Dejavu ne demektir? Dejavu kelimesinin kökeni neresidir?
Devaju olmak çoğu zaman bir çok kişinin hissettiği bir şeydir. Yaptığı, söylediği ya da duyduğu bir şeyi daha öncede yaşamış gibi hissetme anına dejavu denir. İşte Devaju hakkında detaylar
Dejavu bir olay anında ya da herhangi bir şey konuşurken veya yaparken sanki o anı daha önce yaşamış olmak gibi bir duygu hissetmektir. Kişide algılama ve bilinç halinin bozulması halinde ortaya çıkan bir durum olduğu belirtilen dejavu; bilinçte daha önce yaşanmış bir duygu varmış gibi olmasına neden olmaktadır.
Dejavu beyinde bulunan sağ ve sol lopun birisinin algılamada erken davranması ile ortaya çıkan bir durum olmasını; nörologlar, bu şekilde açıklama getiriyorlar. Algılamada yaşanan zaman farkı çok az olsa da bu durumun oluşması için etken olmaktadır. Yani sinir aksonları denilen beynin loplarında ani sapmalardan ortaya çıkan bir durumdur.
Dejavu kelimesi Fransızca olan bir sözcüktür. Geçmiş ve zaman kelimelerinin birleşmesidir. Beyin bazı olayları ve ses ya da görüntü gibi durumları bazen algılayabilir. Böyle durumların oluşması bazen çok yoğun yaşanan stres, üzüntü, sıkıntı ve yorgun bir durum karşısında ortaya çıkabilmektedir. Böyle anlarda beynin yaşadığı bu karmaşa ve yorgunluk algılamada sorun yaşamasına neden olabilmektedir. Görmesi ve yaşaması ile algılayamadığı o anki durumu sonrasında algılama gerçekleşmesi halinde daha önce yaşamış hissiyle yorumlar. Bu durumun oluşması beyinde milisaniyelik bir gecikmesiyle yaşanır. Bu şekilde gerçekleşen dejavu çok sık olmayan ancak arada zaman zaman ortaya çıkan bir hal olarak gerçekleşir.
Jamais-vu; dejavunun tam tersi olarak gerçekleşen bir durum olarak aynı şekilde beynin yaşadığı ve algılamada yarattığı milisaniyelik gecikme ile yaşanılan bir şeyi ya da yeri hatırlayamama durumudur. Beyinde yaşanan bu gecikmeler ya da karmaşa ile nörologlar Alzheimer hastalığı ile ilgili ön yardım olacağını belirtmektedirler.
Dejavu hakkında birçok varsayım ortaya atılmaktadır. Bunlardan birisi de; bir olayın yaşanması ile beyinde ve hafıza da kalması sağlanır ve bu durum gerçek olarak zihne yansır. Flachback olarak adlandırılan bu durum dejavuyla bağlantılı olarak adlandırılır.
Beyinde farklı şekilde olan hafızaların; bir görüntü, ses ya da olayın oluşması halinde kısa süreliğine hafıza da yer alarak, sonrasında hafızaya uzun süreliğine aktarmaya geçer. Bu geçiş sırasında bir takım sapmalar olması ile de kısa süreli oluşlar yaşanır ve uzun süreliğine belleğe itilir. O anlık belleğe gelen kısa süreli algılama dejavu yaşanmasına neden olur. Bu açıklama da ayrıca belirtilen bir varsayım olarak kabul edilir.
Dejavununçok sık yaşanması bazı sinirsel hastalıkların artması ile daha da sıklaşır. Ayrıca bu sinirsel hastalık durumlarından en önemlisi sara hastalığıdır. Özellikle çocukluk ve gençlik dönemlerinde dejavu sıkça rastlanıyor ve tekrar ediyorsa; sara hastalığı alt nedeni olabileceği için mutlaka bir nörologa gitmekte fayda vardır. Yetişkinlerde ortaya çıkması daha çok stres, aşırı yorgunluk ve yaşanan bir takım sorunların yarattığı yoğun düşüncelerden kaynaklanıyor olabilmesi olasılığı vardır.
