Kapalıçarşı, altındaki yükselişe karşı

İstanbul'da altın ticaretinin merkezi Kapalıçarşı, fiyatların aşırı yükselmesi sebebiyle zor günler yaşıyor. Fiyatların zirve yapması, bir yandan altın satışlarına darbe vururken, diğer yandan kiralarını altın üzerinden ödeyen işyeri sahipleri zor durumda kaldı. Kapalıçarşı Esnafları Derneği Başkanı Hasan Fırat, kuyumcu esnafının sözleşmelerin yenileneceği 2010 Ocak'ında sıkıntı yaşayacağını açıkladı.

Kapalıçarşı'da bulunan yaklaşık 400 işyerinin mülkiyeti özel kişilere ait. Bunun dışında Vakıflar İl Müdürlüğü'ne ve Büyükşehir Belediyesi'ne ait olan dükkanlar ise kiralarını lira cinsinden ödüyor. Kapalıçarşı'da dükkanı bulunan Altın ve Para Piyasaları Uzmanı Mehmet Ali Yıldırımtürk, özellikle işlek caddelerdeki dükkanların ve kuyumcuların tamamının bu sıkıntı ile karşılaşacağını, birçoğunun dükkan boşaltmayı düşündüğünü söyledi. Esnaf, Ocak 2008'de altının kilosu 25 bin dolar üzerinden kira anlaşması yapmıştı. Ancak altının fiyatı 37 bin doları aşmış durumda. Yıldırımtürk, bu sıkıntının üzerine altının pahalanması sebebiyle kuyumcuların işlerinin yüzde 75 düşüş göstermesinin eklendiğine dikkat çekiyor. Altın işlem hacminin yüzde 50'lere gerilediğine işaret eden Yıldırımtürk, "Bir orta yol bulunmalı. Dükkanlar boşaltılırsa yerine yenilerinin gelmesi bu ortamda zor görünüyor." dedi.

Kapalıçarşı kuyumcusu ise bu konu hakkında suskun kalmayı tercih ediyor. Bunda altınla kira ödemenin resmi olmamasının payı var. 'Altın fiyatlarının yükselmesinden nasıl etkilendiniz?' sorusuna Bircan Kuyumculuk çalışanı Nedim Altay, "Kötü. Hem de nasıl kötü. Altın fiyatı yükseldiği için sadece altın satan insanlarla iş yapar hale geldik. Altın satışı yapılmıyor." diye cevap verdi. Yükselen altın fiyatı semt kuyumcularını daha fazla etkiledi. Altı yıl önce Kapalıçarşı'da kuyumculuk yapan ve şimdi Bağcılar'da dükkanı bulunan Balaban Kuyumculuk'un sahibi Cevdet Balaban, "Dükkanı kapattım. Ayaklı altın borsasında piyasayı takip etmeye geldim. Burada birkaç işlem gerçekleştirip günü kurtarmaya çalışıyorum." diyor. Şu an 30'a yakın kişinin oluşturduğu 'ayaklı altın borsası' gergin bir şekilde işlem yapmaya çalışıyor.

Kapalıçarşı'da 3 bin 600 dükkan bulunuyor. Bunların kapladığı alan 40 bin metrekare. Hanlarla birlikte bu rakam 75 bin metrekareye ulaşıyor. 25 bin çalışanın istihdam edildiği bu tarihi mekanı kışın 300 bin, yazın 400 bin vatandaş ziyaret ediyor.

Televizyon dizisi beğenildi ziyaretçi sayısı artıyor

Kapalıçarşı esnafı, müşteri çekebilmek için ilginç yöntemlere başvuruyor. Kapalıçarşı Esnafları Derneği Başkanı Hasan Fırat, Kapalıçarşı'nın maliyeti 150 milyon Euro'yu bulacak bir onarıma ihtiyaç duyduğunu, amaçlarının çarşıyı eski haline döndürüp yerli müşteriyi buraya çekebilmek olduğunu ifade etti. Fırat, yeni nesli sadece modern AVM'lerde değil, Kapalıçarşı'da da görmek istediklerini kaydetti. "Bunun için ne yapıyorsunuz?" sorusuna ise Fırat, "Televizyonda Kapalıçarşı adlı bir dizinin yayınlanmasını sağladık. Böylece ziyaretçi sayımız yüzde 30 artış gösterdi. İnsanlar hafta sonu izinlerini burada geçirmeye başladı ve ciromuz da yüzde 30 arttı." diye cevap verdi. Fırat, Kültür Bakanlığı'ndan aldıkları ödenekle Kapalıçarşı için belgesel yaptırdıklarını ve bunun Avrupa'da bir yarışmaya gönderildiğini söyledi. Yine bakanlığın desteğiyle martta Almanya'nın Berlin şehrinde düzenlenecek turizm fuarında minyatür bir Kapalıçarşı yapacaklarını ve esnafı oraya götüreceklerini ifade etti. Fırat, "Yerli ziyaretçi oranımız yüzde 30. Bunu artırmalıyız. Ama ciddi ulaşım sorunu var." diye konuştu. "Kriz sizi etkilemedi mi?" sorusuna da, "Elbette ki hayır. Hiçbir yerde 'yüzde 50 indirim' afişi görüyor musunuz?" cevabını verdi.

UZMANLARIN KAFASI KARIŞIK

Onsun 1.200'e çıkacağı beklentisi hakim

İstanbul Altın Borsası Başkanı Osman Saraç: Dolardaki zayıflama sürerken ve yatırımcılar finansal piyasalardaki belirsizlik ortamında sağlam varlıkları tercih ederken, altının gelecek yıl da yeni rekor seviyelere yükselmesi bekleniyor. Londra Külçe Piyasası Birliği (LBMA) piyasa yapıcılarında, kısa vadede ons fiyatının 1.200 dolara ulaşabileceği beklentisi hakim.

Fiyatın nereye varacağını kestirmek çok güç

İstanbul Kuyumcular Odası Başkanı Alaattin Kameroğlu:

Altın fiyatları bir adım ileri, iki adım geri misali artmaya devam ediyor. Bunun nereye varacağını kestirmek gerçekten güç. Bundan kuyumculuk sektörü olumsuz etkileniyor. Günümüzde en sağlam yatırım aracı olarak altın görünüyor. Artış, kuyumculuk sektöründeki iyileşmeden dolayı değil, yatırımcıların altına yönelmeleri veya bazı devletlerin merkez bankalarının altın stoklarını artırma kararlarından dolayı yaşanıyor.

Kargaşa ortamında vatandaş altına yöneliyor

İstanbul Altın Rafinerisi Başkanı Özcan Halaç: Fiyatların yükseleceği beklentisi sebebiyle insanlar yastık altındaki altını satmıyor ve hurda altın dönüşümü olmuyor. Altının yükselmesinin arkasındaki sebepler, kriz, doların değer kaybetmesi, faizlerin düşmesi, tüketimin ve üretimin azalması, bu durumda yatırımcıların farklı alternatifler araması. Altının kağıt para gibi değil de metal olmasından dolayı krizler, kaoslar, savaşlar ve enflasyon, yatırım aracı olarak altına talebi artırıyo

Yukarı da çıkabilir, hızlı bir gerileme de olabilir

Altın ve Para Piyasaları Uzmanı Mehmet Ali Yıldırımtürk: Yorum ve hareketlerle altının onsu geçen pazartesi 1.172 dolarlık tarihi zirvesine ulaştı. İnisiyatifimizde değil altının yükselişi, tamamen yatırım fonların elinde ve de fiziki de değil bu yükseliş. 1.200 dolara gider mi? Gidebilir. Daha yukarı gider mi? Gidebilir. Ama hızlı bir gerileme de söz konusu olabilir. ZAMAN