Kekik nedir? Kekiğin faydaları nelerdir?
Keskin kokusu ve tadının biraz acı olması kekiğin çok fazla kullanım alanı olmamasına neden olabilmektedir. Yine de pek çok yemeği daha da tatlandırmak için kullanılmaktadır. Peki kekik nedir? Faydaları nelerdir?
Sağlık açısından çok büyük faydalar yüklenen kekik; özellikle baharat olarak et ve balık gibi birçok yemek için kullanılmaktadır. Ancak keskin kokusu ve tadının biraz acı olması kekiğin çok fazla kullanım alanı olmamasına neden olabilmektedir. Ballıbabagiller familyasından olan kekik 4-5 santim yükseklikte oluşur. Birçok yararı bulunan kekik geçmişten günümüze kadar önemini koruyarak bugünlere kadar gelen bir bitkidir. Özellikle çorak topraklarda yetişmesi dolayısıyla güneşli bölgelerde fazlaca olan kekik bitkisel tedaviler içinde kullanılabilen önemli bir bitkidir. Haziran aylarında toplanmaya başlayan taze kekik Ekim ayına kadar bir yetişme süreci içerir; taze olarak toplanan keklikler kurutularak kış boyu kullanılabilir. Kekiğin birçok kimyasal içeriği bulunmaktadır. Kendine has kokusunu sağlayan karvakrol ve thymol kimyasalları yanı sıra simol, borneol ve linalol ile %1 oranında ise uçucu yağlar olan flavonit,tripenoit, acı esanslar ve tanen bulunmaktadır.
Ülkemizde kekik üretimi oldukça yaygındır. Dünya kekik ticaretinin %70’i Türkiye karşılamaktadır. Kekik üretiminde dünya ortalamalarının önüne geçen Türkiye ihracat olarak yüzde 19 ile ikinci sırada yer almaktadır. Almanya, Amerika, Yunanistan, İngiltere, İtalya, Kanada ve Fransa başta olmak üzere 30 ülkeye kadar ihracat yapan Türkiye; ayrıca ülke içindeki kekik ihtiyacını da karşılamaktadır. Oldukça farklı çeşitli türleri bulunan kekik; Thymus, Satureja, Origanum, Coridothymus Thymbra, adlarında genel bir şekilde ifade edilir. Türkiye'nin ihraç etmiş olduğu % 85 ve % 90’lık kısmı origanum türü olan origanum onites (İzmir bilya kekik) oluşturur. Ayrıca origanum vulgare (çorba kekiği) ve origanum syriacum (Tarsus kekiği) olarak yer alır. En fazla ihraç edilen ve en önemlisi olan İzmir kekiği ihracat da önemli bir payı almaktadır.
Eski tarihlerde Mısırlılar tarafından çokça kullanılan bir bitki olan kekik; öncelikle mumyalama işlemlerinde kullanılmıştır. Hipokrates sağlık açısından oldukça fazla bir şekilde sağlık konularında kekiğe yer vermiştir. O dönemlerde nefes darlığı, astım, düşüklerde, ölü doğum yapanlarda ve zehirlenmelerde kullanılmıştır. Boğaz ağrılarında hardalla karıştırılması suretiyle boğazın dış tarafından haricen tedavi edilebilmesi, kan pıhtılaşmasını önleyici olması açısından balla karıştırılarak yapılması üzerinde durmuştur. 5000 yıl öncesinde Sümerler’de de tedavi için kekik kullanılmış ve ayrıca Hitit uygarlığının başkenti olarak bilinmekte olan Boğazköy metinlerinde de ‘’hasü’’ olarak kekik adlandırılmıştır. Oldukça faydalı özelliklere sahip olan kekik vücut sağlığına birçok yararlı yanı sıra mutfakların vazgeçilmez baharatları arasında da yer alır. Bunun yanı sıra çay olarak da tüketilebilen kekik; ayrıca kekik suyu ile birçok hastalığa iyi gelmesi açısından da kullanılmaktadır. Kekikten yağ da çıkarılarak çeşitli kullanım alanlarında yer almaktadır.
Kekiğin başlıca faydaları nelerdir?
Üst solunum yolları enfeksiyonların da bronşit ve öksürük gibi hastalıklarda yaygın olarak kullanılmaktadır.
Kekik yağı kekik suyu haricen cilt üzerine uygulandığı zaman mantar gibi birtakım hastalıkların tedavisinde de etkili olabilmektedir.
Ayrıca kekik suyu ile ağzı çalkalamak ağızda bulunan bakteri sayılarını azaltarak diş ve dişeti hastalıkları için önem taşımaktadır.
Antioksidan etkisi sayesinde zengin bir içeriğe sahip olan kekik suyu; toksinlerin vücuttan atılmasını sağlamasıyla çeşitli hastalıklara karşı vücut direncini artırma da etkili olur.
Kekik de bulunmakta olan Thymol bileşiğinin yaşlanmaya karşı etkili bir özelliği olduğu bilinir bu bileşen hücre yenilenmesine yardımcı olarak organların fonksiyonlarının gelişmesinde fayda sağlar ve yaşlanma etkilerini azaltır.
Hemoroid hastalığında ağrıların azalmasında yardımcı olur ve kabızlığı önler. İçerdiği lif oranıyla şişkinlik ve gaz sorunlarına bağlı olan sindirim sorunlarının tedavisinde etkilidir.
Regl döneminde yaşanan ağrıları ve kasılmaları azaltır.
Egzama, böcek ısırığı veya başka nedenlerle oluşan inatçı kaşıntılar için kekik suyu sürülmesiyle kaşıntı geçmektedir.
Antiseptik özelliği sayesinde mikrop önleyici etkisi olan kekik suyu akne ve sivilce tedavisinde de etkili olmaktadır.
İdrar söktürücü özelliği sayesinde böbrekleri temizler.
Bağırsak solucanlarının düşürülmesine fayda sağlar.
Çocuklarda görülen kansızlık sorununa iyi gelir.
Kanda bulunan şeker miktarının dengesini sağlar.
Cinsel isteği artırıcı özellik taşır.
Kilo vermek için yardımcı olur.
Ağız kokusunu giderici özelliği sayesinde oldukça fazla kullanılır.
Birçok faydası olan kekik ne kadar kullanılırsa kullanılsın hiçbir şekilde yan etki göstermez ancak fazla kullanım halinde rahim kaslarında kasılmayı tetiklenmesi ve düşük yaratabilecek etkiye sahip olması yüzünden hamilelerde ve guatr olanlarda tiroit bezlerinin fazla çalışmasını tetiklemesinden dolayı çok fazla kullanılmaması gerekmektedir.
