Bebekler neden parmak emer?
Bir bebeğin anne karnındayken öğrendiği refleks olan parmak emme hareketi, doğumdan sonra da bir süre devam ediyor. 3 yaşa kadar görülmesi normal kabul edilen parmak emme olayı neden oluyor? İşte miniklerimizin parmak emmesinin ardında yaşanan durum...
Bebeklerin beslenme ve sağ kalım için hayati önem taşıyan emme refleksleri, doğumdan sonra ilk 6 ay için beslenmenin tek yoludur. Peki ilk başlarda ihtiyaç olan parmak emme refleksi, bir süre sonra neden keyif kaynağı haline gelir? 3 yaş ve sonrası bebekler neden parmak emer?
BEBEKLER NEDEN PARMAK EMER?
Yeni doğan bebeklerde parmak emme doğal bir reflekstir ve bu hareket anne karnındayken öğrenilir. Bazı çocuklar ise diş çıkması, bazı psikolojik durumlar (utanma, sıkılma) gibi durumlarda da parmak emerek tepki verebilirler.
Ağız bölgesi bebekler için bir haz kaynağıdır. Doğumdan 2 yaşına kadar doğal olan bu durum bazı çocuklarda uzun sürebilir. Özellikle baş parmaklarını emen bebekler, ayak parmaklarını bile emebilirler. Bu durum içerisinde aslında hangi parmak olduğunun bir önemi yoktur çünkü olay emme refleksidir. Parmak emme refleksi başlarda bir ihtiyaç olsa da ilerleyen zamanlarda bebek için keyifli bir hal almaya başlar. Yapılan bazı çalışmalara göre parmak emme ve uyku arasında da doğrudan bir ilişki vardır. Uykusu gelen bebeğin parmağını emdiği görülür. Özellikle 2 yaşına kadar çocukların uykuya dalma anlarında parmak emdiği görülmüş 3 yaşında ise bu alışkanlığın kaybolduğu izlenmiştir.
PARMAK EMME DURUMU PSİKOLOJİK MİDİR?
Yeni doğan bebeklerde doğal bir refleks olan parmak emme durumu oldukça doğaldır. Daha sonrasında çocuklar diş çıkarma gibi durumlarda hem parmak hem de battaniye, oyuncak gibi materyalleri emebilir. Aslında emme durumu sadece beslenmeyle ilgili değil, psikolojik olarak da çocuğun keyif almasını ve doyumunu sağlar. 1 yaş civarında nerdeyse çocukların yarısında parmak emme görülebilirken, bu davranış 2 yaşa doğru sıklaşır ve 3 yaş gibi kesilir. Emme durumun kaybolması için genellikle ekstra bir hamle yapmaya gerek kalmaz çünkü çocuk kendiliğinden bırakır.
PEKİ 3 YAŞINDAN SONRA HALA PARMAK EMİYORSA?
Parmak emme davranışı genellikle anaokulu ya da kreşe başlayınca kendiliğinden kesilir. Bu süreç sonrası çocuk hala parmak emiyorsa, durumun altında çocuğun bir sıkıntısının, mutsuzluğunun, endişesinin, üzüntüsünün olduğu yatabilir. Eğer böyle bir durum tespit edilirse, anne ile baba çocuğun yaşadığı olumsuz durumları ortadan kaldırmaya yönelik hamleler yapmalıdır.
PARMAK EMMEYİ DURDURMAK İÇİN NE YAPILABİLİR?
Çocuğun parmak emmesini durdurmak için bağırmak, kızmak, alaycı bir söylemle onu uyarmak, elini ağzından zorla çektirmek, vurmak, eline ya da ağzına acı bir şeyler sürmek, cezalandırmak gibi tutumlar yanlış davranışlardır ve ters tepecektir. Bu tür davranışlar olumsuz etki verecek ve davranışın bırakılmasının aksine daha fazla artmasına neden olacaktır. Mutlu bir meşguliyet içindeki çocuk parmak emme davranışında bulunmaz. Bu durumda ebeveynler çocukları ile olan ilişkilerine önem vermeli, davranışlarına dikkat etmelidir. Eğer çocuk ebeveyninden korkarsa parmak emme alışkanlığını bırakması daha uzun sürer. 3 yaşını geçmiş bir çocuk halen parmak emiyorsa psikolojik bir sıkıntısı olabilir. Böyle bir tespitiniz var ise uzmana danışmanızda fayda var.
UYUMADAN ÖNCE BİRLİKTE KİTAP OKUYUN!
Genellikle uyku zamanında parmak emilir. Uykuya geçiş anlarında uyku tamamen gelmeden yatağa yatmamak, uyku öncesinde rahatlatıcı aktiviteler yapmak, kitap okumak, emme alışkanlığını ortadan kaldırmanıza yardımcı olabilir. Aileler parmak emme konusunda sık sık çocuklarını uyarmamalıdır.
ÇOCUĞUNUZU YAKINDAN TAKİP EDİN
Çocuğu duygusal açıdan zorlayan bazı yaşantılar da (okula başlamak, kardeş doğumu, vb.) parmak emmenin başlamasına ya da artmasına sebep olabilir. Bu durumlarda, iyi gözlemci olan ebeveynler çocuklarının özellikle yalnız kaldığında, heyecanlandığında parmak emdiğini görecektir. Çocuğunuzun bu durumlarda yanında olun ve duygusal açıdan güçlendirecek bir tutum izleyerek, ihtiyaçlarına duyarlı olarak ve uygun eğlenceli aktiviteler yaparak, emme refleksi ile baş etme becerisini güçlendirmelisiniz.
