Dolar sert düştü, TL gaza bastı

Dolar kuru geçen hafta 8.58 seviyesini gördükten sonra yeni işlem haftasında hızla 8 TL'nin altına indi. Türk Lirası dolar karşısında haftanın en çok değer kazanan para birimi olurken, son 1 aydaki kayıplarını da geri aldı. Dolardaki dalgalanmada koronavirüs, yurt dışı jeopolitik riskler ve ekonomi gündemindeki hareketlilik öne çıkan unsurlar oldu. İşte kur cephesinde son 1 ayda yaşananlar.

Yaz aylarının geride kalmasıyla koronavirüs küresel vaka sayılarında yaşanan artış ve ikinci dalga korkusuyla gelişmekte olan ülkelerden portföy çıkışları hızlandırırken, tüketici enflasyonun da yükselmesiyle birlikte Merkez Bankası eylül ayındaki PPK toplantısında önlem aldı.

TCMB, likidite araçlarıyla yaptığı dolaylı sıkılaşmanın yerine eylül ayında politika faizini 200 baz puan artırma yoluna gitti. BDDK'nın normalleşme adımları kapsamında yurtdışı bankaların TL alım yönünde swap limitlerinim esnetmesiyle birlikte, kararlar öncesi 7.90'dan el değiştiren kur 7.60 seviyelerine çekildi.

EKİM TOPLANTISI SONRASI HIZLA YÜKSELEN KUR

Piyasalar TCMB'nin ekim ayındaki toplantısı öncesinde ilave bir faiz artışını satın alırken beklentilerin aksine gösterge faizin sabit bırakılmasıyla TL'deki dengelenme yerini değer kaybına bırakırken kur aynı gün 7.79'dan 7.93'e çıktı.

Dolar endeksi küresel çapta değer kaybetmesine rağmen TL karşısında geçen cumaya kadar değer kazanmaya devam etti. TL'nin hızlı değer kaybında içeride Merkez Bankası rezervlerine yönelik endişeler, özel sektörün vadesi yaklaşan dış borç ödemeleri, enflasyonun altında kalan politika faizi ve yükselen cari açık etkili oldu.

Yurtdışındaki haber akışı da olumsuz gidişatı besledi. Biden'ın seçimlerde farkı açtığına dair haber akışı ve yaptırım tehditleri, Fransa'ya yapılan boykot çağrısı ve AB'ye yönelik ihracatla ilgili soru işaretleri, Körfez ülkelerinin Türk malları boykotu, Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki başlayan çatışmalar dövizi körükledi. Dolar/TL, 26 Ekim günü 8 seviyesini aşarak tarihi zirvesini yeniledi.

EKONOMİ YÖNETİMİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLER

Yılın son enflasyon raporunun sunumunda TCMB Başkanı Uysal, TL'nin aşırı değersiz olduğunu söylerken, yıl sonu enflasyon tahminlerini yukarı yönlü güncellendiğini duyurdu ancak kasım ayındaki PPK toplantısı öncesi piyasaların beklediği faiz artışıyla ilgili net bir tavır almadı. TCMB'nin kur hedefi olmadığını söyleyen Uysal, "Ağırlıklı fonlamaya odaklanmalı. Geç likidite penceresi üst sınır olarak görülmeli" dedi.

Dolar/TL, ekim sonundan 6 Kasım'a kadarki 10 günlük süreçte hızla değer kaybederek 8.58'i gördü. Euro/TL 10.20'yi geçti. Türkiye'nin risk primi 570'i aştı.

7 Kasım Cumartesi günü ise TCMB'de beklenmedik bir değişiklik yaşandı. Murat Uysal görevden alınırken yerine 64. Türkiye Hükümeti'nde Maliye Bakanı olarak görev yapan Naci Ağbal getirildi. Piyasaların kapalı olduğu gün alınan karar sonrası Pazartesi piyasaların vereceği tepki beklenirken, ekonomi gündemi 8 Kasım Pazar akşamı Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın Instagram'daki istifa paylaşımıyla çalkalandı.

AĞBAL'IN MESAJI VE GERİLEYEN KUR

Albayrak'ın istifasının kabul edilip edilmeyeceği ile ilgili belirsizlik sürerken, Asya piyasalarında TL değer kazanmaya başladı. Sığ piyasadaki olumlu seyir 9 Kasım günü açılan piyasalarda da devam etti. Hafta sonu 8.60'a dayanan kur 8.20 TL'ye kadar çekildi. TL yüzde 5 değer kazandı.

Bir süre 8.20-8.40 arasında dalgalanan kur TCMB'de görevine başlayan Naci Ağbal'ın, "19 Kasım 2020 tarihli Para Politikası Kurulu toplantısına kadar mevcut durum ve beklentiler gözden geçirilip, gelişmeler de yakından takip edilerek; oluşacak veri ve değerlendirmeler ışığında gerekli politika kararları alınacaktır" açıklamasıyla yönünü aşağı çevirdi.

TCMB'nin politika setinde değişiklik olma ihtimali ve Albayrak'ın istifasının kabul edilerek belirsizlik ortamının ortadan kalkması ve Lütfi Elvan'ın piyasa dostu dönüşüm mesajı TL'yi olumlu etkilerken Türkiye'nin CDS primi 500'ün altına çekildi.

CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN'IN AÇIKLAMALARI SONRASI TL GAZA BASTI

Bugün, AK Parti grup toplantısında konuşan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, ekonomide güven ve kredibilite kazanımına odaklanılarak, risk primini düşürecekleri yeni bir döneme girildiğini söylerken, ekonomiyi fiyat istikrarı, finansal istikrar ve makroekonomik istikrar olmak üzere üç sacayağı üzerinde inşa edeceklerini açıkladı.

Erdoğan, "Ülke risk primini düşüreceğiz. Türk Lirası'na ve Türk ekonomine güvenen yatırımcılara her türlü kolaylığı gösterecek desteği vereceğiz. Bakanımızın ve Merkez Bankası'nın yeni başkanının hedeflerini temel yaklaşımlara uygun şekilde en kısa sürede getireceklerine inanıyorum. Kendilerinin yanında olduğumu belirtmek istiyorum. Faizlerin en azından enflasyon seviyesinde tutulma mecburiyeti, bu konuda verdiğimiz mücadeleyi zora sokuyor.Bunun için en kısa sürede enflasyonu tek haneli rakamlara düşürmekte kararlıyız." dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamaları sonrası TL'deki değer kazancı belirginleşirken dolar/TL 7.85 seviyesine indi. Euro ise 9.25 bandında. TL'nin günlük kazancı yüzde 3'ü aştı.

Bugün ise güne 7.83'ten başlayan dolar/TL öğleden sonra 7.70'in altını gördü.