Putin'in Doğu Ukrayna'daki iki devleti tanımasına dünyadan tepki yağdı

Rusya Devlet Başkanı Putin'in, Ukrayna'nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların sözde yönetimlerinin tanınmasının ardından dünyadan art arda tepkiler geldi. Ukrayna lideri Zelensky, ABD Başkanı Biden'la telefonda konuştu. İngiltere Başbakanı Johnson, Ukrayna lideri Zelensky'le konuşacağını ve İngiltere'nin desteğini teklif edeceğini söyledi. Avrupa Birliği, Ukrayna'nın ayrılıkçı bölgelerini bağımsız olarak tanımaya dahil olanlara yaptırım uygulayacağını söyledi.

Giriş: 21.02.2022 - 23:16 Güncelleme: 07.04.2022 - 17:07

Rusya lideri Putin'in Doğu Ukrayna'daki sözde iki devleti tanıma kararı almasının ve Kiev'i savaş istemekle itham ederek uyarmasının ardından dünya siyasetçilerinden tepkiler geldi.

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB Konseyi Başkanı Charles Michel, Avrupa Parlamentosu Başkanı Roberta Metsola ve AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, aynı anda sosyal medya hesapları üzerinden yaptıkları paylaşımlarla Rusya'nın sözde Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyetlerinin tanınmasıyla ilgili kararını tepkiyle karşıladı.

AB Konseyi Başkanı Michel, "Ayrılıkçı bölgelerin tanınması açık bir ihlal. AB ve ortakları birlik ve dayanışma içinde tepki verecektir" ifadesini kullanırken, AB Yüksek Temsilcisi Borrell de "Ayrılıkçıları tanıma kararı yaptırımları masaya getirir" dedi. Avrupa Komisyonu Başkanı Von der Leyen de, "Rusya'nın bu hamlesi, Minsk Anlaşmalarının yanı sıra uluslararası hukukun da açık bir ihlalidir" diye konuştu.

Von der Leyen ve Michel daha sonra ortak yazılı açıklama yayımlayarak, Putin'in kararını "mümkün olan en güçlü şekilde kınadıklarını" bildirdiler.

NATO Genel Sekreteri Stoltenberg şu açıklamayı yaptı: "Rusya'nın Ukrayna'da Donetsk/Luhansk'ı tanımasını kınıyorum. Bu karar, çatışmayı çözme çabalarını aşındırır ve Minsk Anlaşmaları'nı ihlal eder. NATO, Ukrayna'nın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü destekliyor. Moskova'yı çatışmayı körüklemeye son vermeye ve diplomasiyi seçmeye çağırıyoruz."

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Rusya Federasyonu'nun Ukrayna'nın Donetsk ve Luhansk bölgelerinin statüsüyle ilgili kararından büyük endişe duyduğunu ve bunun BM Şartı'nın ilkeleriyle tutarsızdır olduğunu belirtti.

Genel Sekreter Sözcüsü Stepheane Dujarric tarafından yapılan yazılı açıklamada, Guterres, BM Güvenlik Konseyi'nin 2015 yılı 2202 sayılı kararında onaylanan Minsk Anlaşmaları uyarınca doğu Ukrayna'daki ihtilafın barışçıl bir şekilde çözülmesi çağrısında bulundu.

Açıklamada, Guterres'in Rusya'nın kararından büyük endişe duyduğu vurgulanarak, "Genel Sekreter, Rusya Federasyonu'nun kararının Ukrayna'nın toprak bütünlüğünün ve egemenliğinin ihlali ve Birleşmiş Milletler Şartı'nın ilkeleriyle tutarsız olduğunu düşünüyor." ifadeleri paylaşıldı.

BM'nin, uluslararası kabul görmüş sınırları içinde Ukrayna'nın egemenliğini, bağımsızlığını ve toprak bütünlüğünü tam olarak desteklemeye devam edeceğinin altı çizilen açıklamada, ilgili tüm aktörlerin, Ukrayna ve çevresindeki tehlikeli durumu daha da tırmandırabilecek her türlü eylemden kaçınmaları ve sorunları diplomasiye öncelik vererek barışçıl bir şekilde çözmeleri çağrısında bulunuldu.

Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Ukrayna'daki gelişmelerle ilgili olarak Ulusal Güvenlik Konseyi'ni acil toplantıya çağırdı.

Almanya Başbakanı Scholz, Rusya'yı kınadığını duyurdu.

Alman Hükümet Sözcüsü Steffen Hebestreit, yaptığı yazılı açıklamada, Scholz’un Putin ile telefonda görüştüğünü belirtti.

Hebestreit, görüşmenin merkezinde Ukrayna’daki durumun ve Rus birliklerinin Rusya-Ukrayna ve Belarus-Ukrayna sınırında konuşlandırılmasının olduğunu ifade etti.

Putin’in de Rusya Güvenlik Konseyinin bugünkü toplantısı hakkında bilgi verdiğini aktaran Hebestreit, "Scholz, Rusya'nın sözde Donetsk ve Luhansk Halk Cumhuriyetlerini bağımsız devletler olarak tanıma planlarını kınadı. Böyle bir adım, Ukrayna'nın doğusundaki ihtilafın barışçıl çözümüne ilişkin Minsk anlaşmalarına açıkça aykırı olacak ve bu anlaşmalar Rusya tarafından tek taraflı ihlal edilecektir.” ifadesini kullandı.

Hebestreit, Scholz’un Putin’e gerilimi derhal düşürme ve askerlerini Ukrayna sınırından geri çekme çağrısında bulunduğunu aktardı.

Scholz'un özellikle Ukrayna’nın doğusunda ateşkese uymanın ve gerilimin azaltılmasının önemli olduğunun altını çizdiğini ifade eden Hebestreit, bu konuda Rusya’nın özel sorumluluk taşıdığını belirtti.

Hebestreit, Scholz’un şu anda aralarında Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macon ve Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski’nin yer aldığı yakın ortaklarıyla istişarede bulunduğu bilgisini paylaştı.

Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, Rusya'nın sözde Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyetlerini tanıma kararını geri almasını istedi.

Baerbock, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in kararına ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, "Rusya'yı kararından dönmeye ve Minsk anlaşmalarına uygun olarak diplomatik ve siyasi ihtilaf çözüm yoluna dönmeye çağırıyoruz." ifadesini kullandı.

Sözde Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyetlerinin Putin tarafından tanınmasının uluslararası hukukun açık bir ihlali olduğunu belirten Baerbock, bunun barışçıl ve siyasi çözüme yönelik tüm diplomatik çabalara ciddi bir darbe olduğunu kaydetti.

AGİT'te yıllarca süren çabaların kasıtlı olarak yok edildiğine işaret eden Baerbock, tanıma kararının aynı zamanda Ukrayna'nın toprak bütünlüğü ve egemenliğinin bir başka ihlali anlamına geldiğini dile getirdi.

Almanya'nın, uluslararası kabul görmüş sınırları konusunda Ukrayna'nın yanında yer aldığını hatırlatan Baerbock, "Uluslararası hukukun bu ihlaline yanıt vereceğiz. Bunu ortaklarımızla koordine ediyoruz." değerlendirmesinde bulundu.

Almanya Dışişleri Bakanı ayrıca, Rusya'ya Ukrayna sınırındaki askeri tehditleri ortadan kaldırması için çağrısını yineleyerek Rusya tarafından daha fazla askeri bir gerilime karşı açıkça uyarıda bulunduklarını bildirdi.

REKLAM

İngiliz Başbakan Johnson, Ukrayna'nın yanında olduğunu ve İngiltere'nin yardım teklifini Ukrayna'ya sunacağını açıklarken, İngiltere Dışişleri Bakanı, "Rusya'nın Donetsk ve Luhansk'ı tanıması, Rusya'nın Minsk Anlaşmaları kapsamındaki taahhütlerini açıkça göz ardı ettiğini gösteriyor" dedi.

Johnson, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların sözde yönetimlerini resmen tanıma kararını, "uluslararası hukukun ihlali" olarak niteledi.

Putin'in Ukrayna'nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların sözde yönetimlerinin tanınmasına dair kararnameyi imzaladığı sırada Başbakanlık'ta Kovid-19’a ilişkin basın toplantısı düzenleyen Johnson, Putin’in kararına ilişkin de açıklamalarda bulundu.

İngiltere'nin, müttefikleriyle Rusya'ya karşı olası yaptırımların uygulanması konusunu görüşeceğini söyleyen Johnson, "Mümkün olduğu kadar çok baskı uygulamaya başlamamız gerektiği ortaya çıkıyor. Bu durumun nasıl ilerleyeceğini görmek zor." açıklamasında bulundu. Johnson, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bu, açıkça uluslararası hukukun ihlalidir. Bu, Ukrayna'nın egemenliğinin ve bütünlüğünün aleni bir ihlalidir. Minsk sürecinin ve Minsk anlaşmalarının reddedilmesidir ve bence bu çok kötüye alamet ve çok karanlık bir işaret."

İngiltere Dışişleri Bakanı Liz Truss da Twitter'dan yaptığı açıklamada, Putin'in kararını kınadığını belirterek, bu adımın Birleşmiş Milletler (BM) Sözleşmesinin ihlali olduğunu ve Minsk sürecinin sona erdiğinin sinyalini verdiğini kaydetti.

Rusya'nın uluslararası taahhütlerini ihlal etmesinin cezasız kalmasına izin vermeyeceklerinin altını çizen Truss, "Yarın, uluslararası hukuk ihlallerine ve Ukrayna'nın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne yönelik saldırılarına yanıt olarak Rusya'ya yeni yaptırımlar açıklayacağız." ifadesini kullandı.

İngiltere'de kabine Ukrayna'daki son durumu ve önemli yaptırım paketi dahil Rusya'ya verilecek yanıtı ele almak üzere acil toplanacak.

Başbakanlık Konutu 10 Numara, İngiltere Başbakanı Boris Johnson'ın, Ukrayna'daki son gelişmeleri ele almak ve derhal uygulamaya konacak önemli bir yaptırım paketinin kabul edilmesi dahil, İngiltere'nin Rusya'ya yanıtını koordine etmek için TSİ 09.30'da düzenlenecek Acil Durum Kabine Toplantısı'na (COBRA) başkanlık yapacağını bildirdi.

İngiltere Dışişleri Bakanı Liz Truss da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların sözde yönetimlerini resmen tanıma kararının ardından Twitter'dan yaptığı açıklamada, Rusya'nın uluslararası taahhütlerini ihlal etmesinin cezasız kalmasına izin vermeyeceklerini belirtmişti.

Truss, "Yarın, uluslararası hukuk ihlallerine ve Ukrayna'nın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne yönelik saldırılarına yanıt olarak Rusya'ya yeni yaptırımlar açıklayacağız." ifadesini kullanmıştı.

Letonya Dışişleri Bakanı, Avrupa Birliği'nin Ukrayna'nın ayrılıkçı bölgelerini ülke olarak tanımasının hemen ardından Rusya'ya yaptırım uygulaması gerektiğini söyledi. Letonya Ukrayna'ya Stinger uçaksavar füzeleri teslim edecek.

Polonya da Rusya'ya en kısa süre içinde yaptırım uygulanması gerektiğini açıkladı.

İtalya Dışişleri Bakanı Luigi Di Maio, Rusya'nın Ukrayna'daki ayrılıkçı yönetimleri tanıma kararının, Minsk anlaşmalarına aykırı olduğu için kınanması gerektiğini ve bunun diplomatik çözüm arayışında ciddi bir engel olduğunu belirtti.

Di Maio, İtalyan basınına yaptığı açıklamada, "Rus makamlarının, sözde ayrılıkçı Lugansk ve Donetsk Cumhuriyetlerini tanıma kararı, Minsk anlaşmalarına aykırı olduğu için kınanmalı ve diplomatik çözüm arayışında ciddi bir engel teşkil etmektedir. İtalya, Ukrayna'nın uluslararası düzeyde tanınan sınırları içinde toprak bütünlüğünü ve egemenliğini desteklemeyi sürdürüyor." ifadelerini kullandı.

Bölgede tek taraflı atılan adımların, istikrar ve güvenlik koşullarının sağlanmasını engellediğini kaydeden Di Maio, tüm tarafları uygun formatta müzakere masasına dönme çağrısı yaptı.

Di Maio, Rusya'ya verilecek yanıtı koordine etmek üzere İtalya'nın, Avrupa Birliği ve NATO'daki ortaklarıyla sürekli iletişim halinde olduğunu da aktardı.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların sözde yönetimlerini resmen tanıma kararı alarak uluslararası taahhütlerini ihlal ettiğini belirterek, Avrupa'nın bu ülkeye karşı yaptırım kararı almasını istedi.

Elysee Sarayından yapılan yazılı açıklamaya göre, Macron, Putin'in söz konusu kararını kınadı.

Bunun açıkça Rusya'nın uluslararası taahhütlerinin tek taraflı ihlali ve Ukrayna'nın egemenliğine saldırı olduğunu ifade eden Macron, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde (BMGK) bu konuda acil toplantı yapılmasını ve Avrupa'nın yaptırım kararı almasını istedi.

Putin, Rusya'nın sözde Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyetlerini tanınmasına imkan veren iki kararnameyi imzalamıştı.

İrlanda Dışişleri Bakanı Simon Coveney, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların sözde yönetimlerini resmen tanıma kararına tepki göstererek, ülkesinin, Rusya'ya yönelik yaptırımlar dahil net ve güçlü bir Avrupa Birliği (AB) yanıtını desteklediğini bildirdi.

Coveney, Twitter'dan yaptığı paylaşımda, Rusya'nın sözde Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Lugansk Halk Cumhuriyeti'nin tanınması kararının "uluslararası hukuka aykırı" olduğunu belirtti.

Bakan Coveney, "İrlanda'nın uluslararası kabul görmüş sınırları içinde Ukrayna'nın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne ve kendi dış ve güvenlik politikası yolunu seçme hakkına verdiği destek sarsılmaz." değerlendirmesinde bulundu.

Rusya'nın kararını, Ukrayna'nın toprak bütünlüğünün açık bir ihlali olduğunu vurgulayan Coveney, söz konusu kararın, Minsk anlaşmalarının da açık ve tek taraflı ihlali olduğunu kaydetti.

Coveney, "İrlanda, ek yaptırım önlemleri dahil net ve güçlü bir AB yanıtını desteklemektedir." ifadesini kullandı.

Gürcistan Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in, Ukrayna'nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların sözde yönetimlerinin tanınmasına dair kararnameyi imzalamasını sert bir şekilde kınadı.

Zurabişvili, Twitter'dan yaptığı paylaşımda, Putin'in, Rusya'nın Donbas'taki ayrılıkçıların sözde yönetimlerini tanıyan kararnameyi imzalamasına tepki gösterdiklerini belirterek, şu ifadeleri kullandı:

"Rusya'nın, Ukrayna'nın Donetsk ve Lugansk bölgelerini tanımasını şiddetle kınıyoruz. Bu, topraklarımızın yüzde 20'sinin işgaline (2008'de) yol açan senaryonun tekrarıdır."

Mesajında, Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü desteklediklerini aktaran Zurabişvili, "Gürcistan, Ukrayna'nın toprak bütünlüğü ve barışını desteklemek için Ukrayna ve Başkan Zelenskiy'nin yanında yer alıyor." ifadelerine yer verdi.

Gürcistan Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı David Zalkaliani da Rusya'nın kararının uluslararası hukuk ilkelerinin ihlal edilmesi olduğunu belirterek, Rusya'nın 2008'de Gürcistan'a uyguladığı şiddet politikasını şimdi Ukrayna'ya yönelik kullandığını kaydetti.

Avrupa Birliği (AB) üyesi Avusturya, Hollanda, Çekya ve Slovakya, Rusya'nın Ukrayna'nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların sözde yönetimlerini resmen tanıma kararına, tepki gösterildi.

Avusturya Başbakanı Karl Nehammer, Twitter'dan yaptığı açıklamada, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in kararının Minsk Anlaşmasının açık ihlali ve hali hazırda barışçıl çözüm için sürdürülen diplomatik çabalara yönelik bir "hakaret olduğunu" ifade etti.

Slovakya Başbakanı Eduard Heger, Ukrayna ile dayanışma içinde olduklarını belirterek, Rusya'nın aldığı kararı kınadığını belirtti.

Heger, barışçıl çözüm için diplomatik çabaların sarf edildiği bir süreçte Ukrayna'nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların sözde yönetimlerini resmen tanınmasının kabul edilemez olduğunu kaydetti.

Çekya Başbakanı Petr Fiala da Rusya'nın aldığı kararın uluslararası hukuku ihlal ettiği gibi egem bir ülkeye yönelik açık bir "saldırganlık" olduğunu ifade etti.

Hollanda Dışişleri Bakanı Wopke Hoekstra, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların sözde yönetimlerini resmen tanıma kararını kınadı.

Hoekstra, konuyla ilgili sosyal medya hesabından, "Ukrayna'daki ayrılıkçı bölgelerin tanınması, uluslararası hukukun, Ukrayna'nın toprak bütünlüğünün ve Minsk anlaşmalarının açık bir ihlalidir. Hollanda bu eylemi şiddetle kınıyor ve AB ve NATO ortaklarımızla yakın ve sıkı bir koordinasyon içinde kararlılıkla hareket edecektir." paylaşımında bulundu.

Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların sözde yönetimleri resmen tanıma kararı sert bir şekilde kınandı.

AGİT'ten yapılan yazılı açıklamada, teşkilatın dönem başkanlığını üstlenen Polonya Dışişleri Bakanı Zbigniew Rau, AGİT Sekreteri Helga Schmid, AGİT Parlamenterler Asamblesi Başkanı Margareta Cederfelt ve AGİT Parlamenterler Asamblesi Genel Sekreteri Roberto Montella'nın ortak açıklaması kamuoyuyla paylaşıldı.

Açıklamada, Rusya'nın sözde Donetsk ve Luhansk Cumhuriyetleri'ni tanıma kararı sert bir şekilde kınanırken, "Bu adım, uluslararası hukukun ve temel AGİT ilkelerinin ihlalidir ve Minsk anlaşmalarına aykırıdır." görüşü paylaşıldı.

AGİT üyesi bütün ülkeler gibi Rusya'nın da başkalarının egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı gösterme taahhüdünde bulunduğuna dikkat çekilen açıklamada, "Rusya'yı bu kararı derhal geri almaya çağırıyoruz." ifadesine yer verildi.

Açıklamada Rusya'nın bu tanıma kararının gerilimi daha da fazla körükleyeceği gibi bu bölgelerde yaşayan halkları ülkenin geri kalanından yani Ukrayna'dan koparacağı kaydedildi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarihi bir ulusa sesleniş konuşması gerçekleştirdi. Donbas'ın Rusya'nın tarihsel bir parçası olduğunu söyleyen Putin, Ukrayna ekonomisinin çöktüğünü ifade etti. Ukrayna halkının soyulduğunu belirten Putin, "Ukrayna dış güçler tarafından yönetiliyor. Önemli kararları Batı alıyor" dedi. Kiev'in barış istemediğini söyleyen Putin, 'Uyarıyorum, ateşi kesin' dedi. Putin ayrıca Almanya ve Fransa liderlerine açıkladığı Doğu Ukrayna kararını canlı yayında tekrarlayarak, Doğu Ukrayna'daki iki cumhuriyeti de tanıdığını duyurdu.