Ayda 800 TL ile geçinilir mi?
Bakan Faruk Çelik "800 lira büyük para. Geçinirsiniz" sözleri tartışılıyor...
Deniz ÇİÇEK/ANKARA
‘Peynir, ekmek, zeytin alırsınız, geçinirsiniz’
ÇALIŞMA ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik’in, asgari ücrete yönelik, “800 lira büyük para. Geçinilmez diye bir şey yok. Geçinirsiniz” sözleri tartışma yarattı. İşçi kesimi, Çalışma Bakanı’nı 1 ay değil, 1 hafta bu rakam ile geçinmeye davet etti. Çelik’in Habertürk TV’de yaptığı asgari ücret açıklaması, büyük tartışma yarattı. Çelik, “800 TL ile geçinilir” sözlerinin yarattığı tartışma üzerine, dün yeniden bir açıklama yaptı. Çelik, “O konuşmayı baştan sona dinleyin, bakalım böyle bir şey var mı? Bana soruyorsunuz ‘Asgari ücretle geçinilir mi?’ Geçinilir. Nasıl geçinilir? Peynir alırsınız, ekmek alırsınız, zeytin alırsınız, geçinirsiniz. Kim istemez bin 500, 2 bin lira asgari ücret olsun, hepimiz isteriz.
‘BU TABAN ÜCRET’
Asgari ücretin daha da yüksek belirlenmemesinin altında yatan başka nedenler var. Hükümet ve bakanların istememesinden kaynaklanan bir durum değil. Bu taban ücrettir. Daha aşağısının teklif edilemeyeceğinin anlaşılması için getirilmiştir. Hükümet olarak asgari ücretin bin 500 TL, 2 bin TL olmasını istiyoruz. Ancak dikkatli olunmalı, bu ücretin çok fazla artırılması işsizlik yaratır. Röportajı baştan sona dinleyin’’ dedi. Çelik’in asgari ücrete yönelik sözleri polemiğe yol açtı.
TİM Başkanvekili Mustafa ÇIKRIKÇIOĞLU:
‘Gül gibi geçinilmez ama elimizden bu gelir’
BİZ Sayın Bakan’ın dediği gibi “Gül gibi geçinilir” diyemeyiz. Sektörden sektöre, şehirden şehire Türkiye genelinde aynı olmasını doğru bulmuyoruz. Bölgesel asgari ücret olsa Sayın Bakan şehir şehir söyleyebilir. Hakkâri’de, Van’daki asgari ücretli ile İstanbul’da asgari ücret alan için aynı yaşam standardını alıyor diyemeyiz. Ben kendi işyerimde asgari ücretli çalıştırmıyorum. Asgari ücretin üstünde hep maaşlarımız. Bakanın söylediğine bir şey diyemeyiz, kişisel görüşü. Gül gibi geçinilir de diyemeyiz. Ama eskiye oranlandığında normal gözüküyor. İhracatçı para kazansın, işçinin asgari ücreti zaten telaffuz edilmesin, daha yüksek ücretler ödensin. Refah seviyesi daha artsın. Biz bunu arzu ediyoruz.
TBMM Çalışma Komisyonu Üyesi ve CHP İstanbul Milletvekili Süleyman ÇELEBİ:
‘800 TL’nin fazlasını bakana göndereceğiz’
800 TL bile fazla geliyor. Fazlasını da bakana göndereceğiz. Sayın Bakan Türkiye’de Çalışma Bakanlığı’nın elindeki verileri göremiyor. Bu ülkede insanlar açlık sınırının altında maaş alıyorlar. Açlık sınırı 1.070 TL. Sayın Bakan’dan benim talebim şu: Bu icadını bizle de paylaşsın. Bize de bu geçinme projesini takdim etsin ki biz de bize soranlara anlatalım. Gelir adaletsizliğine bakıldığında OECD ülkeleri arasında en kötü gelir adaletsizliğinde 3. ülkeyiz. Asgari ücretliler 14 saat çalıştırılıyor, böyle bir sömürü düzeni var. Bu, işçilerle alay etmektir. Bu mucizevi reçeteyi bir açıklamalı. Şunu yesin, şunu içsin, şöyle ısınsınlar diye açıklasın. Bakanın bu mucit yaklaşımını herkes öğrensin.
AK Parti Manisa Milletvekili TBMM Çalışma Komisyonu Üyesi Muzaffer YURTTAŞ:
‘O parayla geçinilir’
ASGARİ ücret, adı üstünde asgari geçimin sağlanacağı paradır. Türkiye şartlarında geçinilmez diye bir şey yok, geçinilir. Bizim hem miktarını artırmak, hem de vergi dışı bırakmakla ilgili düşüncelerimiz var. Tabii ki asgari ücretle geçinen çalışanımızın bu havuzdan daha fazla pay alması için çalışıyoruz. Fakat ayağımızı yorganımıza göre uzatmalıyız. Türkiye’nin bir vergi havuzu var. Bu havuzdan asgari ücretlinin daha fazla yararlanması bizim amacımız. Geçinilir o parayla.
DİSK Başkan Yardımcısı Ali Rıza KÜÇÜKOSMANOĞLU:
‘TÜİK’in açlık sınırı bin liranın üzerinde’
TÜİK’in yaptığı araştırmalarda açlık sınırı bin liranın üzerinde. Yani Sayın Bakan bunu söylüyor ama bir taraftan da milletvekillerinin aldıkları maaş ortada. Türkiye’de milyonerlerin sayısı her yıl artıyor. Türkiye’nin zenginlerinin sayısı her geçen gün artıyor. Ama milyonlarca işçi sefalet ücretine mahkûm ediliyor. Bakan’ın bu açıklaması vicdansızlık, başka söze gerek yok...
MÜSİAD YİK Üyesi ve AK Parti Gaziantep Milletvekili Mehmet ERDOĞAN:
‘Hükümet en iyi hesaplamayı yapmıştır’
TÜRKİYE gerçeklerinde bir para. Bu hükümet işbaşına geldiği günden beri bir iddiası vardı. ‘Çalışanları enflasyona ezdirmeyeceğiz’ diye. Asgari ücret enflasyona ezdirilmedi. Türkiye, yoksulluk sınırının çok çok üstüne de çıktı. Bu konuda ciddi ekonomik gelişmeler de sağlandı. Bunun daha iyi olması, ekonominin daha iyi olmasıyla ilgili. Veren bir hükümet var. İşçisini, memurunu, çiftçisini düşünen bir hükümet var. Hükümet o hesaplamaları en iyi şekilde yapıyor. Gönül daha iyi rakamlar vermek ister. Bu da ülke imkânlarının iyileşmesiyle ilgili. Milli gelir oranımız arttıkça bu işçimize de asgari ücrete de yansıyacak.
Türk-İş Asgari Ücret Tespit Komisyonu Üyesi Enis BAĞDADİOĞLU:
‘Asgari ücret en az 1.020 TL olmalı’
BAKANIN 800 TL dediği bu ücret aslında 773 TL. Bu parayı komisyonda 800’e dahi çıkarmadılar. Aslında olması gereken rakam bin 20 TL’ydi. Çalışma Bakanı’nın yapması gereken sosyal adaleti sağlamak iken bu açıklaması çok yanlış. Komisyonun işveren-devlet temsilcilerinin oyçokluğuyla belirlediği günlük 25.80 lira asgari ücret tutarıyla, çalışanların aileleri ile birlikte gıda, konut, kira, elektrik, su, yakıt, giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden, minimum düzeyde bile olsa, karşılaması mümkün değil. Ancak devletin resmi kurumu TÜİK tarafından belirlenen tutar bile komisyonda görev yapan işveren-devlet kesimi temsilcileri tarafından pazarlık konusu yapıldı.
Türkiye, Sanayici ve İşadamları Vakfı (TÜSİAV) Başkanı Veli SARITOPRAK:
‘Nete değil brüte bakılsın’
ASGARİ ücretin net seviyesi üzerinden tartışmayı doğru bulmuyoruz. Bunun brütüne bakmak lazım. Üzerindeki vergiler aşağı çekilirse, asgari ücretlilerin alım gücü artar ve işverenler biraz daha rahatlar. Asgari ücret dünyanın her yerinde taban seviyesini gösterir. Bunun üstünü zaten iş dünyası veriyor. Asgari ücretle çalışan işçi sayısı zaten çok düşük. Türkiye’nin rekabet ettiği ülkelere göre de asgari ücret pek çok AB ülkesinin üzerinde. Asgari ücretin aşırı yükseltilmesi halinde enflasyon da tutulamaz.
TBMM Çalışma Komisyonu Üyesi, CHP Ankara Milletvekili İzzet ÇETİN:
‘Kendisi 1 hafta geçinsin’
‘EKMEK bulamıyorlarsa pasta yesinler’ sözünün Türkiye versiyonudur bu. 800 TL ile geçinilir diyorsa, kendisi bu parayla bir ay değil, bir hafta geçinmeye çalışsın. Ondan sonra konuşsun. Bakan hangi görevde olduğunun farkında değil. Çalışanların sorunlarına daha ciddi yaklaşsın. Çalışma Bakanı, asgari ücretle çalışanlarla alay etmesin.
Ankara Sanayii Odası Başkanı Nurettin ÖZDEBİR:
‘Artırırsak işsizlik artar’
ASGARİ ücretin bize maliyeti 1000 TL’nin üzerinde. İşçinin cebine giren daha düşük ama bu 1000 TL üzerindeki vergi yükleri indirilirse işçinin eline de daha fazla para geçmiş olur. Bu asgari ücretle, Doğu ve Güney doğu’daki illerde çok rahat geçim sağlanabilir. O bölgelerde ulaşım, yeme, içme gibi ihtiyaçlar uygun fiyatla karşılanabilir. Hatta insanlar evlerinin bahçesinde sebze-meyve yetiştiriyor. Bazı ihtiyaçları köyden geliyor. Bu rakamı daha fazla artırırsak bu sefer de işsizlik artar. Good Year’in Fransa’daki fabrikası artan maliyetler nedeniyle kapatıldı.
Eski Türk-İş Başkanı Salih KILIÇ:
‘Fizyolojik tatmin yok’
BUGÜNKÜ mevcut asgari ücretle geçinilmesinin mümkün olmadığını dünya âlem biliyor. Ama ekonomi konjonktürü göz önünde bulundurularak asgari ücret sürekli düşük tutuluyor. Açlık ve yoksulluk sınırı rakamları belli. Asgari ücretli mucize yaratıyor. Sürekli yaşam şartlarının altında yaşıyor. 800 TL’lik asgari ücretle ancak psikolojik yönden tatmin olunur, başka bir şey yok. Fizyolojik yönden tatmin olmazlar.
