutmamak lazım. Zira SAG’in oylamasının erken kapanması geç gündeme gelen filmlerin belki kopyalarının ulaşmaması, belki tanıtımlarının etki etmemesine yol açtı. ‘Hakkını veremedik’ psikolojisi etkili olabilir. Bu durum karşısında sadece “Zincirsiz” (“Django Unchained”, 2012) ile Christoph Waltz’un Altın Küre’yle birlikte bir ivme yakaladığını biliyoruz. Bu sene “Diriliş”in En İyi Film, Jennifer Lawrence’ın ‘En İyi Kadın Oyuncu’ ve Sylvester Stallone’un ‘En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu’da bir arada bu başarıyı yakalama şansı var, ama yüksek değil.
SYLVESTER STALLONE ALTIN KÜRE’Yİ ALIRSA ARKASI GELİR
Fakat Eddie Ödülleri’ne aday olmamak da bir gösterge. “Creed”de melodram ile mizah arasında gidip gelen ve Rocky hayranlarını tatmin eden Stallone, Altın Küre’den itibaren zaferlere başlayacaktır. 70’ine giren oyuncunun bu kategoride önündeki engel olarak görülen Tom Hardy ve Michael Keaton da devre dışı kaldı. Mark Rylance iyi ama rolü kısa, Idris Elba’nın uzun bir bölümü var ama şirketi zayıf.
En İyi Kadın Oyuncu’da “Joy” ile Jennifer Lawrence, Brie Larson, Cate Blanchett ile Saoirse Ronan’ın arasına sızabilecek bir performans sergiliyor. 26 yaşında iki Oscar alan ilk kadın oyuncu olmak için çabalayacak. Elbette çıtayı yükselttiği için, “Umut Işığım” (“Silver Linings Playbook”, 2012), “Düzenbaz” (“American Hustle”, 2013) ve “Serena”da (2014) gördüğümüz performanslarına ulaşamıyor. Ama Joy Mangano’nun bedenine girerken, delirmesine ramak kalan bir karakterin gelgitlerini çok iyi yansıtıyor. Girişimci kadın ruhu, onu fazla çirkinleştirmiyor, ama hayallerine kapılan birey ‘farklı kılıklar’la doğru sonuç veriyor. Altın Küre’de ödül gelirse Lawrence kendini yeniden yarışın içinde bulabilir.
‘12 YILLIK ESARET’İN ÜÇ YAPIMCISI İŞE YARAYACAK MI?
“Büyük Açık”ın Dede Gardner-Jeremy Kleiner-Brad Pitt üçlüsüyle “12 Yıllık Esaret”in yapımcı ekibini toparlamasıyla aslında son düzlüğü akıllı hamlelerle geçtiği gözüküyor. PGA, SAG ve Eddie adaylığı alan yegane film, Paramount’ın eseri. Çarpan siyasi arka plana karikatürize performanslar ve yapay peruklar da eklenince Aralık’ın yükselen değeri oldu. AFI’dan çıkış bir avantaja dönüştü.
Şu aşamada ‘Open Road Films mi, Fox mu, Paramount mı?’ sorusunu sorabiliriz. “Spotlight”ı yıkarsa “Diriliş” veya “Büyük Açık” yıkar. Ama her iki film de Eylül öncesi yapılan festivallerden çıkmamanın zararını görecek. “Carol”ın Yapımcılar Birliği hayal kırıklığı sonrası Harvey Weinstein olayına hiç girmiyoruz. “Büyük Açık”, Altın Küre’de ‘Komedi-Müzikalde En İyi Film’, WGA ve Oscar’da ‘En İyi Uyarlama Senaryo’ zaferlerine ulaşırsa şaşırtmaz. Bu ilgi Steve Carell ve Christian Bale’e de adaylık getirecektir.
Kerem Akça’nın 88. Oscar Ödülleri için erken aday tahminleri:
En İyi Film:
1-Spotlight (Open Road Films)
2-Diriliş (The Revenant) (Fox)
3-Büyük Açık (The Big Short) (Paramount)
4-Mad Max: Fury Road (Warner)
5-Carol (TWC)
6-Casuslar Köprüsü (Bridge of Spies) (DreamWorks)
7-Gizli Dünya (Room) (A24)
8-Marslı (The Martian) (Fox)
9-Brooklyn (Fox Searchlight)
10-Straight Outta Compton (Universal)
En İyi Yönetmen:
1-Alejandro González Iñárritu (Diriliş)
2-George Miller (Mad Max: Fury Road)
3-Tom McCarthy (Spotlight)
4-Adam McKay (Büyük Açık)
5-Todd Haynes (Carol)
6-Ridley Scott (Marslı)
En İyi Erkek Oyuncu:
1-Leonardo DiCaprio (Diriliş)
2-Michael Fassbender (Steve Jobs)
3-Eddie Redmayne (Danimarkalı Kız)
4-Bryan Cranston (Trumbo)
5-Steve Carell (Büyük Açık)
6-Johnny Depp (Kara Düzen)
En İyi Kadın Oyuncu:
1-Brie Larson (Gizli Dünya)
2-Jennifer Lawrence (Joy)
3-Cate Blanchett (Carol)
4-Saoirse Ronan (Brooklyn)
5-Charlize Theron (Mad Max: Fury Road)
6-Charlotte Rampling (45 Yıl)
En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu:
1-Sylvester Stallone (Creed)
2-Mark Rylance (Casuslar Köprüsü)
3-Idris Elba (Beasts of No Nation)
4-Jacob Tremblay (Gizli Dünya)
5-Tom Hardy (Diriliş)
6-Christian Bale (Büyük Açık)
En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu
1-Alicia Vikander (Danimarkalı Kız)
2-Jennifer Jason Leigh (The Hateful Eight)
3-Rooney Mara (Carol)
4-Kate Winslet (Steve Jobs)
5-Jane Fonda (Gençlik)
6-Rachel McAdams (Spotlight)
En İyi Özgün Senaryo
1-Spotlight
2-The Hateful Eight
3-Ters Yüz (Inside Out)
4-Casuslar Köprüsü (Bridge of Spies)
5-Straight Outta Compton
6-Joy
En İyi Uyarlama Senaryo
1-Büyük Açık
2-Gizli Dünya
3-Steve Jobs
4-Marslı
5-Carol
6-Brooklyn
En İyi Animasyon
1-Ters Yüz (Inside Out)
2-Anomalisa
3-İyi Bir Dinozor (The Good Dinosaur)
4-Kuzular Firarda (Shaun the Sheep)
5-Peanuts Filmi (The Peanuts Movie)
6-Minyonlar (Minions)
En İyi Sinematografi
1-Mad Max: Fury Road
2-Diriliş
3-Carol
4-Sicario
5-The Hateful Eight
6-Casuslar Köprüsü
Not: Tahminler 88. Oscar adaylarının açıklanacağı 14 Ocak’a kadar yazılarımla birlikte güncellenecektir.
Kerem Akça’nın 88. Oscar Ödülleri sürecinde yazdığı yazılar:
