Savcılar basit suçlarda faille anlaşacak
Yeni yılda bazı yeni adli uygulamalar hayatımıza girecek. Seri ve basit yargılama usulü 1 Ocak'tan itibaren resmen başlayacak. Bazı basit suçlarda savcı ile fail anlaşabilecek. Şüpheli, savcı ile anlaşmayı kabul ederse cezası yarı oranında indirilecek. 2 yılın altında ceza öngören suçlara ilişkin yargılamalar, şüphelinin yazılı savunması alındıktan sonra dosya üzerinden karara bağlanabilecek. Cinsel suç mağdurlarının ifadelerinin alınacağı çocuk izlem merkezleri ve adli görüşme odaları Eylül 2020'ye kadar tüm ülkede faaliyete alınacak.
Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan Yargı Reformu Strateji Belgesi kapsamında çıkarılan 1. Yargı Paketi ile ceza yargılamasında alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerinin geliştirilmesine yönelik değişiklikler yapıldı.
BASİT VE SERİ YARGILAMA BAŞLIYOR
Fevzi Çakır'ın haberine göre, ön ödeme, uzlaştırma ve kamu davasının açılmasının ertelenmesi müesseselerinde uygulamayı etkinleştiren değişiklikler, kanunun yayımlandığı 24 Ekim 2019’da yürürlüğe girdi. Ceza Muhakemesinde alternatif çözüm yöntemi olarak yeni getirilen “seri muhakeme” ve “basit yargılama” usulleri ise 1 Ocak’tan itibaren yürürlüğe girecek.
SAVCI FAİLLE ANLAŞABİLECEK
Seri muhakeme usulü, ispatı kolay olan bazı suçlar için Cumhuriyet savcısı ile şüpheli ve avukatının anlaşmasına bağlı olarak dosyanın sonuçlandırılmasını öngörüyor. Avukat yardımı alan şüpheli, seri muhakeme usulünü kabul ettiği takdirde Cumhuriyet savcısı bir ceza belirleyecek ve bu cezadan 1/2 oranında indirim yapacak. Savcı daha sonra mahkemeden bu sonuç cezanın hükme çevrilmesini talep edecek. Mahkeme, şartların bulunması halinde şüpheliyi ve müdafisini dinledikten sonra Cumhuriyet savcısının belirlediği cezayı onaylayacak. Hakim, aksi kanaatte ise dosyayı geri gönderebilecek.
HANGİ SUÇLARI KAPSIYOR?
Seri muhakeme usulü ile soruşturma aşamasında Cumhuriyet savcılarının daha etkin olması ve mahkemelerin iş yükünün azaltılması amaçlanıyor. Türkiye’de yıllık yaklaşık 4 milyon 500 bin olan ihbar veya şikâyet dosyasından, yaklaşık 180 bin dosyanın bu usul kapsamına gireceği değerlendiriliyor. Seri yargılama usulü kapsamına giren bazı suçlar şöyle: “Hakkı olmayan yere tecavüz, Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması, Trafik güvenliğini tehlikeye sokma, Gürültüye neden olma, Parada sahtecilik, Mühür bozma, Resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan, Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama, Başkasına ait kimlik veya kimlik bilgilerinin kullanılması…"
BASİT YARGILAMA USULÜ
Ve basit yargılama usulü. Bu usul ise asliye ceza mahkemesinin görev alanına giren ve kanundaki cezasının üst sınırı 2 yıla kadar suçlar da mahkeme tarafından re’sen uygulanabilecek. Basit yargılama usulüne göre, taraflara yazılı savunma yapma olanağı tanınmasının ardından mahkeme, dosya üzerinden karar verecek. Bu usulde, sanık hakkında Ceza Muhakemesi Yasası’nda öngörülen her türlü hüküm verilebilecek. Mahkumiyet halinde ise 1/4 oranında indirilmiş bir ceza tayin edilecek. Bu usulün uygulanması sonucunda verilen hükümlere karşı itiraz edilebilecek. Bu durumda mahkemece, duruşma açılarak genel hükümlere göre yargılamaya devam edilecek. Yılda açılan 1 milyon 500 bin dava dosyasından, yaklaşık 340 bininin basit yargılama usulü ile çözülmesi amaçlanıyor.
ÇİM’LER VE AGO’LAR TÜM YURDA YAYILACAK
1. Yargı Paketi ile ayrıca; çocuk izlem merkezleri ve adli görüşme odalarının yasal dayanağı oluşturulmuştu. Bu merkezlerin ülke genelinde kurulma süreci 1 Eylül 2020 tarihine kadar tamamlanacak. Cinsel suç mağdurlarının ifadeleri bu merkezlerde Cumhuriyet savcısının nezaretinde uzmanlar aracılığıyla alınacak. Mahkemeler bu mağdurların ifadesini tekrar alma ihtiyacı duyarsa yine aynı yönteme başvurulacak. Şüpheli veya sanık ile yüz yüze gelmesinde sakınca bulunduğu değerlendirilen çocuk veya mağdurların ifadeleri de yine bu yerlerde uzmanlar aracılığıyla alınacak.
