Vizesiz geçişler Güneydoğu'da turizmi patlattı

Bir ayda Türkiye’ye gelen 203 bin Suriyeli bu ülkeye çevre illerde iştah kabartınca işletmeciler proje üstüne proje geliştirmeye başladı. Gaziantep’in en büyük alışveriş merkezi Sanko Park AVM’ye daha fazla Suriyeli çekebilmek için Halep ile Gaziantep arası ring seferi başlatıp çalışanına Arapça

öğretecek. Anonslarına ve levhalarına şimdiden Arapça’yı ekleyen AVM,

şatafatı seven Araplara daha fazla hitap edecek markalar getirmek ve misafirlerinin işini kolaylaştırmak için bir tax-free office açmak konusunda da

kolları sıvamış durumda.

DUBAİLİ MAX ANTEP’E GELİYOR

Sanko Park’ın Genel Müdürü Emre Şen, Suriyeli müşterilerinin toplam müşteri sayısı içinde yüzde 10 pay aldığına dikkat çekerek, “Bakmaya değil, almaya Geliyorlar” diyor. Suriyeliler arasında kişibaşı harcama miktarının 200-250 dolar seviyesinde olduğuna dikkat çeken Şen, şöyle devam etti: “Şu an için en büyük ilgi tekstilde. Food court’a muhakkak uğruyorlar. Biz, ilgilerini daha artırmak için mağaza karmamızı yeniden ayarlıyoruz. Bu bağlamda Dubaili Max markasını Gaziantep’e taşıyacağız. Toplam ziyaretçi sayımızı 1 milyona, Suriyeli misafir sayımızı da 100 bine ulaştırmayı hedefliyoruz.”

MAĞAZA AÇMAK İSTİYORLAR

Suriye’den gelmek için turlar düzenlendiğinin ve bu turlara da büyük ilgi olduğunun altını çizen Şen şöyle devam etti: “Şu an alışveriş için gelenler

yakında mağaza açmak da isteyecek. Bunun ilk sinyalleri gelmeye başladı.

Halep’ten gelen bir konuğumuz bize başvurup mobilya mağazası açmak

istediğini söyledi. Harcamalarını artırmak için ödedikleri vergileri

AVM içinden geri almalarını sağlayacak bir tax free office açmak konusunda çalışıyoruz.”

BURGER KING’DE PAZARLIK

Suriyeli deyince esnaf hep aynı şeyi söylüyor. “Sen ne fiyat verirsen ver, yarısına almak istiyorlar.” Bu onların kendi ülkelerindeki alışkanlıklarından

kaynaklanıyor. Örneğin Marks and Spencer ve Burger King’den alışveriş yapıp yemek yiyen Suriyeliler de kıran kırana pazarlığa girişip Burger King’de 8 TL’lik

mönü için “4 TL’ye alırım” demeye başlayabiliyor.

40 yıllık kaçakçılık vize kalkınca bitti

Kilis denince hâlâ akla kaçakçılık geliyor. Ama işler eskisi gibi değil. Vizesiz

giriş çıkış imzasının atıldığı günden bu yana ‘Bu iş en çok sınır ticareti yapanlara ve kaçakçılara yarayacak” diye düşünenler yanılacak gibi görünüyor. Bu da giriş çıkışların serbestleşmesiyle birlikte gümrüklerde kontrollerin sıkılaşmasından kaynaklanıyor. Suriye’den gelen her araba didik

didik aranıyor. Getirilen çay 3 kiloyu geçerse tamamına el konuluyor.70 bin nüfuslu Kilis’te emniyet memuru sayısı jandarmayla birlikte 3 bini buluyor. Tüm ekipler de konunun üzerinde sıkı çalışıyor. Sınırı geçtikten sonra bile araçlar durdurulup aramadan geçiriliyor. Kaçakçıya göz açtırılmıyor.

‘BİZİ BİTİREN SÜREÇ’

Suriye’ye kaçak mal götüren aracılara mal satanlar için işler pek parlak sayılmaz. Giriş çıkışların artmasıyla birlikte Suriye’de mal bolluğu yaşanmaya

başladı ve kâr marjı geriye gitti. Kilisli aracı Birol Güven, “Artık aracılara ihtiyaç

yok. Aileler arabalarıyla gelip alıyor” diyor. Öncüpınar Mahallesi’nde dükkân sahipleri de mutsuz. Ahmet Şehzaid, “Bu süreç bizi bitirmek için başladı” diye

konuşuyor.

SESLİ BATTANİYE

Sınıra yakın dükkânların tamamında sesli battaniye için ayrılmış özel bölümler

var. Türkiye’den bu ürünleri alan bir aracı Suriye’ye götürebilirse bir battaniyeden 3 TL, şampuan, ıslak mendil gibi diğer ürünlerin tanesinden de 25 kuruş kazanıyor. Marjlar bir yılda yarıya indi.

‘90 kadın dükkanı bastı sucuklar havada uçuştu’

Gaziantep’in tanınmış kuru meyve ve baharatçılarından Vakkas, İmam Çağdaş’da kebap yerken baharatlarını tadıp almaya gelen Suriyeliler nedeniyle umutlu. Cuma günü tatil yapan Suriyelilerin akını Gazianteplilerin tatiliyle birleşince dükkânlarda şenlik havası yaşandığını dile getiren

Vakkas’ın sahibi Vakkas Azrak başından geçen ilginç bir olayı da şöyle anlattı,

“Suriye’den Gaziantep’e 50 kişilik otobüslerle gelirler. Bir keresinde iki otobüs kadın çarşıya geldi. Bana uğramadan gittikleri için üzüldüm. Ama akşam 10 gibi geri gelip dükkana girdiler. Hepsi aynı anda bir şeyleristeyince dükkanda havada uçuşan sucuklar gördüğümü hatırlıyorum. O gün 30 dakikada 1 günlük satış yaptım. Devamını bekliyorum”

Eski garajda Hazreti Zeynebi bereketi var

Gaziantep için tek umut Suriyeliler değil. Daha az harcasalar da İranlılar da şehir için önemli gelir kaynağı. İranlı Şiiler otobüslerle Şam’daki Hazreti Zeynebi türbesi ziyaretine giderken, yolları Doğu Beyazıt, Ağrı ve Diyarbakır’ın yanı sıra Gaziantep’ten de geçiyor. Burada eski garaja park eden

otobüsler 3 saatlik Gaziantep molasında hem depolarında getirdikleri mazotun bir kısmını bu garaja bırakarak kaçakçılık yapıyor. Hem de yolcuları eski garajın etrafında kurulan mağazalardan alışveriş yapıyor. Gaziantep’te 15

bin kişinin çalıştığı söylenen Eski Garaj’a ibadetin yoğun yapıldığı kasım-aralık aylarında günde bin 500 İranlı geliyor.

H1N1’den korunmak için Atom içiyorlar

Gaziantep’in merkezindeki Bedesten’in hemen yanında taze meyve suyu satan Vitamin Bar’ın işletmecisi Süleyman Yasan, Suriye ile vizenin kalkmış olmasından mutlu. Bu durumun şu an satışlarını yüzde 10 artırdığını ifade

eden Yasan, “Ben daha da iyisini bekliyordum. İleride daha iyi de olabilir. Sorun zaman zaman dil konusunda çıkabiliyor. Arapça bilmemek esnaf için dezavantaj oluyor. Öğrenmeye çalışacağımı da sanmıyorum. Suriyeliler bu

dönemde sağlıkları konusunda hassas. Mandalina ve cezerye karışımı Atom adlı içecek ile H1N1 virüsüne karşı bağışıklık sistemlerini güçlendirmeye çalışıyorlar. Onlara en çok bunu satıyorum” dedi.

GAZETE HABERTÜRK - AYŞEGÜL AKYARLI GÜVEN