Burun damlası orucu bozar mı? Diyanet'e göre oruçluyken burun damlası kullanmak orucu bozar mı?
Oruçlu olunan saatlerde burun tıkanıklığı gibi sağlık sorunları yaşayanlar, burun damlası kullanmanın oruç üzerindeki etkisini merak edebilir. Burun damlası orucu bozar mı? sorusu, İslami kaynaklara göre ibadetin geçerliliğiyle yakından ilişkilidir. Diyanet İşleri Başkanlığı'nın konuya dair yaptığı açıklamada burun damlasının orucu bozup bozmadığı netlik kazandırıldı. İşte detaylar.
İslam’ın oruç konusundaki temel prensipleri, kasıt unsuru ve gıda niteliği taşımayan maddelerin mideye ulaşmasını esas alır. Burun damlası, nefes yollarını açmayı veya sıvı dengesini sağlamayı amaçlayan tıbbi bir çözümdür ve yeme içme amacına yönelik değildir. Zaten kullanımı sırasında mideye ulaşan miktarın son derece küçük ve kasıtsız olması, orucun ruhuna aykırı bir eylemin gerçekleşmediğini gösterir. Yine de, dinî hassasiyete sahip kişiler, burun damlasını mümkün olduğunca iftar sonrasına ertelemenin rahat bir çözüm olduğunu düşünebilir; ancak bu her zaman sağlık açısından mümkün veya gerekli olmayabilir. Doktor önerisiyle tıbbi ihtiyaç varsa, orucu tehlikeye sokacak bir durum söz konusu değildir.
BURUN DAMLASI ORUCU BOZAR MI?
Diyanet’in fetvalarına göre burun damlası kullanmak, oruç bozucu eylemlerden sayılmaz. Bunun nedeni, ilacın çok küçük bir hacme sahip olması ve esas amacının gıda niteliğinden uzak oluşudur. Kişi bu işlemi yaparken yeme içme kastı taşımadığından, ibadetin manevî bütünlüğüne bir halel gelmez. Yine de oruç süresince ilaç kullanımı konusunda akılda tutmanız gereken birkaç nokta vardır:
Kişi, eğer kendini rahatsız hissediyor ve burun damlası kullanmadığı takdirde günlük hayatına devam edemiyorsa, bu tedaviyi ertelemek gereksiz bir zorlanmaya neden olabilir. İslami prensiplerde, sağlığa zararlı olacak ölçüde zorluk çekmek uygun değildir. Burun damlası kullanımı zorunluluk değilse, bazı kişiler iftar sonrasına erteleyerek kendini daha rahat hissedebilir. Ancak bu tedavi mecburiyse ve doktor da bu süreçte kullanımını destekliyorsa oruç için bir risk görülmez.
ORUÇLUYKEN BURUN DAMLASI KULLANIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Dinin kasıt konusuna verdiği önem, bu meselede de temel kıstas olarak öne çıkar. Burun damlası, ilacı mideye ulaştırmak amacı taşımadığı için gıda niteliği içermez. Yine de bazı durumlarda, maddelerin boğaza ve ordan mideye akma ihtimali, hassas bünyeleri tedirgin edebilir. Bunu en aza indirgemek için bazı noktalara dikkat edilebilir:
Bu hususlara dikkat ettiğinizde, mideye ciddi miktarda ilaç ulaşması neredeyse imkânsız olur. Ayrıca, içindeki maddelerin kalori veya besin değeri içermediğini göz önünde bulundurmak gerekir. Dolayısıyla yeme içme eylemine benzer bir durum oluşmamış olur. Diyanet’in kararında da özellikle bunun bir besin veya gıda niteliği olmayan madde oluşuna vurgu yapılmıştır.
BURUN DAMLASI KULLANIMININ ORUCA ETKİSİ
Oruç, İslam dininde kişiyi fiziksel ve ruhsal anlamda arındırmaya yönelik bir ibadettir. Bu ibadetin sağlıklı şekilde sürdürülmesi için kasıt, gıda niteliği ve niyet gibi unsurlar belirleyicidir. Oruçlu bir kişi, sağlığı açısından mutlaka burun damlasına ihtiyaç duyuyorsa, doktor tavsiyesiyle kullanımını sürdürebilir. Burada “yeme içme” fiilinin kasten yapılmaması ve alınan maddenin besin değeri taşımaması önemli kriterlerdir.
Bu noktada oruçlu kişinin dikkat etmesi gereken tek konu, damlanın boğaza ve oradan mideye akmamasına özen göstermektir. Kasıtsız şekilde çok küçük miktarda ilaç veya sıvı mideye ulaştığında bile, bunun oruç bütünlüğünü bozacak ölçüde olmadığı düşünülür. Böylece hem sağlık problemini gidermek hem de ibadeti yerine getirmek bir arada gerçekleştirilebilir.
