2019 Güneş tutulması ne zaman? Güneş Tutulması Türkiye'de görülecek mi?
Güneş tutulması, ay'ın yer ile güneş arasına girmesi, güneş tekerini örtmesi dolayısıyla güneş'in yeryüzünden bir süre kararmış görünmesi bir doğa olayıdır. Vatandaşlar güneş tutulmasının ne zaman olacağını ve Türkiye'den görünüp görünmeyeceğini merak ediyorlar. Peki, güneş tutulması ne zaman olacak? Güneş tutulması Türkiye'de görülecek mi? İşte tüm detaylar...
"2019 Güneş tutulması ne zaman gerçekleşecek?" sorusu son günlerde en çok araştırılan konular arasında yer almaktadır. En son gerçekleşen güneş tutulması 6 Ocak 2019 tarihinde görülmüştü. Peki, merakla beklenen güneş tutulması ne zaman gerçekleşecek? Güneş tutulması nasıl olur? İşte tüm soruların yanıtı haberimizde...
GÜNEŞ TUTULMASI
Ay yeni ay evresindeyken Dünya ile Güneş arasında bulunduğu zaman gerçekleşir. Bu durumda Güneş yuvarlağı Ay tarafından kısmen ya da tamamen örtülerek tam, parçalıya da halkalı güneş tutulması meydana gelir. Burada da belirtilmelidir ki her yeni ay evresinde güneş tutulması oluşmaz. Güneş tutulmalarının oluşabilmesi için yeni ay evresinin düğümler doğrultusunda veya onun yakınında olması gerekir. Güneş tutulması sırasında Ay’ın gölgesi yeryüzüne düşer. Bu sırada Dünya dönmeye devam ettiğinden dolayı Ay’ın gölgesi yeryüzünde belli bir yol izlemiş olur. Ay gölgesinin yeryüzünde izlemiş olduğu bu yola “tutulma çizgisi” denir.
GÜNEŞ TUTULMASI HAKKINDA BİLGİLER
Güneş, Dünya ve Ay’ın geometrisine bağlı olarak her yıl 2 ila 5 Güneş tutulması gerçekleşir.
Ay, Güneş’i sadece Güneç tacı görünecek şekilde kapadığında tam Güneş tutulması gerçekleşir.
Tam Güneş tutulması her 1-2 yılda bir gerçekleşir. Diğer tutulmalara göre daha nadirdir.
En uzun Güneş tutulması 7.5 dakika sürebilir.
18 yıl 11 günden sonra neredeyse aynı tutulma gerçekleşir. 223 kavuşum ayından oluşan bu sürece saros döngüsü denir.
Tam Güneş tutulması sırasında, tam tutulmanın gerçekleştiği yerlerde hızlı değişimler gerçekleşir. Sıcaklık hızla düşer ve bölge karanlığa gömülür.
GÜNEŞ TUTULMASI TÜRLERİ
TAM GÜNEŞ TUTULMASI
Ay, Dünya etrafında, Dünya da Güneş etrafında çember yörüngelerde değil, basıklıkları çok küçük de olsa elips şeklindeki yörüngelerde dolanmaktadır. Bundan dolayı, hem Ay’ın, Dünya’ya olan uzaklığı hem de Dünya’nın, Güneş’e olan uzaklığı sürekli değişmektedir. Bu değerlerin ortalama değer olduğu, gerçekte hem Ay’ın hem de Güneş’in görünen büyüklüklerinin sürekli değiştiği unutulmamalıdır. Böylece Ay, bazen Güneş’ten daha büyük görünürken bazen de daha küçük görünür. Eğer güneş tutulması anında Ay’ın görünür büyüklüğü Güneş’ten daha büyük ise bu durumda tam güneş tutulması oluşabilir. Aksi durumda tutulma tam olamaz.
Ay tutulmasının oluşması için gerekli koşullar, Güneş tutulması için de geçerlidir. Buna göre birtam güneş tutulmasının oluşabilmesi için aşağıdaki koşullar birlikte sağlanmalıdır.
Ay yörüngesine ilişkin düğümler çizgisi ile Dünya–Güneş doğrultusu hemen hemen çakışık olmalıdır.
Ay’ın görünür çapı, Güneş’in görünür çapından büyük olmalıdır.
HALKALI GÜNEŞ TUTULMASI
Örtülme Güneş’in görünen büyüklüğünün Ay’dan daha büyük olduğu zamana denk gelirse, tutulma halkalı tutulma şeklinde görülmektedir.
PARÇALI GÜNEŞ TUTULMASI
Ay’ın yarı gölge konisine giren gözlem yerlerinden gözlenen güneş tutulmaları parçalı güneş tutulması şeklindedir. Bu tutulmalarda Ay, Güneş’in yalnızca bir kısmını örter. Aslında hem tam hem de halkalı güneş tutulmaları sırasında yeryüzünün belli bölgelerinde parçalı tutulmalar gözlenmektedir. Bütün tutulmaların parçalı tutulma evresi çok uzun sürmektedir.
Tam güneş tutulması sırasında Ay’ın gölgesinin Dünya yüzeyi üzerinde izlediği yola “tam tutulma hattı” denir. Bu hattın uzunluğu 16.000 km, genişliği ise 160 km kadar olabilmektedir. Tam güneş tutulmasını izleyebilmek için tutulma hattı üzerinde bir yerde bulunmanız gerekir. Ay tutulmasında Dünya’nın gölgesi Ay’ın tamamını perdeleyebilecek kadar büyük olduğu için Ay tutulması o anda gece olan her yerden gözlenebilir. Güneş tutulmasının tam tutulma kısmı ancak 1-4 dakika sürmektedir.
Güneş’e tutulma anında bile çıplak göz ya da dürbünle bakmanın göz retinasının yanmasına, neden olabileceği dolayısıyla göz sağlığımıza zarar verebileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle, güneş tutulma gözlemleri sırasında mutlaka uygun filtreler kullanılmalıdır.
GÜNEŞ TUTULMASI NASIL İZLENİR?
Öncelikle kesinlikle Güneş‘e doğrudan, güneş gözlüğüyle, röntgen filmiyle veya benzeri bir şeyle bakmamalısınız. Çünkü 150 milyon kilometre uzakta da olsanız Güneş ışınları hala çok güçlü ve morötesi ışınlar gözünüzdeki değerli hücrelere zarar verir.
Tutulmayı izlemek için Güneş filtresi olan dürbünlerden veya teleskoplardan yararlanabilirsiniz. Güneş filtresi olmadan bu cihazları kullanmak, ışınları gözünüze odaklayacağından ciddi zarar görmenize neden olabilir.
Ancak muhtemelen en ucuz yollar internetten izlemek veya Güneş tutulması gözlüğü satın almaktır. Satın alacağınız Güneş tutulması gözlüğü ışınların %99.9’unu engelleyebilir. Bu ucuz gözlüklerin kalitesini Güneş’ten başka bir yere bakarak sınayabilirsiniz. Eğer gözlüğünüz yeterince iyiyse hiçbir şey görmemelisiniz. Yalnızca Güneş‘e baktığınızda büyük turuncu bir küre ve siyah arkaplan görmelisiniz.
GÜNEŞ TUTULMASI NASIL HESAPLANIR?
Güneş tutulmaları, yukarıda bahsedildiği gibi saros döngüsü kullanılarak bulunabilir. Yani gerçekleşen bir tutulmanın üstüne 18 yıl 11 gün eklenir. Daha kesin bir yöntem olarak da formüllerden ve tablolardan yararlanılır.
GÜNEŞ TUTULMASI TAKVİMİ
