Ukrayna-ABD kaynak anlaşması: Bağımsızlık mı, ekonomik teslimiyet mi?
Ukraynalı diplomatik yetkililere göre, Kiev ve Washington arasında Ukrayna'nın doğal kaynakları üzerinde geniş çaplı bir kontrol sağlayan anlaşma müzakere ediliyor. Anlaşmanın resmi amacı "çatışmanın düşman taraflarının Ukrayna'nın yeniden inşasından faydalanmasını önlemek" olarak belirtilse de, içeriğinde yer alan maddeler Ukrayna'nın ekonomik egemenliğini tehlikeye atabilir.
ABONE OLABD ve Ukrayna’nın ortak yatırım fonu kurmasını öngören taslak anlaşma, maden kaynakları, petrol ve gaz rezervleri, limanlar ve diğer altyapı projelerini kapsıyor. Ancak hangi ekonomik varlıkların dahil olduğu konusunda net bir çerçeve çizilmemiş. Üstelik, anlaşma New York yasalarına tabi olacak, bu da Ukrayna’nın ulusal hukuk sisteminin devre dışı bırakılması anlamına geliyor.
Ukraynalı diplomatik yetkililer, “Bu anlaşma, Ukrayna’nın savaş sonrası ekonomik kalkınmasını desteklemek için önemli bir adım” ifadelerini kullansa da, taslak metinde yer alan bazı maddeler Ukrayna’nın kaynak yönetimi üzerindeki kontrolünü Washington’a devretmesine neden olabilir.
İngiliz Telegraph gazetesinin ulaştığı taslak anlaşmaya göre ABD, Ukrayna'nın doğal kaynaklarının çıkarılmasından elde edilen gelirlerin yüzde 50'sine sahip olacak. Ayrıca, gelecekte üçüncü taraflara verilecek tüm yeni lisanslardan elde edilecek finansal gelirin de yüzde 50'si ABD'ye gidecek. Ukraynalı bir yetkili, "Bu madde, Ukrayna’nın önceliklerini belirleme yetisini ciddi şekilde sınırlıyor ve ekonomik kalkınmamızı doğrudan ABD’ye bağlı hale getiriyor" diyerek endişelerini dile getirdi.