Bütçeden çıkan vatandaşın enflasyonu
2022 yılı merkezi yönetim bütçesi gerçekleşmeleri vatandaşın pek çok alanda devlete ödediği verginin yüzde 64.27'lik enflasyonun üzerinde arttığını ortaya koydu. Araç satışları geçen yıl yüzde 6 artarken motorlu taşıtlardan toplanan ÖTV 2022'de bir önceki yıla göre yüzde 151.8'lik artışla 167 milyar 141 milyon liraya ulaştı. Kolalı gazozlardan tahsil edilen ÖTV miktarı ise yıllık yüzde 111.5, yani enflasyonun yaklaşık 45 puan üzerinde arttı. Geçen yıl alkollü içki satışlarından tahsil edilen ÖTV 2021'e göre yüzde 91.8'lik yükselişle 43 milyar 702 milyon lirayı buldu. Tütünlü mamüller ve iletişim hizmetlerinden alınan vergiler ise enflasyonun altında bir oranda yükseldi
ABONE OL
Hazine ve Maliye Bakanlığı dün, merkezi yönetim aralık ayı ve 2022 genel bütçe gerçekleşmelerini yayımladı. Buna göre Türkiye'nin merkezi yönetim bütçesi gelirleri 2022'de 2021 yılına göre yüzde 99.9 artarak 2 trilyon 802 milyar 355 milyon lira, giderleri de yüzde 83.4 yükselerek 2 trilyon 941 milyar 420 milyon lira olarak gerçekleşti.
Böylece merkezi yönetim bütçesi açığı, 2022'de bir önceki yıla göre yüzde 31 geriledi ve 139 milyar 65 milyon lira oldu.
Geçen yıl bütçede hem gelirler hem de giderler TÜİK'in açıkladığı yüzde 64.27'lik yıllık enflasyonun üzerinde artarken gelirlerdeki yüksek artış açığın beklentilerin aksine daralmasına yol açtı. Bütçede sene başındaki ilk açık hedefi 278.4 milyar liraydı, temmuz ayında revize edilen bütçeyle açık hedefi korundu. Eylül ayında açıklanan OVP’de ise 461.2 milyar lira olarak tahmin edilmişti.
Merkezi yönetimin bütçe gelirlerinde 2021'e oranla yaşanan değişimlere bakıldığında özellikle ÖTV kaleminde vatandaşın cebinden çıkan paranın enflasyonun çok üzerinde olduğu görüldü.
ÖTV gelirleri 2022 yılında 419 milyar 791 milyon TL oldu. ÖTV gelirleri bir önceki yıla göre 214 milyar 398 milyon TL yani yüzde 104.4 yükseldi. Bu artış yıllık enflasyonun yaklaşık 40 puan üzerinde yer aldı. Devletin genel vergi gelirleri ise geçen yıl yüzde 102 yükseldi.
MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE GELİRLERİ:
ÖTV gelirlerinin alt kalemlerine bakıldığında yüzdesel olarak en yüksek artışın motorlu taşıtlardan alınan ÖTV'de yaşandığı görüldü. Motorlu taşıtlardan toplanan ÖTV 2022'de bir önceki yıla göre yüzde 151.8'lik artışla 167 milyar 141 milyon liraya ulaştı. Bu artışın rakamsal karşılığı 100 milyar 769 milyon TL oldu. Ek bütçede motorlu taşıtlardan alınması hedeflenen ÖTV 142.2 milyar TL olarak açıklanmıştı. Böylece hedef yaklaşık 25 milyar TL aşılmış oldu.
Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre, geçtiğimiz yıl otomobil ve hafif ticari araç satışları yüzde 6.2 oranında arttı. Motorlu taşıtlardan elde edilen ÖTV'nin satışlardaki artış göz önünde bulundurulduğunda dahil artmasında hem araç fiyatlarının yükselmesi hem de araç fiyatı arttıkça yüzde 80 vergi dilimine giren model sayısının artması etkili oldu.