Emeklilikte hizmet birleştirmesi zorunlu mu?

SSK’DAKİ ÇALIŞMASI EMEKLİ OLMAYA YETEN EYT’Lİ BAĞ-KUR’DAN EMEKLİLİĞE ZORLANABİLİR Mİ?

Sigortalı çalışmaya, 10.09.1992 tarihinde SSK’lı olarak başladım ve 17.08.2017 tarihine kadar 4/a kapsamında çalıştım. SSK statüsündeki prim günüm 6476. 09.02.2018 tarihinden itibaren 4/b kapsamında çalışmaktayım. Bugün itibarıyla 4/b kapsamında 1670 prim günüm bulunuyor. Son 7 yılın yarısından fazlası BAĞ-KUR’lu olduğum için emeklilikte BAĞ-KUR’a tabiyim. SSK statüsündeki prim günüm tek başına EYT için yeterli olduğu halde son 7 yılda 1670 gün BAĞ-KUR’lu olduğum için EYT’den yararlanamayacak mıyım? Ben ve benim gibi mağduriyet içerisinde olan kişiler için bu konu ile ilgili üzerinde çalışılan EYT düzenlemesinde herhangi bir çalışma yapılmakta mıdır? (Mehmet Ç.)

Gerçekten de sizin durumunuzda olan çok sayıda kişi bulunuyor. Mülga 2829 Sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanun’un 4. maddesi, farklı statülere tabi çalışmış olanların hizmet sürelerinin, emekliliğe hak kazanıldığı tarihte birleştirilmesini öngörüyor. Kanunun 8. maddesi ise son yedi yıllık fiili hizmet süresi içinde, hizmet süresi fazla olan statüde, hizmet sürelerinin eşit olması halinde ise eşit hizmet sürelerinden sonuncusunun tabi olduğu statüde emekli aylığı bağlanacağını düzenliyor.

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), sizin gibi farklı statüde çalışması bulunanların hizmet sürelerini birleştiriyor ve son 2520 günlük prime bakarak en fazla hangi statüde çalışma varsa o statü üzerinden emeklilik koşullarının yerine getirilip getirilmediğini değerlendiriyor. Sizin durumunuzdaki kişiler emeklilik için başvurduğunda, her ne kadar SSK statüsündeki çalışmalar tek başına emekli olmak için yeterli ise de verilen cevap, BAĞ – KUR statüsüne göre gerekli olan 9000 prim gününün doldurulması gerektiği yönünde oluyor.

Ancak, Yargıtay’ın aksi yönde verilmiş kararları bulunuyor. Örneğin Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 30 Mart 2012 tarihinde verdiği (Esas No: 2012/21-211, Karar No: 2012/269) kararda, hizmet süresi tek başına herhangi bir statüde emekli olmaya yeterli olanların hizmet birleştirmesine zorlanamayacağı şeklinde olmuştur. Söz konusu kararda, “2829 Sayılı Yasanın amacı hiçbir kurumdaki hizmeti aylık bağlanmasına yeterli olmayan sigortalı ve hak sahiplerine aylık bağlanmasını sağlamak ve değişik kurumlardaki hizmetler birleştirilerek ziyan olmasını önlemektir” denildi.

Yargı kararları, davayı açan kişiyi bağlıyor. Bu nedenle, EYT düzenlemesi çıktığında öncelikle Sosyal Güvenlik Kurumu’na, sadece SSK’ya tabi hizmetleriniz dikkate alınarak emeklilik aylığı bağlanması talebinde bulunmalısınız. Ret cevabı verildiğinde de konuyu yargıya taşırsınız.

İşin doğrusu, ya SGK’nın söz konusu yasaya ilişkin uygulamasını Yargıtay kararlarına uyumlu hale getirmesi, ya da kanun değişikliği yapılarak bu konuda açık bir hüküm konulmasıdır.

SİGORTALILIK SÜRESİNİ DOLDURMAMIŞ OLANLAR EYT’DEN NASIL YARARLANACAK?

7 Mart 1975 doğumluyum. Sigorta girişim 1 Eylül 1998, prim gün sıkıntım yok. 8000 günüm var ama EYT çıkarsa henüz 25 yılım tamamlanmamış olacak. EYT’den faydalanabilmem için 1 Eylül 2023'ü mü beklemem gerekecek? (Murat Ç.)

8 Eylül 1999 öncesinde SSK’lılar için emeklilik koşulu kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000 prim günü idi. 4447 Sayılı Kanun ile prim günü kademeli artırıldı ve yaş koşulu getirildi.

Şayet EYT düzenlemesi 8 Eylül 1999 öncesindeki koşullarla emeklilik hakkı getirir ise 5000 prim gününü tamamlayan ve kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresini doldurmuş olanlar emekli olacak. Henüz tamamlamamış olanlar ise tamamladıkları tarihte emeklilik hakkı elde edecek. 25 yıllık sigortalılık süresini 1 Eylül 2023 tarihinde tamamlayacağınız için bu tarihi beklemeniz gerekecek.

SİGORTA BAŞLANGICI 18 YAŞINDAN ÖNCE OLANLAR EYT’DEN NASIL YARARLANACAK?

EYT yasası çıkarsa nasıl emekli olabileceğimi öğrenmek istiyorum. 11.11.1980 doğumluyum İlk sigorta girişim 01.04 1997. Toplam 6800 prim günüm bulunuyor. Sigortam yapıldığı tarihte yaşım 17 idi. EYT yasası çıkarsa ben nasıl emekli olabilirim? (Kenan Y.)

Sigorta başlangıç tarihinde 18 yaşından küçük olmanız EYT düzenlemesinden yararlanma hakkınızı olumsuz etkilemez. Sadece sigortalılık süresinin hesabını etkiler. 25 yıllık sigortalılık süreniz, 18 yaşını doldurduğunuz 11 Kasım 1998 tarihinden başlayarak hesaplanır. Buna göre, 25 yıllık sigortalılık süresini 11 Kasım 2023 tarihinde dolduracaksınız. Olası EYT düzenlemesinden de o tarihten sonra yararlanırsınız.

PRİM EKSİĞİ OLMAYAN EMEKLİ AYLIĞINI ARTIRMAK İÇİN ASKERLİK BORÇLANMASI YAPMALI MI?

1975 doğumluyum. İlk sigorta girişim 1996. Şu an 7962 günüm var. SGK uygulamasında, 11500 TL emekli aylığı alabileceğim görünüyor. Çalıştığım şirket primleri yüksekten ödüyor. 1997 - 1998 arası 540 gün askerlik yaptım. 2000 öncesi primler değerli olduğu için bu süreyi borçlanırsam emekli maaşım artar mı? Yüksek fayda için en az asgari ücretin üç katı üzerinden mi borçlanma yapmam lazım? (Ahmet C.)

2000 öncesindeki çalışmalar için daha yüksek emekli aylığı bağlandığı doğru. Ancak, prim günü eksiği bulunmuyorsa veya sigorta başlangıç tarihini öne çekme imkânı sağlamıyorsa, sadece emekli aylığını artırmak için borçlanma yapmak sanıldığı gibi herkes için avantaj sağlamıyor. Özellikle de sizin gibi primleri yüksek kazanç üzerinden yatırılmış kişiler açısından kayda değer bir avantaj söz konusu olmaz.

Asgari ücret üzerinden borçlanma yaptığınızda 540 gün için 37 bin 800 lira, asgari ücretin 3 katı üzerinden borçlanma yaptığınızda ise 113 bin 400 lira (2023 yılına kalırsa daha da fazla) prim ödemeniz gerekecek. Yatırdığınız parayı 10 yıllık emekli aylığı ile geri alabilmeniz için, toplu ödediğiniz paranın alternatif getirisini dikkate almasak bile, emekli aylığınızın 950 lira artması gerekir. Böyle bir artış olmadığı gibi, kişilerin özel durumuna göre, askerlik borçlanması emekli aylığına hiç etki etmeyebiliyor.

TAHSİLİ NEDENİYLE EYT’DEN YARARLANAMAYAN OKURUMUZUN SİTEMİ

06.07.1979 doğumluyum. Lise tahsilim 1996 yılında bittikten hemen sonra yükseköğretime başladım. Mezun olur olmaz 2000 yılında askere gittim ve ilk kez 2002 yılında iş hayatına atılarak sigortalı oldum. 2002 yılına kadar tahsil ve askerlik hayatımdan dolayı sigortalı çalışmam mümkün olmadı. Oysa benimle aynı yaşta olup, tahsilini lisede sonlandırarak iş hayatına 2000 öncesinde atılanlar EYT kapsamına girmiş olacak. Peki burada tahsilinden dolayı sigorta başlangıcı mecburen 2000 sonrasına kalan binlerce kişiye yapılan bir haksızlık yok mu? Sesimizi nereye duyurmalıyız? (İsmi saklı)

Aslında askerliğinizi borçlanmış olsanız bile sigorta başlangıcını en fazla 2000 yılına çekebilirsiniz. Durumu sizinle aynı olan yüz binlerce kişi olduğunu söylemek abartı olmaz. Tepkinizde haklısınız ama yasal olarak şu an için yapacak bir şey bulunmuyor.