Yabancının nefesi doların ateşini söndürdü
Gelişmiş ekonomilerde faiz oranları yüzde 1'lerdeyken Türkiye'de faizlerin yüzde 17'ler gibi yüksek seyretmesi yabancı yatırımcının TL'ye olan ilgisini artırdı. Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal'ın enflasyonu düşürme yönündeki kararlı açıklamaları da bu para girişini hızlandırdı. Son 1 yıldır dövize yatırım yapan yerli yatırımcının gelişmelere bağlı olarak döviz iştahının azalması da dolarda hızlı düşüşü beraberinde getirdi. Zira dolar haftayı en düşük 7.03'e kadar gerileyerek tamamladı. Uzmanlar çok büyük tutarlarda döviz girişi olmamasına karşın özellikle yerli talebinin kesilmesi nedeniyle kurda sert düşüşler yaşandığını ve özellikle dolarda önümüzdeki dönemde yüzde 5'lik bir düşüş fırsatının da bulunduğunu ifade ediyorlar. Rahim Ak'ın yazısı
Dolar/TL haftanın son günü en son Temmuz 2020'da gördüğü 7.05'in altına geriledi. Böylece dolar, Türk Lirası karşısında kasım ayında gördüğü 8.57'lik seviyeye göre yüzde 18 değer kazandı. Piyasada tek merak konusu ise bu düşüşün sürüp sürmeyeceği. Öncelikle kurdaki düşüşün nedeni tabii ki ekonomi yönetimindeki değişiklikle birlikte yapılan faiz artırımı ve daha da önemlisi verilen kararlı mesajlar. Merkez Bankası faiz kararlarının ardından yayımlanan bültenler ve Enflasyon Raporları'nın yanı sıra Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal'ın sıkı para politikasının uzun süre devam ettirileceğine dair açıklamaları doların belini kırdı. Ağbal Cuma günü de faiz indiriminin "bu yıl uzun bir süre" gündeme alınmasının mümkün olmadığını ifade etti. İşte enflasyon belası ile mücadelede verilen bu kararlı mesaj doları yere serdi. Bu açıklamanın ardından hafta başında 7,30 düzeyinin altına inen ve düşüş eğilimi bu hafta hızlanan dolar/TL 7,03'e kadar geriledikten sonra 7,06'da haftayı tamamladı. TL perşembe gününe göre Türkiye piyasalarının kapanışındaki 7,1125 seviyesine kıyasla 1 günde yüzde 1 daha değer kazandı.
YERLİLER DÖVİZ ALMAYI BIRAKTI
Dünyada yüzde 1 civarında olan faize karşı Türkiye'nin verdiği yüzde 17 faiz henüz uzun vadeli yatırımı düşünen yabancıyı değil ama kısa vadeli kar elde etmek isteyen yabancı fonları, yatırımcıyı Türkiye'ye çekiyor. Kasım ayındaki politika değişikliğinden bu yana Türkiye'ye 15 milyar dolarlık para girişi olduğu hesaplanıyor. İşte bu giriş Türk Lirası'nın değer kazanmasında asıl etken. Ancak diğer yandan Türk vatandaşlarının 1 yıldır süren döviz alımlarına dönük iştahın da sönmesi küçük miktarlı yabancı girişlerinde kurda sert düşüşleri beraberinde getiriyor. Vatandaşların ve Türk şirketlerinin döviz mevduatı son 1 yılda yüzde 18 artış ile 175 milyar dolardan 208 milyar dolara tırmandı. Yani tam 33 milyar dolar arttı.
HENÜZ VATANDAŞTA ÇÖZÜLME YOK
29 Ocak 2021 haftasında 1 milyar dolarlık düşüş görülse de verinin ayrıntılarına bakıldığında dolar mevduatının bireyselde 68 milyar ile yerinde saydığı şirketlerde ise 500 milyon dolar düştüğü Euro ve altın mevduatlarının azaldığı görülüyor. Bu da azalmanın bir kısmının Euro ve altındaki fiyat düşüşünden kaynaklandığını ortaya koyuyor. Uzmanlar küçük miktarda girişlerle düşen kurun büyük tutarlı girişler olması halinde daha da gerileyeceğini düşünüyor. Şimdilik doların TL'ye karşı yüzde 5 daha değer kaybedebileceği ifade ediliyor. Yani dolar kurunun 7 TL altına inmesi artık beklentiler dahilinde.
REZERV NE ZAMAN ARTIRILACAK?
Son 1 yılda 95 milyar dolara gerileyen Merkez Bankası'nın döviz rezervi ise en büyük endişe kaynağı. Ancak banka bu azalmayı tersine çevirmek için planlı ve uzun vadeye yayılmış bir döviz alım politikası planlıyor. Zira TL'de yaşanan bahar havasını bozmak istemeyecek olan Merkez Bankası döviz alım ihaleleri düzenleyerek cephanesini artıracak. Ama ne zaman? Döviz rezervi artırmak için doğru zamanın dolarda daha güçlü bir yabancı girişi yaşanması ve yerli yatırımcının dövizde net satıcı olması koşulu olduğunu bilen banka acele etmeyecek. Uzmanlar da Merkez'in dışarıdan büyük tutarlı ve uzun vadeli girişler olmadan harekete geçmesini beklemiyor. Zira Merkez ancak böyle kurun ateşini yeniden çıkarmadan kaybettiği rezervi geri kazanabilir.
VATANDAŞ VE ŞİRKETLERİN 207 MİLYARLIK DÖVİZ REZERVİ BULUNUYOR