Farklı türlerde 20 yaz filmi

KOMİK TUZAK (1998)

(The Parent Trap) 1949 tarihli bir Alman romanından sinemaya uyarlanan 1961 yapımı Hollywood filminin yeniden çevrimi… Yönetmen Nancy Meyers’in senaryosunu Charles Shyer ile birlikte yazdığı, romantik komedi türündeki film, bir yaz kampında geçiyor. Kampta karşılaşan Hallie ve Annie, ikiz olduklarını fark ediyorlar. Doğumdan hemen sonra onları birbirlerinden ayıran anne (Natasha Richardson) ve babalarını (Dennis Quaid) bir araya getirmek için harekete geçiyorlar. 11 yaşındaki Hallie ve Annie’yi Lindsay Lohan’ın canlandırdığı film, gişelerde gösterdiği başarıyla dikkat çekmişti.

SARI MERCEDES (1992)

Adalet Ağaoğlu’nun ‘Fikrimin İnce Gülü’ (1976) adlı romanından yönetmen Tunç Okan tarafından sinemaya uyarlanan film, Almanya’da yıllarca çalıştıktan sonra satın aldığı Mercedes marka otomobiliyle havaların ısındığı günlerde memleketine doğru yola çıkan Bayram’ın öyküsünü anlatır. Başrolünde İlyas Salman’ın oynadığı filmde Tunç Okan, karakterine belirli bir mesafeden eleştirel gözle baksa da onu ve duygularını anlamaya çalışır; dönemin Türkiye’si üzerine sosyal gözlemler yapar. Bayram, Balkız adını verdiği bal rengi otomobiliyle memleketinde saygı görmek ve statü kazanmak ister. Onun hikâyesi üzerinden göçün kültürel etkilerini de izleriz. Mizah duygusuyla öne çıkan film, bazı prodüksiyon sorunlar nedeniyle yıllara yayılan bir çekim ve yapım sürecinden geçmişti. Seyirciyle buluştuğunda ise olumlu tepkiler almış, Antalya ve Ankara film festivallerinde çeşitli ödüller kazanmıştı.

BANA SEVDİĞİNİ SÖYLE (1989)

(Say Anything) Lisenin sıradan öğrencilerinden Lloyd (John Cusack), okulun en başarılı, geleceği parlak öğrencisi, güzeller güzeli Diane (Ione Skye) ile birlikte olmak ister. Mezuniyetten sonra verilen büyük bir ev partisine katılan Lloyd ile Diane iyi anlaşırlar ve yaz tatilinde çıkmaya başlarlar. Diane’in üniversite için büyük hedefleri vardır. Lloyd’un tek hedefi ise Diane ile ilişkisini sürdürmektir. “Say Anything”i sıradan aşk filmlerinden ayıran yanı, öykünün gerçekçiliği, karakterlerin derinliği ve gençliğin enerjisi. Seyrederken kendi gençlik aşklarınızı hatırlıyorsunuz. Cameron Crowe’un yazıp yönettiği filmin unutulmaz sahnesini ise galiba herkes biliyor: John Cusack, portatif kasetçalarla sevgilisinin evinin önünde Peter Gabriel’in “In Your Eyes” adlı şarkısını çalıyor.

DOĞRUYU SEÇ (1989)

(Do the Right Thing) Spike Lee'nin yönetmen olarak adını tüm dünyaya duyurduğu film... İki dalda Oscar'a aday olan “Doğruyu Seç”, yazın en sıcak günlerinden birinde Brooklyn'de bir mahallede geçer. Sal Fragione (Danny Aiello), bölgede 25 yıldır pizza dükkânı işleten İtalyan kökenli bir Amerikalıdır. Afrika kökenli Amerikalıların ve Latinlerin ağırlıkta olduğu mahallede ırklar arasındaki gerilim her geçen gün yükselmektedir. Fragione mahalledeki çok kültürlülükten rahatsız değildir ama oğlu Pino (John Turturro) ona benzemez... Spike Lee'nin pizza dağıtıcısını oynadığı film, komediyle dramı gerçekçi bir hikâye ve sahici karakterlerle birleştiriyor.

BODY HEAT (1981)

Birçok film yaz aylarında geçse de seyirciye sıcağı ve nemi pek hissettirmez. ‘Body Heat’ ise tam tersine daha ilk andan itibaren Florida gecelerinin o nemli sıcaklığının karakterler üzerindeki etkisini göstermeyi tercih ediyor. Yaz sıcağını özellikle filmin ilk bölümünde sürekli hissediyoruz. Ned (William Hurt), Matty’ye (Kathleen Turner) sıcak bir yaz gecesinde tutuluyor. Lawrence Kasdan’ın yazıp yönettiği ‘Body Heat’te sıcak, Mat ve Neddy’nin cinsel tutkusunun bir yansıması aslında… Peki film ne anlatıyor derseniz, ‘çok sağlam bir cinayet öyküsü’ derim. Ned’in Matty’nin eşini öldürmeyi kabul etmesiyle ‘Body Heat’, bir tutku öyküsünden giderek karanlıklaşan bir polisiyeye dönüşüyor. 1980’li yılların en iyi kara filmlerinden biri.

SİVRİ AKILLILAR (1977)

Deniz kenarındaki bir otelde garsonluk yapan Zeki ile Metin, mücevher soygunu nedeniyle suçlanan arkadaşlarını kurtarmaya çalışırlar... Film için bir kez daha kamera arkasına geçen, senaryoyu da Yaşar Seriner'le birlikte yazan Zeki Alasya, Perran Kutman'ı da yıldızlaştırmasını biliyor. 1970'li yılların en çok sevilen Zeki - Metin filmlerinden biri olan "Sivri Akıllılar", Zeki - Metin'in karşılıklı içtiği ve Metin Akpınar'ın şarkı söylediği sahneyle de bilinir.

GÜLER MİSİN, AĞLAR MISIN (1975)

Yeşilçam’ın usta yönetmenlerinden Osman F. Seden’in imzasını taşıyan film, bir sahil beldesinde geçer. Zeki Alasya ile Metin Akpınar, yıllardır oturduğu evden acımasızca atılan Rasim Usta (Kadir Savun) ve ailesine destek olurlar. Birlikte bir "yüzer ev" bile inşa ederler. Komedi ve dramı, toplumsal eleştiriyle birleştiren filmde Zeki Alasya, çocuksu, şirin ve sakar bir karakteri canlandırıyor. Meyhaneye ağlayarak geldiği, Metin'le tartıştığı ve sonra da sarhoş olduğu sahne başta olmak üzere bütün film boyunca harika bir komedi performansı çıkartıyor.

JAWS (1975)

Seyredenlerin zihninde köpek balığı korkusu oluşmasına neden olan ‘Jaws’, yaz sezonunu açan ve tatilcileri bekleyen bir kıyı kasabasında geçer. Yetkililer sahile vuran genç kızın cansız bedenini gördüklerinde tüm açık işaretlere rağmen, tatilcileri kaçırmamak için köpek balığı saldırısını kabul etmek istemezler. Ne var ki, güçlü bir çeneye sahip ‘büyük beyaz’ın yeni saldırısı gecikmez. Bunun üzerine, kasabanın şerifi yanına bir avcı ve köpek balığı uzmanını alarak tekneyle denize açılır. Hedef canavarı yakalayıp öldürmektir ama karşılarında öngöremedikleri kadar güçlü bir düşman vardır.

ARABULUCU (1971)

(The Go Between) L.P. Hartley’nin 1953’te yayımlanan romanından Harold Pinter tarafından sinemaya uyarlanan film, 1900 yılının yaz aylarında geçiyor. Leo adında bir çocuk zengin okul arkadaşı Marcus’un Norfolk’taki kır evine geliyor. Marcus hastalanınca, Leo onun ablası Marian ile vakit geçirmeye başlıyor. “Geçmiş uzak bir ülkedir” diye başlayan film, gizli âşıkların mektuplarını taşıyan 13 yaşındaki Leo’nun gözünden aşkı ve hayatı anlatıyor. ABD'deki cadı avı nedeniyle İngiltere'de sürgünde yaşayan usta yönetmen Joseph Losey'nin bu hüzünlü filminde başrolleri Alan Bates ve Julie Christie paylaşıyor. Michel Legrand'ın müziği de unutulacak gibi değil. 1971 yılında Cannes Film Festivali’nde Altın Palmiye kazandığını not edelim.

YAZ GÜNÜYDÜ (1971)

(Summer of ‘42) 1942 yazında Nantucket Adası’na giden genç öğrenci Hermie ve iki arkadaşı, savaşın sıkıntılarından uzak bir tatil geçirmeye çalışırlar. Hermie savaştaki pilot eşinden haber bekleyen Dorothy’ye âşık olur... 2. Dünya Savaşı’nın sancılarını, sıkıntılarını her şeyden uzaktaki bir adada anlatan hüzünlü ve romantik bir büyüme öyküsü. Her yeni kuşağın keşfetmekten büyük zevk aldığı, Herman Raucher’in yazdığı Robert Mulligan’ın yönettiği film, Michel Legrand imzalı müzikleriyle de tanınır.

YAZ BEKARI (1955)

(The Seven Year Itch) Eşi ve çocukları tatile çıkan Richard, New York’taki dairesinde kafasını dinleyeceği yalnız günlerin hayalini kurmaktadır. Gözü dışarda olmayan sadık bir eştir. Ancak sarışın komşusu öylesine güzel, çekici ve cana yakındır ki aklı karışır... Marilyn Monroe deyince akla gelen ilk filmlerden biri. Sıcak yaz gecesinde elbisesinin uçuştuğu sahne herhalde filmden bile daha ünlü. Usta yönetmen Billy Wilder’ın imzasını taşıyan bir Hollywood komedisi.

MÖSYÖ HULOT TATİLDE (1953)

(Les Vacances de Monsieur Hulot) Komediye getirdiği kendine özgü tarzla birçok sinemacıya esin kaynağı olan Fransız yönetmen Jacques Tati’nin en sevilen yapıtlarından biri. Film, tatil kavramı ve tatilci üzerinden modern dünyaya muzip bir bakış atıyor; hepimizde içselleşen ‘tatil şablonları’nı deşifre ediyor. Jacques Tati’nin canlandırdığı kibar, güler yüzlü Mösyö Hulot’nun isteği, herkes gibi deniz kenarındaki bir otelde tatil yapmak. Ama kısa sürede sisteme adeta bir virüs gibi giriyor ve istemeden neden olduğu olaylarla tatilcilerin keyfini kaçırıyor.