Eğitim harcamasının 5'te 1'i cepten

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2019 yılı eğitim harcamaları istatistiklerine Türkiye'de eğitim harcamaları, geçen yıl 2018'e göre yüzde 18.2 artarak 259 milyar 220 milyon liraya ulaştı. Devlet, vakıf ve hanehalkı harcamalarını kapsayan bu rakamda özelin payı 80 milyar 990 milyon lira oldu. Özel eğitim harcamalarında hanehalklarının payı da 53 milyar 833 milyon lira.

Hanehalklarının yaptığı eğitim harcamaların payı son 5 yılda 2.1 puan arttı. 2019 yılında eğitim harcamalarının yüzde 74'ü devlet tarafından finanse edildi. Hanehalklarının yaptığı harcamaların payı ise yüzde 20.8 oldu. Bu rakam 2015 yılında yüzde 18.7 idi. Devletin eğitim harcamaları ise o dönemde yüzde 74.3'tü.

5 YILDA YÜZDE 91.6 ARTIŞ

260 milyar liraya dayanan eğitim harcaması son 5 yılda yüzde 91.6'lık artışı işaret ediyor. Bu dönemde devletin eğitim harcamaları yüzde 88.7, özel eğitim sektörünün harcaması ise yüzde 100.4 arttı. Hanehalkının harcamasının ise yüzde 107 artması dikkat çekti.

ÖZEL SEKTÖRÜN EĞİTİM HARCAMASI YÜZDE 100 ARTTI

2012/13 döneminde 4+4+4 sistemine geçiş ile ilköğretim okullarının ilk ve ortaokul olarak ayrıştırılması okul sayısının artmasına neden olmuştu. 2012 -2019 yılları arasında eğitime harcanan tutar yüzde 178.6 artış gösterdi. Bu dönemde devletin eğitim harcamaları yüzde 176.4 artarken, özeldeki artış yüzde 189.1 oldu. Hanehalklarının harcamasındaki artış oranı ise yüzde 195.3'ü buldu.

Türkiye’de özel eğitim kurumlarının payı 2014/15 eğitim-öğretim dönemine kadar yüzde 3-4 seviyesindeydi. 2014/15’te dershanelerin dönüşüm sürecinde özel eğitim kurumlarına talep, söz konusu kurumlara verilen teşviklerin de etkisiyle arttı. Özel eğitim kurumları mevcut durumda hangi bölgede olduklarına bakılmaksızın 5. Bölge kapsamındaki yatırım teşviklerden yararlanabiliyor. Özel okullarda okuyan öğrencilere de belli kriterler dahilinde eğitim-öğretim desteği sağlanıyor. Eğitim ve öğretim desteği uygulaması 2015- 2016 eğitim yılında başlamış, uygulamanın 2018-2019 eğitim yılı sonundan itibaren kademeli olarak kaldırılması kararı alınmıştı.

CEPTEN HARCAMALARDA EN YÜKSEK ARTIŞ ORTAOKULDA

Son üç yılda hanehalklarının eğitim harcaması içerisinde yüzde 73.34 ile ortaokul eğitimi ilk sırada yer aldı.

2019 yılında bir önceki yıla göre eğitim harcamalarının en çok yükseldiği eğitim düzeyleri; yüzde 31.9 ile ilkokul, yüzde 26.4 ile ortaokul oldu. Devlet kurumlarınca yapılan harcamaların yüzde 30.3'ünü yükseköğretim, yüzde 24.9'unu ortaöğretim oluşturdu. Özel kurumlarca yapılan harcamaların ise yüzde 38.4'ü ortaöğretime, yüzde 36.8'i yükseköğretime yapıldı.

Eğitim harcamasının gayrisafi yurtiçi hasıla içindeki payı yüzde 6 oldu. Öğrenci başına yapılan eğitim harcaması 2019'da 11 bin 769 lira oldu. Öğrenci başına harcamanın en yüksek olduğu eğitim düzeyi 18 bin 830 lirayla yükseköğretim.