Ağustos ayı dış ticaret rakamları açıklandı

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), Ticaret Bakanı Mehmet Muş’un katılımıyla ağustos ayına ait dış ticaret verilerini, Ankara’da düzenlediği toplantıyla açıkladı. Genel Ticaret Sistemi’ne (GTS) göre; ağustos ayında ihracat, bir önceki yılın aynı ayına kıyasla yüzde 51,8’lik artışla 18 milyar 912 milyon dolara ulaşarak tüm zamanların ağustos rekorunu kırdı. Bu rakam aynı zamanda Cumhuriyet tarihinin en yüksek ağustos ayı ihracatı oldu. Yılın ilk 8 ayında, yüzde 37 artışla 140 milyar 237 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren Türk ihracatı, son 12 ayda 207 milyar 469 milyon dolarlık ihracatla yeni rekor kırıldı

Ticaret Bakanı Mehmet Muş, ağustosta ihracatın geçen yılın aynı ayına göre yaklaşık yüzde 52'lik artışla 18,9 milyar dolara ulaştığını belirterek, "Bu rakam ile en yüksek ağustos ayı ihracat rakamına ulaşmış bulunuyoruz. Ayrıca, son 12 aylık ihracat değerimiz de 207,5 milyar dolar ile yeni bir cumhuriyet rekoru kırmayı başarmıştır." dedi.

İhracatta 2021 yılı boyunca ortaya konulan güçlü performansın ağustos ayında da devam ettiğine işaret eden Muş, "İhracatımız geçtiğimiz yılın ağustos ayına göre yaklaşık yüzde 52'lik artışla 18,9 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Memnuniyetle ifade etmek isterim ki bu rakam ile en yüksek ağustos ayı ihracat rakamına ulaşmış bulunuyoruz. Ayrıca, son 12 aylık ihracat değerimiz de 207,5 milyar dolar ile yeni bir cumhuriyet rekoru kırmayı başarmıştır." diye konuştu.

Muş, yıl sonunda ihracatın 210 milyar dolara ulaşacağına olan inancının tam olduğuna dikkati çekerek, şunları kaydetti:

"2021 yılı ocak-ağustos döneminde ihracatımız geçtiğimiz yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında yüzde 37 artarak 140,2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. İhracatımızda yakaladığımız bu güçlü ivme ile pandemi öncesi performansını da geride bırakmış durumdayız. İhracatımız ağustos ayında 2019 yılı ağustos ayına göre de yüzde 43'lük artış sergilemiştir. Benzer şekilde, ocak-ağustos döneminde 2019 yılına göre yaklaşık yüzde 20'lik artışa şahit oluyoruz."

İthalatın ise ağustosta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 23,8 artış ile 23,2 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiğini bildiren Muş, ocak-ağustos dönemi ithalatının 2020'nin aynı dönemine göre yüzde 25,5 artışla 170 milyar dolar olduğunu söyledi.

Muş, ağustos ayında gerçekleşen 42,1 milyar dolarlık ticaret hacminin en yüksek ağustos ayı dış ticaret hacmi olduğuna da işaret ederek, şu ifadeleri kullandı:

"Bir diğer önemli gösterge olarak ihracatın ithalatı karşılama oranı, ocak-ağustos döneminde, geçtiğimiz yıla göre 6,9 puan artışla yüzde 82,5'e yükselmiştir. Bir zamanlar bu oranın yüzde 50'li seviyelerde olduğunu hatırlatmak isterim. Ağustos ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı ise geçtiğimiz yılın aynı ayına göre 15,1 puan artış ile yüzde 81,5'a ulaştı. Benzer şekilde, dış ticaret açığımız ocak-ağustos döneminde geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 10 azalarak 29,8 milyar dolara gerilemiş durumdadır. İhracat tutarımız kadar, ihracata yönelen firma sayımızdaki artış da ihracatın tabana yayılması açısından bizleri sevindirmektedir. Ocak-ağustos döneminde ihracat yapan firma sayısı yüzde 11 artışla 83 bine yaklaşmıştır."

"İHRACATÇIMIZIN KULLANDIĞI REESKONT KREDİLERİNİN MİKTARINI 30 MİLYAR DOLARA ÇIKARMIŞ BULUNMAKTAYIZ"

Ticaret Bakanı Mehmet Muş, "İhracatçımızın Merkez Bankası kaynaklarıyla Eximbank ve ticari bankalar aracılığıyla kullandığı reeskont kredilerinin miktarını 30 milyar dolara çıkarmış bulunmaktayız." dedi.

Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının halen etkinliğini sürdürmesinin ham madde fiyatlarının yükselmesine ve enflasyonun küresel düzeyde artışına sebebiyet verdiğini belirten Muş, "Avro Bölgesi son 10 yılın en büyük enflasyon seviyesine ulaştı. Enflasyon, küresel bir sorun olarak karşımızda duruyor." diye konuştu.

Muş, son dönemde konteyner ve çip krizlerinin de küresel tedarik zincirlerinde yaşanan sorunların yansıması olduğunu vurguladı.

Dünya ekonomisinin yüzde 3 küçüldüğü 2020'de, Türkiye'nin yüzde 1,8 büyüyerek G-20 ülkeleri arasında ikinci en iyi performansı sergilediğini anımsatan Muş, 2021'de de Türkiye'nin büyüme trendinin güçlü bir şekilde sürdüğünü ifade etti.

Muş, dün açıklanan yılın ikinci çeyreğine ilişkin büyüme verilerine dikkati çekerek, şunları kaydetti:

"Bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 21,7 ile Türkiye ekonomisinde rekor bir büyüme kaydedildi. Bu oranla ülkemiz, yüzde 13’lük OECD ortalamasının çok üzerine çıkarak OECD ülkeleri içinde Birleşik Krallık'tan sonra en güçlü büyüme performansını gösterdi. Ülkemizin ikinci çeyrek büyüme rakamlarındaki artışın içerisindeki ihracat katkısının hayli yüksek olduğunu da özellikle ifade etmek isterim."

Muş, söz konusu dönemde Türkiye'nin mal ve hizmet ihracatının yüzde 60 yükselişle büyümeye 10,8 puanlık katkıda bulunduğu bilgisini vererek, "Söz konusu değer, 1998 yılından itibaren açıklanan büyüme rakamlarına en yüksek ihracat katkısı olma özelliğini taşıyor. Gerçekleşen yüksek oranlı büyümenin yaklaşık yarısı mal ve hizmet ihracatından kaynaklandı." ifadelerini kullandı.

Net ihracatın büyümeye katkısının 6,9 puan olduğunu aktaran Muş, mal ve hizmet ihracatçılarına sağlayacakları ilave destekler ve finansman imkanlarıyla Uzak Ülke Stratejisi ve e-ihracat gibi alanlarda atacakları adımlarla bu katkıyı daha da artıracaklarını bildirdi.

Muş, yatırımların büyümeye olan katkısına bakıldığında, 2020'nin ikinci yarısından itibaren devam eden artış trendinin bu yıl da sürdüğünü ve yatırımların büyümeye 5,4 puan katkı sağladığını dile getirdi. Bakan Muş, bu durumun büyümenin sağlam temeller üzerinde dengeli ve sağlıklı bir şekilde gerçekleştiğinin, yatırım, üretim, istihdam ve ihracatı artırma temelli politikaların sonuç verdiğinin de en büyük göstergesi olduğunu anlattı.

"VATANDAŞIMIZIN HAKKINI KİMSEYE YEDİRMEYİZ"

İstanbul Ataşehir Hali'nde sebzelerin çöpe atılmasına ilişkin olaya değinen Muş, Bakanlık olarak piyasayı bozucu faaliyette bulunanlara, tekel oluşturarak fiyatları manipüle edenlere asla ve asla müsaade etmeyeceklerini vurguladı. Muş, haksız fiyat artışlarıyla vatandaşların kursağından geçecek ekmeğe gözünü diken fırsatçıların gözünün yaşına bakmayacaklarını ifade ederek, şu değerlendirmede bulundu:

"Çarşıda, pazarda ve markette arz-talep dengesiyle uyuşmayan fiyat artışlarıyla vatandaşımızın cebine elini uzatanlardan hesap soracağız. Elbette serbest piyasa ekonomisinden yanayız ancak bu kuralsız ve sınırsız bir piyasa düzenini savunduğumuz anlamına gelmiyor. Serbest piyasa ekonomisinden ne kadar yanaysak piyasa ekonomisinin kurallarını hiçe sayanların da bir o kadar karşısındayız. Birtakım yasa dışı yollarla fahiş fiyat artışı yapanlara karşı Bakanlığımızın elindeki tüm enstrümanları kullanacağından hiç kimsenin şüphesi olmasın. Vatandaşımızın hakkını kimseye yedirmeyiz. Tüm denetim elemanlarımız kanunların Bakanlığımıza verdiği yetki çerçevesinde bu olağan dışı faaliyetleri gözlemleyecek ve gereken cezai işlemleri uygulayacak."

Muş, dürüst çalışan esnafın, tüccarın, iş insanının sonuna kadar yanında olduklarını ve onların taleplerini sektör sektör dinlemeye, çözüm üretmeye devam ettiklerini belirtti.

Birilerinin, Türkiye'nin elde ettiği başarıları önemsiz göstermenin derdine düştüğüne işaret eden Muş, "Bakın dün yüzde 21,7 ile rekor bir büyüme oranı açıklandı. Ülke olarak hepimiz bu büyüme oranından ve bu başarıdan memnuniyet duyarken bazı çevreler hemen bu oranı küçümsemeye kalktı. Akla, mantığa ve izana sığmayacak birtakım argümanlarla bu büyüme oranının doğru olmadığını ispatlamaya çalıştılar, büyüme oranıyla ilgili değerlendirme yapmak yerine çamur atma yoluna gittiler. Türkiye'nin her başarısında üzülen, Türkiye'nin krize girmesi için bir köşede sinsice ellerini ovuşturan, algı operasyonları yürüten bu anlayışın elbette yüzde 21,7 büyümeyi hazmetmesini bekleyemeyiz. Açıkça ifade edelim ki bu hazımsızlığın nedeni Türkiye'nin başarısını kendi başarısızlığı olarak gören bir anlayıştan kaynaklanmaktır. Biz bu sakat anlayışa karşı mücadelemizi sürdüreceğiz." dedi.

Ekonomideki tüm göstergelerin, ülkenin kalkınmasına yönelik verilen çabaların meyvesinin alınmaya başlandığını gösterdiğine işaret eden Muş, sanayide çarkların tüm hızıyla döndüğünü, ülke için üretim, ihracat ve istihdamın önünü açtığını söyledi.

Muş, Birleşmiş Milletler Hükümetler Arası İklim Değişikliği Paneli'nin, 9 Ağustos'ta yayımladığı "insanlık için kırmızı alarm" niteliğindeki raporunda, iklim değişikliğinin yaygınlaştığını, yoğunlaştığını ve hızlandığını ilan ettiğini anımsatarak, şöyle devam etti:

"Bu kapsamda, hem iklim değişikliğiyle mücadele politikalarına adaptasyonunu sağlamak hem de ihracatta rekabetçiliğimizi güçlendirmek amacıyla hükümetimizce 'Yeşil Mutabakat Eylem Planı' temmuz ayında yürürlüğe konulmuştur. Yol haritası niteliğinde olan bu plan çerçevesinde kurulan çalışma grubu, özel sektör ile tüm STK, çatı ve istişare kuruluşlarının katılımıyla geçtiğimiz hafta geniş çaplı bir toplantı gerçekleştirmiştir. Bu kapsamda kurulacak ihtisas gruplarının da katkılarıyla ülkemizin Yeşil Mutabakat'a uyumunda öncü rol üstlenip, riskleri fırsata çevirmek için çalışmaya devam edeceğiz. Bu sayede bütün sektörlerimizde geç kalmadan yeşil ve dijital dönüşüm süreçlerini tamamlamalı, yapay zeka ve yeni iş yapma modellerine ağırlık vermeli, tüm bunları kurumsal kültürlerimizin yeni fakat asli parçaları haline getirmeliyiz. Bakanlık olarak bu manada yeni iş modellerinin geliştirilmesini teşvik ediyoruz."

"SİBER GÜVENLİK, YAZILIM, OYUN İHRACATINI 10 MİLYAR DOLARA ÇIKARMAYI HEDEFLİYORUZ"

Turquality Programı'nı daha etkin hale getirmek için önemli geliştirmeler yaptıkları bilgisini veren Muş, bu kapsamda, oyun ve yazılım ihracatına özel önem verdiklerini anlattı. Muş, Turquality içinde ayrı bir destek mekanizması olarak e-Turquality'yi devreye alacaklarını belirterek, "Halihazırda 2 milyar dolarlık oyun ihracatımız var. Bu çalışmalar ışığında, siber güvenlik, yazılım, oyun ihracatını 10 milyar dolara çıkarmayı hedefliyoruz." dedi.

Bakan Muş, ihracatçılar için bir müjdesi olduğunu da belirterek, şöyle konuştu:

"İhracatçımızın Merkez Bankası kaynaklarıyla Eximbank ve ticari bankalar aracılığıyla kullandığı reeskont kredilerinin miktarını 30 milyar dolara çıkarmış bulunmaktayız. Bu limit artırımıyla özellikle KOBİ'lere yönelik reeskont kredisi kullanımını yaygınlaştırmış olacağız. İhracatçılarımız için hayırlı uğurlu olsun."

İhracatın menzilinin geliştirilmesine verdikleri öneme de değinen Muş, "Çalışmaları devam eden Uzak Ülke Strateji'miz ile, ihracatçılarımızı Uzak Doğu'ya, Latin Amerika'ya taşımak istiyoruz. Bu yöndeki çalışmalarımıza hızla devam ediyoruz." ifadelerini kullandı.

Muş, Uluslararası İnşaat Sektörü Dergisinin raporuna göre Türkiye'nin yurt dışı müteahhitlik sektöründe 250 firma arasında 40 firma ve yüzde 4,4 pay ile dünya üçüncüsü olduğunu anımsatarak, "Küresel inşaat pazarının, geçtiğimiz yıl yüzde 11'lik tarihi bir daralma yaşamasına rağmen ilk 100 arasında 7 firmamızın olduğunu görmek bizler için gurur verici bir tablodur." değerlendirmesinde bulundu.

"SINIR KAPILARINDAKİ ÖNLEMLER ÜST DÜZEYE ÇIKARILDI"

Bakan Muş, Afganistan'daki gelişmelerle gündeme gelen mülteci-göçmen meselesine de dikkati çekerek, şunları kaydetti:

"Buradan net şekilde ifade etmek isterim ki Türkiye kendi topraklarına yönelik bir göçmen dalgasına asla ve asla müsaade etmeyecektir. Biz Türkiye olarak mülteci akınına karşı sınırlarımızı sıkı bir şekilde tutacak ve göçmen yükünü sırtımıza almayacağız.Tabi göç meselesi tüm dünyanın üzerinde durması gereken küresel bir sorundur. Bu noktada bütün yükü belli ülkelere yüklemeye dönük yaklaşımları kesinlikle kabul etmiyoruz. Afganistan'da ortaya çıkan sorunların müsebbibi kim ise bugün Afganistan kimlerin yüzünden bu kaotik ortama sürüklenmiş ise evvela onlar bu göç dalgasıyla ilgili çözüm üretme sorumluluğundadır. Bu noktada Türkiye sınır kapılarında aldığı önlemleri en üst düzeye çıkarmıştır."

DIŞ TİCARET HACMİ YÜZDE 34.98 ARTTI

GTS'ye göre, ihracat ağustosta geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 51,83 artarak, 18 milyar 912 milyon doları buldu. Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının Türkiye ve dünya ekonomileri üzerindeki etkilerinin sürmesine karşın tüm zamanların en yüksek ağustos ayı rakamına ulaşıldı. İthalat da söz konusu dönemde yüzde 23,78 artarak 23 milyar 218 milyon dolara ulaştı.

Dış ticaret hacmi yüzde 34,98 artarak 42 milyar 130 milyon dolara yükseldi. Dış ticaret açığı da yüzde 31,66 azaldı ve 4 milyar 306 milyon dolar olarak gerçekleşti. İhracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 81,5, altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 82,2 olarak hesaplandı.

Geçen ay en çok ihracat 10 milyar 65 milyon dolarla "ham madde (ara mallar)" grubunda gerçekleştirildi. Bu grubu 6 milyar 685 milyon dolarla "tüketim malları", 2 milyar 102 milyon dolarla "yatırım (sermaye) malları" takip etti.

Ağustosta en çok ihracat yapılan fasıl ise 2 milyar 32 milyon dolarla "motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler, diğer kara taşıtları" oldu. Bunu 1 milyar 786 milyon dolarla "demir ve çelik" ve 1 milyar 765 milyon dolarla "kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler" izledi.

Geçen ay en fazla ihracat yapılan ülke, 1 milyar 575 milyon dolarla Almanya oldu. Bu ülkenin ardından 1 milyar 311 milyon dolarla ABD ve 1 milyar 193 milyon dolarla İngiltere geldi.

İTHALAT VERİLERİ

Geçen ay en çok ithalat 18 milyar 475 milyon dolarla "ham madde (ara mallar)" grubunda gerçekleştirildi. Bu grubu, 2 milyar 821 milyon dolarla "yatırım (sermaye) malları" ve 1 milyar 895 milyon dolarla "tüketim malları" takip etti.

Ağustosta en çok ithalat yapılan fasıl, 4 milyar 388 milyon dolarla "mineral yakıtlar, mineral yağlar" olurken, bunu 2 milyar 573 milyon dolarla "kazanlar, makinalar", 2 milyar 558 milyon dolarla "demir ve çelik" izledi.

Bu dönemde en fazla ithalat 2 milyar 840 milyon dolarla Çin'den yapıldı. Bu ülkeyi 2 milyar 695 milyon dolarla Rusya ve 1 milyar 745 milyon dolarla Almanya takip etti.

SON 12 AYLIK İHRACAT 207 MİLYAR DOLAR SEVİYESİNİ GEÇTİ

GTS kapsamında son 12 aylık dönemde ihracat bir önceki döneme göre yüzde 25,19 artarak 207 milyar 469 milyon dolar, ithalat ise yüzde 21,69 artarak 254 milyar 111 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti.

Dış ticaret hacmi bir önceki döneme göre yüzde 23,24 yükselişle 461 milyar 580 milyon dolar oldu. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 81,6 olarak kayıtlara geçti.

ÖZEL TİCARET SİSTEMİ'NE GÖRE DIŞ TİCARET

Özel Ticaret Sistemi'ne (ÖTS) göre ise ihracat ağustosta yıllık bazda yüzde 52 artarak 17 milyar 860 milyon dolara, ithalat yüzde 23,4 yükselişle 22 milyar 404 milyon dolara çıktı.

Dış ticaret açığı yüzde 29,07 azalarak 4 milyar 544 milyon doları bulurken, dış ticaret hacmi yüzde 34,64 artışla 40 milyar 265 milyon dolara ulaştı. İhracatın ithalatı karşılama oranı da yüzde 79,7 oldu.

Gümrük idarelerince ağustosta tahsil edilen vergiler ise 26 milyar 173 milyon lira olarak hesaplandı.

ŞİRKET VERİLERİ

Ağustos itibarıyla aktif limitet şirket sayısı 961 bin 384, ticari işletme sayısı 660 bin 406, şube sayısı 222 bin 476, anonim şirket sayısı 159 bin 30, kooperatif sayısı 31 bin 51, kolektif şirket sayısı 10 bin 831 ve komandit şirket sayısı 1920 oldu.

Türkiye genelinde geçen ay itibarıyla aktif firma sayısı 2 milyon 47 bin 98, esnaf ve sanatkar iş yeri sayısı da 2 milyon 234 bin 901 olarak kayıtlara geçti.

OTOMOTİV SEKTÖRÜ İLK SIRADA

Ağustosta geçtiğimiz yılın aynı ayına göre; 25 sektör ihracatını artırırken 2,4 milyar dolarlık ihracatla Otomotiv sektörü ilk sırada yer aldı. En dikkat çekici artış ise, ihracatını 1,4 milyar dolar artıran Çelik sektöründe yaşandı. En çok kilogram başına ihracat değerini artıran sektör, yüzde 86 artışla Gemi ve Yat oldu. Türk bayrağını 218 ülke ve bölgede dalgalandıran ihracat ailesi, 180 ülkeye ihracatı artırma başarısı gösterdi; aralarında İspanya, Belçika ve İsrail’in de bulunduğu 20 ülkede aylık ihracat rekoru kırdı. 74 il ihracatını yükseltirken Kocaeli, Hatay, Adana, Kütahya ve Kırşehir, tarihinin en yüksek aylık ihracat rakamlarına ulaştı. Geçtiğimiz ay 1455 firma, ilk kez ihracat yaptı.

180 ÜLKEYE TL İLE İHRACAT

Türk lirası ile açılan beyannamelere göre 180 ülkeye toplam 5,3 milyar TL tutarında Türk Lirası ile ihracat gerçekleştirildi. Ağustos ayında Türk Lirası ile ihracat yüzde 61 arttı. 7 bin 84 firma ihracat işlemlerinde Türk Lirası’nı tercih etti.

8 AYDA İLK KEZ İHRACAT YAPAN FİRMA SAYISI 81 BİNE YAKLAŞTI

İhracata duyulan yoğun ilgi, ağustosta ihracatçı firma sayısına da yansıdı. 1455 firma, geçtiğimiz ay ilk kez ihracat yaparak ekonomimize 82,2 milyon dolarlık katkı sağladı. Yılbaşından bu yana ihracat alimize katılan firma sayısı 81 bine yaklaştı.

BİRİM İHRACAT DEĞERİNİ EN ÇOK ARTIRAN SEKTÖRLER

Ağustosta miktar bazında ihracat, geçtiğimiz yılın aynı ayına göre yüzde 30 artarak 15 milyon ton gerçekleşti. İlk 8 ayda ise, yüzde 19 artışla 114 milyon ton ihracat gerçekleştirildi. Bununla birlikte ihracat birim fiyatında pozitif bir ivme dikkat çekiyor. Birim ihracat değeri geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 16,7 artışla 1,25 dolara yükseldi. Ağustosta birim ihracat değerini en çok artıran sektörler; yüzde 86 ile Gemi ve Yat, yüzde 64 ile Çelik, yüzde 39 ile Savunma ve Havacılık, yüzde 30 ile Kimyevi Maddeler ve yüzde 25 artışla Su Ürünleri oldu