İdrar rengi ve anlamları: İdrar renklerine göre hastalık belirtileri
İdrarda ortaya çıkan renk değişikliği genel olarak vücutta oluşan bir sağlık sorunu işaretidir. Peki idrar renklerine göre hastalık belirtileri nelerdir? İşte idrar rengi ve işaret ettiği rahatsızlıklar...
İdrardaki rengin koyu ya da açık olmasına göre önemli bir sorun işareti olarak algılanmalı ve önemsenmelidir. Organların en önemli tepkileri şeklinde ortaya çıkan renk değişimleri bir klinik vaka olarak adlandırılır. Gözlerde sararma bir sarılık hastalığı belirtisi olması gibi. Bu durum bir değişiklik yaratıyorsa yani idrar rengi her zamanki durumundan farklı bir renk oluşturmuşsa dikkat etmek ve teşhis için hekime müracaat etmek gereklidir. İdrarda renk değişimi bir hastalık ve bozukluk belirtisi olabilmektedir. Erken teşhis edilmesi tedavisi için de önem taşımaktadır.
İdrar üretimi için işlev gören böbrekler özellikle bu konuda en önemli görevi taşırlar. Ayrıca kanın filtre edilmesini sağlayan böbrekler, bu işlemi yaparken aminoasitler vitaminler, şeker ve bazı maddelerin kan dolaşımı için geri dönüşünü filtre ederek sağlarlar. Bu işlemler sonunda; kreatinin, ürik asit, toksin ve hormon atıkları idrar yoluyla atılır. İdrarın normal rengi soluk renkte olan sarıdır. Ürokrom adlı madde bu rengi sağlar. Böbreklerin filtreleme işlevinde bir bozukluk olması ve idrarın emiliminde bir hata oluşması ile idrar renginde değişim yaratır. Bu gibi durumlarda; beyaz kan hücreleri, kırmızı kan hücreleri, boyalar ve protein gibi maddeler idrara karışabilir. Bu durumda idrar renginde değişiklik yaratır.
İdrar Renkleri ve Sebebi
Altın Sarısı Ya da Koyu Sarı İdrar: Vücudun susuz kalması koyu renk oluşmasında etkendir. Ayrıca; B kompleks vitaminler ve laksatifin fazla alınması da bu duruma işarettir.
Neon Sarı veya Parlak Sarı İdrar: Vitamin takviyesi ilaçlar alınması, suda çözünebilen B2 vitamini idrar renginde parlak sarı oluşmasına etken olur. Riboflavin(B2 Vitamini) sarı renktedir ve fazla alınması ile renk değişimi oluşturur. Vitamin takviyeleri aşırı alınması ile hipermitaminozis olam ihtimali çıkmaktadır.
Çok Açık Sarı İdrar: Aşırı sıvı alınması ile ortaya çıkan çok açık sarı idrar rengi olabileceği gibi ayrıca; diabetes mellitus veya diabetes insipidus, karaciğer hastalığı ve karaciğer sirozunda da bu durum ortaya çıkabilmektedir. Hamilelik sırasında da açık renk idrar görülebilmektedir.
Pembe ya da Kırmızı İdrar: bu renkte idrarlar ilk anda ürkütücü ve endişe verici olabilir ancak bazen koyu kırmızı meyve ve sebze yemekte (pancar ve böğürtlen) bu duruma etken olabilir. laksatifler ve antibiyotikler de alımı halinde idrarda kırmızı renge neden olabilirler. Ancak bunun yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları ile kötü ya da iyi huylu tümörler ve benign prostat hiperplazisi de idrarda kırmızı renk olmasına neden olur. Ayrıca böbreklerde ortaya çıkan kist ve taş da bu duruma etkendir.
Yeşil ya da Mavi İdrar: bazı ilaçların metilen içermesi ile tıbbi test için kullanılan boyalar veya boya içeren gıdalar yeşil ya da mavi idrara sebep yaratabilir. Ayrıca bazı bakterilerin(Pseudomonas) neden olduğu idrar yollarında ortaya çıkan enfeksiyonlarda yeşil renk idrara neden olabilmektedir.
Turuncu İdrar: Genel olrak susuzluk nedeni ile idrarın aşırı konsantre olmasına neden olmasıyla turuncu renk oluşabilir. Kemoterapide kullanılan ilaçlar, laksatifler, bazı ilaçlar, warfarin, doksorubisin ve rifamopin bu duruma neden olabilir. Aşırı havuç suyu da idrarın bu renge dönüşmesini sağlar.
Koyu Mor İdrar: cildi ve porfiri sinir sistemini etkilemesi ile nadir görülen bir durum olarak ortaya çıkar. Vücut kimyasallarının salgılandığı genetik bir hastalık olan porfirinler; genelde koyu mor idrara neden olacak belirtiler taşır.
İdrarda ortaya çıkan renklerin tanı ve nedenleri ancak genel anlamda tıbbi bir tetkik ve araştırma sonucu ortaya çıkarılır. Ancak basit olanlarının yanı sıra ciddi sorunlar nedeni ile de idrar rengi değişebildiği için bir farklılık görülmesi halinde mutlaka tanı için bir hekime başvurmak gerekliliği önemli ve ihmal edilmeyecek bir durumdur.
