Eski ABD Başkanı Donald Trump seçimler için tekrar yarışacak: Kendisini bekleyen zorluklar neler?
Eski ABD Başkanı Donald Trump, 2024 ABD Başkanlık seçimlerinde aday olacağını resmi olarak açıkladı. 2017-2021 dönemlerinde ABD Başkanlığı yapmış Trump için seçim yarışı önceki dönemindeki gibi geçmeyebilir. Kendisini bu süreçte bekleyen zorluklar neler? Habertürk'ten Merve Elmacı'nın haberi...
2017-2021 yılları arasında ABD Başkanı olarak görev yapan Donald Trump, 2024 seçimlerinde tekrar yarışacağını resmen açıkladı, bu ABD için nadir görülen bir durum.
ABD Başkanı olduğu dönem açıklamalarıyla, ani çıkışlarıyla sık sık gündem olan 76 yaşındaki Trump, ülke tarihinde 2. kez azil istemiyle yargılanan ilk başkan olmuştu. Trump, ABD'de 6 Ocak'taki "Kanlı Kongre baskınında" halkı isyana teşvik etmekle suçlanmış, 14 Şubat 2021'de Senato Genel Kurulunda azil istemiyle yargılandığı davada aklanmıştı.
2024 seçimlerini kazanması durumunda ABD tarihinde 2 kez azledilmesi istenen ve birbirini takip etmeyen iki dönemde başkanlık yapacak ilk başkan olarak tarihe geçecek.
Peki bu süreçte Trump'ı bir önceki seçim dönemine göre hangi zorluklar bekliyor? Cumhuriyetçi Parti'de kimlerle mücadele etmesi gerekebilir?
BBC'de yer alan habere göre, Trump'ın pandemi sürecinde yaptığı hatalar ve 6 Ocak 2021'de destekçilerinin Kongre'ye düzenledikleri baskın seçimi kaybetmesine neden oldu, ancak Trump tüm bunlar görmezden gelerek tekrar adaylığını açıkladı. Trump adaylığını, "geleneksel bir aday" olmadığını "milyonlar için aday" olduğunu söyleyerek açıkladı. Ancak uluslararası basında yer alan haberlere göre Trump için işler bu sefer çok kolay olmayabilir. İşte nedenleri...
Sekiz yıl önce, Trump siyasi olarak boş bir sayfaydı, seçmenlerin umutlarını ve arzularını yansıtabilir, geniş vaatlerde bulunabilirdi. Ancak durum şu an böyle değil.
Trump, görevde kaldığı dört yıl boyunca vergi indirimleri ve ceza adaleti reformu dahil olmak üzere bazı kayda değer politika başarıları elde ederken, bazı önemli başarısızlıkları da oldu.
Cumhuriyetçiler, onun sağlık reformlarını yürürlükten kaldırma konusundaki yetersizliğini hatırlayacak. Ve en önemlisi Trump'ın pandemi sürecini "yönetemeyişi" sık sık eleştirildi.
Trump, sadece kişisel geçmişiyle değil, ABD Kongresi'ne yapılan baskındaki rolünü de açıklamak durumunda kalacak. Trump destekçilerinin Kongre'yi bastıkları zaman Trump pankartları salladığı o günün görüntülerinin unutulması kolay olmayacak.
Nitekim 8 Kasım 2022'de gerçekleşen ara seçimlerde, seçmenlerin halen o günleri hatırladıklarını gösterdi. Ayrıca Trump, 2020 seçim sonuçlarını uzunca bir süre reddederek birçok Cumhuriyetçi'nin de desteğini kaybetti.
YASAL SORUNLAR
Trump'ın başkanlık için yeniden aday olma konusunda bu kadar istekli görünmesinin nedenlerinde biri de hakkında yürütülen cezai ve hukuk soruşturmalarından bir şekilde kurtulmasını sağlayabilir.
Trump, Georgia'da seçim davası, New York'ta sivil dolandırıcılık davası, Kongre baskınına rolüne ilişkin federal soruşturmalara karşı kendini savunuyor. Bu soruşturmalardan herhangi biri, Trump'ın seçim kampanyasını etkileyebilir.
Trump, 8 yıl önceki başkanlık yarışına soyunduğunda Florida Valisi Jeb Bush ile karşı karşıya gelmişti. Bush adı parti içinde bir zamanlar sahip olduğu güce sahip değildi ve Bush, Cumhuriyetçi Parti'ye ayak uyduramıyordu.
2024 için tekrar olan Trump'ın yine Florida Valisini geçmesi gerekebilir. Ancak Bush'un aksine Ron DeSantis, Cumhuriyetçi Parti için desteklenen biri.
Diğer yandan, DeSantis'in aday olup olmayacağı veya bu noktada Cumhuriyetçi başkanlık yarışına başka kimlerin gireceği belli değil.
ESKİSİ KADAR POPÜLER DEĞİL
Trump, başkanlık duyurusunun yapmadan önce yapılan bazı anketlerde DeSantis'in gerisinde kaldığı görüldü.
Yakın zamanda sonuçlanan ara seçimlerin çıkış anketlerine göre Trump, genel seçimlerde başkanlığı güvence altına almak için kazanması gereken kilit eyaletler de dahil olmak üzere, çok popüler değil.
New Hampshire'da, seçmenlerin sadece yüzde 30'u Trump'ın yeniden başkanlığa aday olmasını istediklerini söyledi, Florida'da bile bu sayı yalnızca yüzde 33'e yükseldi.
Seçimi kazanması durumunda Trump, yemin ettiğinde 78 yaşında olacak. Joe Biden'ın Beyaz Saray'a geldiği yaş ile aynı olsa da, bu Trump'ı ABD tarihindeki en yaşlı ikinci başkan yapacak.
Trump'ın, muhtemelen çok daha genç adaylarla karşı karşıya geleceği bir durumda, Cumhuriyetçi adaylığı kazanmak sıkı bir seçim kampanyası yürütmesi gerekecek.
ABD başkanlık seçimlerine katılan her siyasi parti başkan adayını kendi içinde belirliyor. Demokrat Parti ve Cumhuriyetçi Parti başkan adaylarını ön seçimler yoluyla belirliyor.
Ön seçimlerin nasıl yapılacağına dair ABD Anayasası'nda herhangi bir düzenlenme olmadığı için bunun usülleri eyalet yasalarıyla belirleniyor. Ön seçimler, iki farklı türde yapılıyor.
Bunlardan biri, eyalet düzeyinde yapılan parti toplantıları "caucus". Burada herhangi bir oy kullanılmıyor; Katılımcılar toplantıların yapıldığı alanlarda destekledikleri adaya ayrılan bölgeye geçip burada duruyor ve yapılan sayım sonucu hangi adayın daha çok destek aldığına karar veriliyor.
İkincisi ise oy kullanma usulüyle yapılan "primaries" ön seçimler. Eyaletlerin büyük bir bölümünde bu yöntem kullanılıyor. Yapılan ön seçimler sonucunda en yüksek sayıda delegenin desteğini alan isim, partinin başkan adayı oluyor. Başkan adayları, partilerin büyük kurultaylarında resmi olarak açıklanıyor.
ABD'de bu süreçte ne yaşanacağı henüz belirsiz, ancak iki yıl içinde 78 yaşına girecek olan eski başkan bir zamanlar onu destekleyenler de dahil olmak üzere, Cumhuriyetçi Parti içinde sert bir meydan okumayla karşılaşacak gibi görünüyor.
RON DESANTIS
Florida Valisi Ron DeSantis, 2024 seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti'den aday olacak güçlü isimlerden biri olarak görülüyor.
44 yaşında, Harvard ve Yale'de eğitim görmüş bir avukat olan DeSantis, ABD siyasetinde hâlâ göreceli olarak yeni bir isim. Bir dönem Irak'ta ABD Donanmasında görev yaptı, ayrıca 2013'ten 2018'e kadar Temsilciler Meclisi'nin az bilinen bir üyesiydi. 2019'dan bu yana Florida Valisi olan DeSantis'in siyasi kariyerinde yükselişe geçtiği fark ediliyor.
Salgın sırasında maske ve aşı zorunluluklarından kaçındı, isyan karşıtı yasalara imza attı.
Trump, son zamanlarda muhtemel rakibine "Ron DeSanctimonious" lakabını takarak ve 2024'te aday olursa onun hakkında kötüleyici ayrıntılar yayınlamakla tehdit etti.
MIKE PENCE
Mike Pence, dört yıl boyunca Trump başkan yardımcısı olarak sadık bir yardımcısıydı. Kore Savaşı gazisinin oğlu Pence, kariyerine muhafazakar siyaset cephesinde bir konuşma radyo sunucusu olarak başladı.
2000 yılında Temsilciler Meclisi'ne seçildi ve 2013 yılına kadar görev yaptı, kendisini "ilkeli bir muhafazakar" olarak tanımladı.
2013'ten 2017'ye kadar Indiana Valisi olarak görev yaptı. Bu görevde eyalet tarihindeki en büyük vergi indirimini geçirdi ve kürtajı kısıtlamaya ilişkin yasa tasarısı imzaladı.
Trump, 2020 seçim sonuçlarını uzunca bir süre reddedince Pence, kendisine sırt çevirdi. İkisi o zamandan beri mesafeli, ancak Pence hiçbir zaman doğrudan Trump'ı eleştirmedi.
LIZ CHENEY
Eski başkan yardımcısı Dick Cheney'nin kızı, bir zamanlar Cumhuriyetçi Parti'de yükselen bir yıldızdı ve 2019'dan 2021'e kadar Temsilciler Meclis'inde üçüncü en yüksek rütbeli üyesi olarak görev yaptı.
Müdahaleci dış politika görüşlerine sahip sosyal muhafazakar olarak tanınan Cheney, Trump'ı defalarca eleştirdikten ve ardından 6 Ocak Kongre baskınındaki rolü nedeniyle onu suçlamak için oy verdikten sonra Cumhuriyetçilerin gözünden düştü.
56 yaşındaki Cheney, Kongre baskınının soruşturulmasını istenen iki Cumhuriyetçiden biri oldu.
MIKE POMPEO
2011-2017 yıllarında Temsilciler Meclisi'nde, Trump yönetiminde CIA direktörlüğünde ve 2018-2021 arasında ABD Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.
Pompeo, Harvard'da eğitim almış bir avukat.
Trump'ın Kuzey Kore lideri Kim Jong-un ile yapacağı zirvelerin planlanmasından, ABD'nin İsrail'e yönelik onlarca yıllık politikasını belirlenmesi ve ABD dış politikası tekliflerinde rol oynadı.
*Haberin görselleri Associated Press tarafından servis edilmiştir.
