Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü, hatalı döviz kuru nedeniyle 2020 yılı Şubat-Haziran döneminde otomobillerden fazla ücret alındığı yönünde çıkan haberlerin gerçeği yansıtmadığını duyurdu.

"FAZLADAN BİR ÜCRET ALINMASI SÖZKONUSU DEĞİL"

Son günlerde Sayıştay’ın 2020 yılına ait Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Denetim Raporu’nda Avrasya Tüneli’nde geçiş ücretlerinin belirlenmesinde kullanılan döviz kurlarının hatalı olduğu yönünde birtakım haberler ileri sürüldü. Bu kapsamda açıklamalarda bulunan, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na bağlı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü haberlerin gerçeği yansıtmadığını ve fazladan bir ücret alımının söz konusu olamayacağını açıkladı.

Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:

“Sayıştay denetçisinin raporunda iddia edildiği gibi ‘Güncel Geçiş Ücretlerinin Hesaplanmasında Döviz Kurunun Hatalı Belirlenmesi’ gibi bir durum söz konusu değildir.

Alınan ücret Sözleşmede yazıldığı üzere her yıl doğru şekilde hesaplanmakta ve uygulanmaktadır. Avrasya Tüneli projemiz 2008 yılında 3996 sayılı Yap-İşlet-Devret kanunu kapsamında ihale edilmiş, 2011 yılında Uygulama Sözleşmesi imzalanmıştır. Tüm uygulamalar da anılan sözleşmelerin hükümlerine uygun olarak devam etmektedir. Her yıl Ocak ayı içinde belirlenerek Şubat ayı başında uygulamaya geçen yeni ücrete esas döviz kurunun, hangi tarihli kur olarak alınacağını belirten Sözleşme maddesi şöyle:

"SOMUT GERÇEKLİKLE UYUŞMAYAN BULGULAR ÇÜRÜTEBİLİR VASIFTA"

‘İşletme yılının Ocak ayının 2’inci günü için Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından yayınlanan Amerikan doları için döviz alış kurunu, işletme yılında Ocak ayının 2’inci gününün tatil gününe rastlaması durumunda bir önceki ayın en son çalışma gününün kuru esas alınacaktır’

Sözleşmede açık olarak belirtilen bu hüküm gereğince Avrasya Tüneli geçiş ücreti belirlenirken her yıl ‘Ocak ayının ikinci günü T.C. Merkez Bankası tarafından yayınlanan US$ (Amerikan Doları) için döviz alış kuru’ esas alınmaktadır. 2020 yılı için de aynı kural uygulanmıştır. Sayıştay denetçisinin yazdığı şekilde 31 Aralık kurunun alınması Sözleşmeye aykırıdır. 2 Ocak 2020 tarihli kur 5,9478 TL, 31 Aralık 2019 tarihli kur ise 5,9400 TL’dir. Fazla tahsilat yapılan bir ücret belirlenmesi asla söz konusu olmamıştır ve olmayacaktır. Diğer yandan bu husus, Sayıştay denetim raporunun “mali rapor ve tablolara verilen görüş ile ilgili olmayan B. Diğer Bulgular” bölümünde yer almış ve “bulgu” vasfındaki kanaatidir. Somut gerçeklikle uyuşmayan bulgular değişebilir, çürütülebilir vasıftadır.”

"MEDYADA YER ALAN İDDİALAR GERÇEK DIŞIDIR"

Bakanlıktan yapılan bir diğer açıklamada ise Sayıştay raporunda yer alan ve bazı gazeteler de yer alan iddiaların gerçek dışı olduğu kaydedildi.

Açıklamada "Gayrettepe-İstanbul Yeni Havalimanı Metro yapım işinde, sözleşme kapsamında olmayan işlerin yapılması ve bu işlerin bedellerinin ilgili idareden tahsil edilmemesi" iddialarının gerçek dışı olduğu aktarılarak şu ifadelere yer verildi:

İstanbul Havalimanı metrosunun bir istasyonu yakınındaki makas yapısı, gelecekteki inşa edilecek yeni terminalin kazı alanına rastlanmış, bu alandaki yüzey kazılarının havalimanı yüklenicisi tarafından 2025 veya sonrasında planlandığı, finansman anlaşmalarının buna göre olması, metro inşaatının ise bunu beklemeyecek olması sebebiyle, metro için zorunlu olan kazı, metro inşaatı kapsamına alınarak yaptırılmıştır. Buna karşılık ortaya çıkan 7,5 milyon Euro tutar, Havalimanı işletmecisinin hesabından mahsup edilmesi için, DHMİ Genel Müdürlüğü'ne gönderilmiştir.

Buna ilişkin resmi yazılar 01.11. 2019, 07. 11.2019 ve 30.04. 2021 yazılarla tekamül etmiş, DHMİ ise 07.07.2021 tarihli yazısı ile İGA'ya; hesaplardan ilgili kesintinin yapılmasına dair talimat yazısı göndermiştir.

Sayıştay raporunda somut delile dayanmadan tahminlendiği ve kabul edildiği gibi hesaplarda mahsuplaşma 25 yıl sonra değildir! Kısa zaman içinde mahsuplaşma tamamlanmaktadır.

"TOPLAM TUTARIN DEĞİŞMESİ MÜMKÜN DEĞİLDİR"

Sayıştay raporunda sanıldığı gibi sadece kazının miktarı değil, ödenen tutarın mahsubu istenmiş ve talimatlandırılmıştır. Yani kazanın bedeli daha ucuz bir birim maliyetle hesaplanıp toplam tutarın değişmesi mümkün değildir. devletin kayıtlarına giren tutarların değiştirilmesi mümkün değildir. Resmi belge bağlayıcıdır.

Sayıştay'ın mahsuplaşmanın kısa sürede yapılmayacağı, 25 yıl sonralara atılabileceğine yönelik tahmin yada öngörüsünü anlamak ise mümkün olmamıştır.

Bu yazışmalar, ilgili denetçilere itiraz edildiği hatta final raporda bunun düzeltilmemiş olması üzücüdür. İlişkili haberler de kurumumuzun itibarını sarsmaya yönelik itham ve girişimler durumundadır.