OVP’de 3 yılda 3.5 milyon istihdam hedefi

2022 – 2024 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Program (OVP) Resmi Gazete’de yayımlandı. OVP’de, salgının ekonomik ve sosyal hayat üzerindeki olumsuz etkilerini sınırlandırmak amacıyla 2020 ve 2021 yıllarında merkezi yönetim bütçesi imkânlarından sağlanan desteklerin 133.6 milyar liraya, işsizlik Sigortası Fonu ve Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu’ndan yapılan ödemelerin 72.2 milyar liraya ulaşacağının tahmin edildiği belirtildi.

Bu dönemde ayrıca vergi, sosyal güvenlik primleri ve kredilerde erteleme yapıldı, uygun koşullu kredi imkânları sağlandı. Bu kapsamdaki faaliyetlerin büyüklüğünün 2021 yılı sonunda 528.5 milyar lira olarak gerçekleşmesinin beklendiği kaydedildi. Böylece, salgının olumsuz etkilerini sınırlandırmak amacıyla alınan tedbirlerin ekonomik büyüklüğünün toplam 734.2 milyar lira olacağının tahmin edildiği belirtildi.

Programın kamu maliyesi bölümünde, sosyal güvenlik sisteminde aktüeryal dengeyi bozucu uygulamalardan kaçınılacağı, sistemin mali sürdürülebilirliğinin güçlendirileceği, sağlık hizmetlerinin kalitesinden ödün verilmeksizin, gereksiz kullanımı önlemek üzere ilaç, tıbbi cihaz ve tedavi harcamalarının daha akılcı hale getirileceği kaydedildi.

KAYIT DIŞI ÜCRETLE MÜCADELE

Sağlık hizmet sunucularının davranışlarını dikkate alan denetim modelleri geliştirilerek, risk analizi ve veri madenciliği alanlarında yazılım, donanım ve eğitim altyapısının güçlendirileceği belirtildi. Sağlık hizmetlerinin geri ödemelerinde “Risk paylaşım modelini” destekleyen proje çalışmalarına başlanacağı ve kaynak kullanımında klinik kalitenin de değerlendirilmesinin sağlanacağı ifade edildi. Kayıt dışı istihdam ve kayıt dışı ücretle mücadele edilerek prim tabanının genişletileceği vurgulandı.

ÜÇ YILDA 3.5 MİLYON KİŞİLİK İSTİHDAM

Salgının istihdam üzerindeki etkilerinin azaltılması amacıyla pek çok tedbir uygulamaya konulduğu belirtilen programda, kısa çalışma ödeneğinden yararlanma şartlarının esnekleştirilmesi, fesih yasağı ve normalleşme desteği gibi tedbirlerin etkisiyle salgının başta hizmetler sektörü olmak üzere istihdamda ve işgücüne katılımda meydana getirdiği kayıpların büyük kısmının telafi edildiği kaydedildi. 2021 yılı ikinci çeyreğinde tarım, sanayi ve inşaat sektörü istihdamının salgın öncesindeki seviyelerinin üzerine çıktığı ifade edilen programda, hizmetler sektörü istihdamının ise son dönemde toparlanmakla birlikte salgın öncesindeki düzeyini henüz yakalayamadığı vurgulandı.

OVP’ye göre, 2022 – 2024 yıllarını kapsayan üç yıllık program döneminde istihdam yıllık 1 milyon 170 bin kişi artırılacak. İşgücüne katılım oranlarındaki artışa rağmen bu yıl yüzde 12.6 olması beklenen işsizlik oranının kademeli olarak gerileyerek 2022’de yüzde 12.0, 2023’te yüzde 11.4, 2024 yılında da yüzde 10.9 seviyesine indirilmesi öngörüldü. Program hedefine ulaşılması halinde üç yılda 3.5 milyon kişilik istihdam artışı sağlanacak.

KADIN, GENÇ VE ENGELLİLERE KALICI İSTİHDAM İÇİN İŞ KULÜBÜ

- Kadınlar, gençler, engelliler gibi özel politika gerektiren grupların işgücü piyasasına girişlerini ve kalıcı olmalarını hedefleyen iş kulübü programları yaygınlaştırılacak.

- Kadınların ekonomik hayata etkin katılımını teminen iş kurma ve geliştirme süreçlerinin kolaylaştırılması, e-ticaret platformlarında daha fazla yer almalarının teşvik edilmesi ve kadın kooperatifçiliği güçlendirilerek destekleyici hizmetlerin sunulması ile kadınlarda finansal okuryazarlığın geliştirilmesi için gerekli çalışmalar sürdürülecek.

- İş ve aile yaşamını uyumlaştırmak ve işgücüne katılımı teşvik etmek amacıyla kaliteli, ekonomik ve kolay erişilebilir çocuk, engelli ve yaşlı bakım imkânları yaygınlaştırılacak.

- İş sağlığı ve güvenliği mevzuatı, çalışma hayatında ortaya çıkan ihtiyaçları karşılayacak düzeyde güncellenerek rehberler ve yeni teknolojiler aracılığı ile her büyüklükteki işyerine uygulanabilirliği sağlanacak

GELECEĞİN İŞLERİNE YÖNELİK İSTİHDAM

Programda istihdama yönelik uygulanması planlanan politika ve tedbirler şöyle sıralandı:

- İstihdam teşviklerine ilişkin etki değerlendirmesi yapılarak teşviklerin sade ve etkin bir yapıya kavuşturulması, makroekonomik hedefler ve bütçe ile uyumu sağlanacak.

- Dijitalleşme ve yeşil dönüşüm alanları başta olmak üzere geleceğin işlerine yönelik farkındalık geliştirilecek. Bu alanların bölgesel ve sektörel dönüşümünde mevcut istihdam durumu, yeni istihdam olanakları ve becerilerine yönelik çalışmalar yapılacak.

- Eğitim – istihdam – üretim ilişkisini güçlendirmek için yenilikçi eğitim sektör işbirlikleri artırılarak mesleki eğitim programlarının aynı zamanda dijital ekonominin değişen gereklerine cevap verecek şekilde uyumlaştırılması sağlanacak.

- Öğrencilere yönelik staj ve diğer yetenek yönetimi faaliyetleri yaygınlaştırılacak, mesleki rehberlik desteklenecek, öğrencilerin iş hayatına geçiş öncesi kariyer farkındalıkları kariyer merkezleri ile güçlendirilerek reel sektörün talep ettiği temel becerileri ve yetkinlikleri artırılacak.

- Reel sektörün ihtiyaç duyduğu kalfa ve usta talebini karşılamak üzere mesleki eğitim merkezleri güçlendirilecek, yaygınlaştırılacak ve örgün eğitim, yaygın eğitim, tamamlama eğitimi ve serbest öğrenme yoluyla edinilen kazanımların belgelendirilmesi sağlanacak.

SOSYAL YARDIM ALANLAR İSTİHDAMA YÖNLENDİRİLECEK

- Sosyal yardım alan çalışabilir durumdaki bireylerin üretken duruma getirilmesi ve sürdürülebilir gelir elde edebilmelerine yönelik çalışmalar yapılacak ve bu amaçla aktif işgücü programları etkin bir biçimde kullanılacak.

- Reel sektöre yönelik beceri temelli bir iş analiz yöntemi geliştirilerek mesleklerin beceri envanterleri çıkarılacak ve eşleştirme sistemi beceriler özelinde geliştirilecek.

- Girişimcilik eğitimlerinin aktif işgücü programları içindeki payı artırılacak, girişimcilere yönelik danışmanlık hizmetleri dijital imkânlardan da yararlanılarak geliştirilecek.

- Genç istihdam ulusal strateji belgesi hayata geçirilecek.