Tıkayıcı Uyku Apne Sendromu astım ve diyabet kadar yaygın bir hastalık
Astım ve diyabet kadar sık görülen ve çok ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen "Tıkayıcı Uyku Apne Sendromu" olan hastaların yüzde 70'inde obezite var. Beden kitle indeksindeki yüzde 10'luk artış bile hastalığın gelişme riskini 6 kat artırabiliyor. Kilonun yüzde 10'unun verilmesi ise uykudaki solunum problemlerini yüzde 50 azaltıyor
Tıkayıcı Uyku Apne Sendromu, 30-60 yaş arası erkeklerin yüzde 4'ü kadınların ise en az yüzde 2'sinde görülen önemli bir sağlık sorunu. Habertürk’ten Ceyda Erenoğlu’nun haberine göre, bu hastalığın doğru teşhis ve tedavisi için göğüs hastalıkları ve kulak burun boğaz uzmanlarının multidisipliner yaklaşımı gerekiyor. Ataşehir Florence Nightingale Hastanesi Göğüs Hastalıkları Bölümü’nden Prof. Dr. Bahadır Üskül, bu hastalığın en az astım ve diyabet kadar yaygın olduğuna dikkat çekerek “Tıkayıcı Uyku Apne Sendromu” olan hastaların yüzde 70’inde obezite bulunduğunu söylüyor.
Soruna erişkinlerde, erkeklerde, horlayanlarda, menopoza girmiş kadınlarda, yaşlılarda ve kilolularda daha sık rastlanıyor. Uyku boyunca üst solunum yolunun tekrarlayıcı tıkanmaları ile karakterize olan bu hastalığa genellikle kan oksijen düzeyindeki düşmeler de eşlik ediyor. Uyku apne sendromu olan hastalarda, vücut uyku sırasında dinlenmek yerine kandaki oksijen seviyesinin azalmasına bağlı olarak daha fazla yıpranıyor.
İŞTE HAVA YOLUNU TIKAYAN NEDENLER
Tıkayıcı Uyku Apne Sendromunda hava yolu çeşitli seviyelerde tıkanıyor.Bu tıkanmaya yol açan faktörler aşağıdaki gibi sıralanıyor:
*Üst solunum yolunu çevreleyen dokulardaki şişkinlikler
*Büyük bademcikler
*Büyük dil
*Uykuda gevşeyen üst solunum yolu kasları
*Burun yapısındaki yapısal bozukluklar
*Çenenin küçük olması
*Sırt üstü yatılması
HORLUYORSANIZ UYKU APNENİZ OLABİLİR
*Gün içinde aşırı uyku hali
*Horlama
*Uykuda kişinin farkında olmadığı,10 saniyeden uzun süren solunum durması
*Boğulma hissi ile uyanma
*Uykusuzluk ve yetersiz uyku, bu sağlık sorununun habercisi olabilir.
UYKU APNE SENDROMUNUN YOL AÇTIĞI SAĞLIK PROBLEMLERİ
*Araba kullanırken veya dikkat gerektiren bir iş yaparken uyuklama sonucu trafik ve iş kazaları
*Unutkanlık, dikkat eksikliği
*Yüksek tansiyon
*Kalp krizi
*Kalp ritm bozukluğu
*Beyin damarında tıkanıklık sonucu felç
*Şeker hastalığı kontrolünün zorlaşması
*Cinsel performansta azalma
*Yaşam kalitesinde azalma
*Ani ölüm
UYKUYA SOLUKSUZ DALMAYIN!
Tıkayıcı Uyku Apne Sendromu olan hastaların yüzde 70’inde obezite bulunuyor. Beden kitle indeksindeki yüzde 10’luk artış bile uyku apnesi hastalığı gelişme riskini 6 kat artırabiliyor. Boyun çevresinin erkeklerde 43, kadınlarda 38 cm. üstünde olması hastalık açısından önemli bir risk faktörü olarak görülüyor. Küçük çene kemiği, küçük dil büyüklüğü, iri bademcikler, sarkık yumuşak damak, burun polipleri gibi çene, yüz yapısı, burun veya boğazında nefes almayı zorlaştırıcı sorunu olanlar hastalıkla daha sık karşılaşıyor. Erkeklerde 3 kat daha fazla rastlanan hastalığın, ailesinde uyku apne sendromu saptanmış kişilerde görülme sıklığının 2–4 kat arttığı belirtiliyor. Sigara içenlerde uyku apne sendromu 3 kat daha fazla görülürken akşamları düzenli alkol, uyku ilacı ya da sakinleştirici ilaç kullanımı riski artıran unsurlar arasında yer alıyor. Sorun, diyabet veya insülin direnci olan hastalarda 3 kat fazla görülüyor. Kronik obstruktif akciğer hastalıkları (KOAH), tiroid hastalıkları (Hipotiroidi), psikiyatrik ve nöromuskuler hastalıklarda da tıkayıcı uyku apne sendromu ile daha sık karşılaşılıyor.
DURUMUNUZU TEST ETTİRİN!
Tıkayıcı Uyku Apnesinin tanısı “polisomnografi” yapılarak konuyor. Uyku laboratuarında bir gece boyunca sorunu olan kişinin uykusu kayıt altına alınıyor. Polisomnografi sırasında vücuda yapıştırılan elektrotlar sayesinde, uyku durumunuz, nefes alışverişiniz, kalbinizin ritmi, kan oksijen düzeyiniz izlenerek uykunuzda gelişen anormallikler saptanıyor. Vücuda yapıştırılan bu elektrotların size herhangi bir zararı yoktur bulunmuyor.
UYKUDA HAVAYOLUNU AÇIK TUTAN CİIHAZLAR
Uykuda pozitif hava basıncını sağlayan cihazlara “CPAP” adı veriliyor. CPAP bir maske yardımıyla buruna hava vererek üst solunum yolunun uyku boyunca açık kalmasını sağlıyor. Son yıllarda bu cihazlarda çok ciddi gelişmeler olduğu belirtiliyor. Son derece sessiz çalışan, seyahatlerde rahatlıkla taşınabilen, konforlu maskeleri ile boyutları iyice küçülen bu cihazların Tıkayıcı Uyku Apne Sendromunda ilk seçenek olma yolunda önemli yol kat ettiği düşünülüyor.
Bazı hastalarda; küçük çene, geniz etine bağlı darlıklar, büyük bademcikler, iri dil ve burun kemiği eğrilikleri tıkayıcı uyku apnesine neden olabiliyor. Bu tür durumlar çeşitli cerrahi tedavilerle düzeltilebiliyor.
AĞIZ İÇİ CİHAZLAR
Hafif hastalıkta havayolu açıklığını artırabilen ağız içi cihazlar kullanılıyor. Bu tedavi seçeneklerine ek olarak tüm hastalara genel olarak aşağıdaki tür önlemler öneriliyor.
*Kilo vermek ( Kilonun yüzde 10’unun verilmesi uykudaki solunum problemlerini yüzde 50 azaltabiliyor)
*Sigara bırakmak
*Akşam saatlerinde alkol almamak
*Uyku ilacı kullanımı söz konusu ise, uykuda solunumu etkilemeyen ilaçlar tercih etmek
*Uyurken horlamayı azaltıcı pozisyonda yatmak
